Ο κατακτητής… ταβερνιάρης!

Η ΖΩΗ ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ ΒΕΝΓΚΕΡ. «ΠΟΙΟΣ ΑΡΣΕΝ;» ΕΛΕΓΑΝ ΕΙΡΩΝΙΚΑ ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ. ΓΙΑΤΙ ΤΟΝ ΑΠΟΚΑΛΟΥΝ «ΚΛΟΥΖΟ» ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ… ΕΡΗΜΙΤΗΣ.-

«Κλουζό» ή «Windows»... Όπως κι αν τον αποκαλέσει κανείς, πρόκειται για τον πιο επιτυχημένο τεχνικό των τελευταίων ετών στην Πρέμιερ Λιγκ και τον πιο επιτυχημένο ξένο προπονητή όλων των ετών.

Όσο κι αν το σουλούπι του δε γεμίζει σε κανέναν το μάτι, όσο κι αν οι Άγγλοι τον αντιμετώπισαν με δυσπιστία, το ρεκόρ του τα λέει όλα. Ο Αρσέν Βενγκέρ πανηγύρισε πολλούς τίτλους και οι Άγγλοι τον προσκυνούν!

Κανείς δε μπορούσε να φανταστεί πριν από 12 χρόνια ότι ο άγνωστος Αλσατός θα γινόταν ο ακρογωνιαίος λίθος για την επιστροφή των «κανονιέρηδων» στην κορυφή της Αγγλίας. Το μεγάλο όνειρο του Αρσέν Βενγκέρ, ωστόσο, είναι άλλο... «Αν δεν κερδίσεις το «μεγάλο», δεν έχει κερδίσει τίποτα» λέει ο 60χρονος τεχνικός, που πασχίζει να δει την ομάδα του να κατακτά το Τσάμπιονς Λιγκ.

Ταβερνιάρης

Ο Αρσέν Βενγκέρ γεννήθηκε στο Στρασβούργο στις 22 Σεπτεμβρίου του 1949. Ο πατέρας του, Αλφόνς και η μητέρα του, Λουίς, ακόμα διατηρούν τον «Χρυσό Σταυρό», το εστιατόριο στο Ντουντενχάιμ όπου γεννήθηκε ο Αρσέν Βενγκέρ. Ο Αλφόνς πουλούσε ανταλλακτικά αυτοκινήτων, αλλά η μητέρα του διεύθυνε το εστιατόριο που είχαν ανοίξει μαζί από νεαρή ηλικία.

Μέχρι να ενηλικιωθεί, ο 60χρονος τεχνικός περνούσε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του εκεί. Εξοικειώθηκε με τους μεθυσμένους πελάτες, τους απαιτητικούς χαρακτήρες και την έννοια της «δουλειάς» από μικρή ηλικία.

Η μεγάλη του αγάπη, ωστόσο, ήταν το ποδόσφαιρο αφού στο μικρό χωριό δεν υπήρχαν πολλά πράγματα να κάνει. Ο Βενγκέρ περίμενε να τελειώσει το μάθημα στο σχολείο για να πάει στο τοπικό γήπεδο με τους φίλους του και να παίξει μέχρι αργά το βράδυ. Η εγκληματικότητα ήταν άγνωστη λέξη, οι γείτονες πρόσεχαν όλα τα παιδιά είτε ήταν τα δικά τους, είτε όχι.

Τόσο βαρετή ήταν η ζωή των νέων στο Ντουντενχάιμ, που όταν δεν έπαιζαν ποδόσφαιρο κάθονταν στην άκρη του δρόμου και μετρούσαν πόσα Σιτροέν ή Ρενό περνούσαν!

Το σχολείο δεν το εγκατέλειψε ποτέ – παρά την αγάπη του για το ποδόσφαιρο – και θεωρείται ένας από τους πιο μορφωμένους τεχνικούς, αφού έχει πτυχίο οικονομικών από το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, από το οποίο αποφοίτησε το 1974.

Μέτριος μέσος

Ο Αλσατός τεχνικός ξεκίνησε την ενασχόλησή του με το ποδόσφαιρο σαν παίκτης σε διάφορες ερασιτεχνικές ομάδες της περιοχής, η οποία ζει για το άθλημα. Έπαιξε ερασιτεχνικά σαν αμυντικός και στη συνέχεια σα μέσος για την ομάδα του χωριού του, την Ντουντενχάιμ.

Στα 18 του χρόνια κλήθηκε να αντιμετωπίσει την εφηβική ομάδα της γειτονικής Μούτζιγκ, στην οποία προπονητής ήταν ο Μαξ Χιλντ. Ο τελευταίος εντυπωσιάστηκε από την παρουσία του ψιλόλιγνου παιδιού που κυριαρχούσε στη μεσαία γραμμή και αποφάσισε να τον πάρει στην ομάδα του την επόμενη περίοδο. Η Μούτζιγκ έπαιζε στη Γ’ κατηγορία και η ευκαιρία για το νεαρό Βενγκέρ δεν έπρεπε να πάει χαμένη.

Μέχρι το 1978 είχε περάσει, επίσης, από τις Μαλχάους και Βόμπαν αλλά έπρεπε να γίνει 28 χρονών για να μπορέσει να κάνει το μεγάλο άλμα στην καριέρα του. Εκείνη τη χρονιά κατέληξε στο Στρασβούργο, με το οποίο κατέκτησε την επόμενη σεζόν τον τίτλο αλλά έχοντας μόλις τρεις συμμετοχές σε όλη τη σεζόν!

Στην προπονητική

Για έναν ακόμα χρόνο παρέμεινε στην ομάδα και το 1981 πήρε το δίπλωμα προπονητή. Ανέλαβε αμέσως την εφηβική ομάδα του Στρασβούργου, αλλά το 1983 του προτάθηκε να γίνει βοηθός προπονητή στις Κάνες. Την επόμενη περίοδο αναλαμβάνει σαν πρώτος προπονητής τα ηνία της Νανσί, αλλά το ντεμπούτο του συνοδεύεται από τον υποβιβασμό της ομάδας.

Το 1987 έρχεται η μεγάλη πρόκληση της προπονητικής του καριέρας στη Μονακό. Πήρε το 1988 το πρωτάθλημα και το βραβείο του «Τεχνικού της Χρονιάς», ενώ τα επόμενα χρόνια δεν έπεσε κάτω από την τρίτη θέση της βαθμολογίας, έφτασε μία φορά στα προημιτελικά και δύο στα ημιτελικά του κυπέλλου Πρωταθλητριών, πήρε δύο φορές το κύπελλο Γαλλίας και έφτασε μέχρι τον τελικό του κυπέλλου Κυπέλλούχων.

Το 1994 του προσφέρθηκε η θέση του τεχνικού της εθνικής Γαλλίας, αλλά και αυτή στον πάγκο της Μπάγερν. Τις απέρριψε εξαιτίας των υποχρεώσεών του με τη Μονακό, αλλά το πλήρωσε με... απόλυση έπειτα από μερικές εβδομάδες επειδή η ομάδα τερμάτισε ένατη!

Τότε γνώρισε το γιαπωνέζικο ποδόσφαιρο, αφού δέχτηκε πρόταση να αναλάβει τη Γκράμπους Έιτ. Αυτή ήταν εύκολη δουλειά, αφού η ομάδα είχε πολύ καλούς παίκτες – μεταξύ των οποίων τον Γκάρι Λίνεκερ – και κατέκτησε το κύπελλο και το σούπερ καπ της χώρας, ενώ η ομάδα του τερμάτισε δεύτερη στα ισάριθμα χρόνια που είχε τον Βενγκέρ στον πάγκο της. Αλλά, οι φιλοδοξίες του έφταναν πιο μακριά και ξαφνικά ήρθε η πρόταση από την Άρσεναλ...

«Ποιος Αρσέν;»

Αυτή ήταν η ερώτηση της «Evening Standard» όταν η Άρσεναλ ανακοίνωσε την πρόσληψη του αλσατού τεχνικού! Πριν ακόμα οι Άγγλοι δουν για πρώτη φορά το πρόσωπό του, οι εφημερίδες άρχισαν να ψαχουλεύουν την προσωπική του ζωή και κατέληξαν σε ιστορίες σεξουαλικού περιεχομένου, που ενέπλεκαν όχι μόνο τις «ορέξεις» του για γυναίκες και άντρες, αλλά ακόμα και για παιδιά!

Η πρώτη συμβουλή του διοικητικού συμβουλίου της Άρσεναλ ήταν απλή: «Εδώ δεν μπορείς να μηνύσεις τις εφημερίδες, οπότε συμβιβάσου με αυτά που γράφουν». Ο Βενγκέρ ήταν από φυσικού του χαμηλών τόνων και άνθρωπος που αποφεύγει τις αντιπαραθέσεις και αποφάσισε να ακολουθήσει αυτή τη συμβουλή.

Ωστόσο, το ενδιαφέρον γύρω από το πρόσωπό του συνεχώς αυξανόταν αφού κανείς δεν ήξερε ποιος πραγματικά είναι... Το όνομά του είχε έρθει στο προσκήνιο μετά από εκείνα του Τέρι Βέναμπλς και του Γιόχαν Κρόιφ σαν υποψήφιοι να αναλάβουν τη θέση του Μπρους Ρίοχ και όπως λέει ο τότε αρχηγός, Τόνι Άνταμς, «φυσικά αποκτήσαμε τον πιο άγνωστο απ’ όλους»!

Ο Άνταμς ήταν ο πρώτος άνθρωπος που έμαθε ότι ο Βενγκέρ ήταν ο νέος προπονητής: «Με πήρε τηλέφωνο ο πρόεδρος από τη Νέα Υόρκη και μου είπε: «Ακούω ότι γίνεται ντόρος για το νέο τεχνικό. Θα είναι ο Βενγκέρ, είναι καλός άνθρωπος, θα βοηθήσει και θέλω να συγκρατήσεις τους συμπαίκτες σου. Μην ακούτε τις εφημερίδες». Η πρώτη μας επαφή με το νέο τεχνικό έγινε μέσω δορυφορικής σύνδεσης με το βίντεο γουόλ του «Χάιμπουρι» δύο εβδομάδες πριν έρθει στο Λονδίνο. Όπως ο τελευταίος οπαδός, έτσι κι εγώ δεν ήξερα ποιος είναι.

Όταν για πρώτη φορά ήρθε στο γήπεδο, δεν τον πήρε χαμπάρι κανείς. Τον βρήκαμε μπροστά μας στα αποδυτήρια. Όταν μαζεύτηκε η ομάδα, χαζεύαμε αυτόν τον αδύνατο τύπο. Μόνο για προπονητής δεν έμοιαζε».

Κλουζό

Ο Βενγκέρ άλλαξε σε χρόνο ρεκόρ πολλά πράγματα στην Άρσεναλ. Κανείς δεν περίμενε κάτι το ιδιαίτερο με εκείνον στον πάγκο και το γεγονός αυτό τον βοήθησε να περάσει απαρατήρητος για ένα διάστημα. Οι παίκτες, όμως, άρχισαν να κάνουν πλάκα με το παρουσιαστικό του και του κόλλησαν δύο παρατσούκλια: στην αρχή το «Κλουζό» από τον διάσημο επιθεωρητή του «Ροζ Πάνθηρα» και έπειτα το «Windows» από τα γυαλιά που φορούσε!

Ο Τόνι Άνταμς ήταν ο πρώτος που «περιέλαβε» ο Βενγκέρ, με τελικό προορισμό την κλινική απεξάρτησης από το αλκοόλ! Το πρώτο πράγμα που έκανε ο 60χρονος τεχνικός ήταν να αλλάξει το διαιτολόγιο της ομάδας, αφού διαπίστωσε ότι τα αγγλικά φαγητά είχαν μεγάλες δόσεις ζάχαρης και κρέας, αλλά ελάχιστα λαχανικά.

Η παραδοσιακή μπριζόλα με πατάτες πριν τα ματς αντικαταστάθηκε από το κοτόπουλο ή το ψάρι, σύμφωνα με τα όσα έμαθε στην Ιαπωνία ο Βενγκέρ που εξήγησε: «Εκεί φημίζονται για τα εξοντωτικά ωράρια εργασίας, αλλά ζουν περισσότερο από κάθε άλλο άνθρωπο. Τρώνε λαχανικά, ψάρια και ρύζι γι’ αυτό δεν υπάρχουν χοντροί άνθρωποι, τουλάχιστον στις μεγάλες ηλικίες».

Προγραμματίζει τα πάντα στις προπονήσεις και όταν λέει ότι «κάνουμε 30 δευτερόλεπτα σπριντ» εννοεί 30 δευτερόλεπτα. Ούτε ένα περισσότερο, ούτε ένα λιγότερο...

Ερημίτης

Ο Αρσέν Βενγκέρ δε ζει στο Λονδίνο! Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζει ο ίδιος όταν τον ρωτούν πως περνάει στην πρωτεύουσα της Αγγλίας: «Που είναι το Λονδίνο; Δεν ξέρω τίποτα άλλο εκτός από τη γειτονιά μου, το προπονητικό κέντρο και το γήπεδο». Ο Αλσατός τεχνικός φημίζεται για την ζωή ερημίτη που ακολουθεί.

Όταν δεν έχει υποχρεώσεις με την ομάδα, κλείνεται στο σπίτι του και παρακολουθεί σε μία τεράστια οθόνη τηλεόρασης αγώνες, αγώνες, αγώνες, αγώνες! Μόνη του άλλη διασκέδαση είναι η οικογένειά του, ενώ ελάχιστες φορές επισκέπτεται την παμπ έξω από το «Χάιμπουρι» στην οποία συχνάζουν όλα τα μέλη της ομάδας και αυτό μόνο όταν έχει κερδίσει η Άρσεναλ. Σε αντίθετη περίπτωση, κάθεται στο γραφείο του και αναζητά τα αίτια της ήττας, όπως έκανε στα 53α γενέθλιά του όπου όλοι τον περίμεναν με μία τούρτα στην παμπ και εκείνος δεν εμφανίστηκε ποτέ!

Είναι κλειστός χαρακτήρας και δεν εξωτερικεύει τα αισθήματά του. Έγραψε ένα σχετικό βιβλίο για τη γιαπωνέζικη αγορά με τον τίτλο «Shosha No Esprit», στο οποίο αναφέρει: «Πρέπει να καταπνίγω τα συναισθήματά μου σαν προπονητής. Προτεραιότητα έχουν τα συναισθήματα της ομάδας. Οι προσωπικές μου σκέψεις δεν πρέπει να επηρεάζουν τις αποφάσεις μου και έχω μάθει να ζω με αυτό».

Έχει τιμηθεί με τον τίτλο του ΟΒΕ από τη βασίλισσα Ελισάβετ το 2003 για την προσφορά του στο αγγλικό ποδόσφαιρο, ενώ ο μεγάλος του αντίπαλος στους πάγκους, ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον, τον αποκαλεί «καθηγητή».