Εκείνο το επίλεκτο γκρουπ ανθρώπων που βγάζει τα προσωνύμια των Ελλήνων αθλητών, κατά καιρούς έχει κέφια. Ο «μουστάκιας», ο «φονιάς», ο «μάγος» κι ο «στρατηγός» είναι μερικά από τα παρατσούκλια που άφησαν εποχή κι ένα από τα πιο πετυχημένα, είναι αδιαμφισβήτητα το «τρένο».
Ο Γιώργος Δώνης είχε μία ξεχωριστή ικανότητα. Να κουβαλά την μπάλα και να κάνει ταχύτατη, παράλληλη - με την πλάγια γραμμή - κίνηση, θυμίζοντας ευθύγραμμη αμαξοστοιχία! Αυτή η σπάνια αθλητική του ικανότητα, μαζί με το ταλέντο του και το έξυπνο ποδοσφαιρικό του νου, επέτρεψαν στο Δώνη να κάνει καριέρα γεμάτη τίτλους, να παίξει σε μεγάλες ομάδες, αλλά και σε ένα τεράστιο πρωτάθλημα.
Στα συν του ότι σταμάτησε την μπάλα νωρίς, πριν τον φθείρει ο χρόνος. Γνωρίζοντας πως είναι αθλητής με μεγάλο προσόν την ταχύτητα, δε θέλησε να ξεθωριάσει στο χορτάρι, αντιλαμβανόμενος πως το πρώτο πράγμα που εγκαταλείπει έναν ποδοσφαιριστή είναι η εκρηκτικότητα. Αυτή η σοφία και η αυτογνωσία θα έπρεπε να κάνει τους αθλητικούς δημοσιογράφους να καταλάβουν ότι θα γίνει γρήγορα προπονητής και ότι θα μεταφέρει τα… «σφυρίγματά» του από το γήπεδο στον πάγκο.
Σήμερα είναι ένας από τους πιο πετυχημένους και αμφιλεγόμενους Έλληνες προπονητές. Πολύ ωραία μπάλα με τον Ηλυσιακό, τον Ατρόμητο και τη Λάρισα, Κύπελλο με την ΑΕΛ, τελικό με το Περιστέρι, αλλά και απογοητευτική βαθμοθηρία με τις δύο ομάδες της Σούπερ Λιγκ και την ΑΕΚ, αφού παραδοσιακά τα σύνολα που προπονεί και κοουτσάρει παίζουν καλά, αλλά δυσκολεύονται στην ουσία! Τα πως και τα γιατί εξηγούνται παρακάτω, σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Γιώργος Δώνης στο περιοδικό «Present Days».
- Κύριε Δώνη, η Ελλάδα βρίσκεται στα πρόθυρα πτώχευσης, ακροβατεί μεταξύ γερμανικών εντολών, τουρκικών πιέσεων και διεθνών ειρωνειών. Σας επηρεάζει αυτή η κατάσταση; Πως οδηγηθήκαμε μέχρι εδώ;
«Δεν υπάρχει Έλληνας που να μην επηρεάζεται. Είναι φανερό ότι η κακοδιαχείριση ετών μας οδήγησε σε αυτή την κατάσταση. Οι ευθύνες πρέπει να αποδοθούν όχι φυσικά σε εκείνους που ψήφιζαν, αλλά σε εκείνους που έπαιρναν τις εντολές και πρόδιδαν τον κόσμο. Φτάσαμε στον γκρεμό και μάλλον θα πέσουμε. Βλέπω τους περισσότερους ανθρώπους αγανακτισμένους. Άπαντες έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους».
- Δηλαδή φταίνε οι πολιτικοί;
«Ναι, όπως και η νοοτροπία των περισσοτέρων. Το εύκολο χρήμα όλοι το επιδιώκουμε. Ίσως είναι και ιδίωμα των Ελλήνων, που δε θέλουν να δουλεύουν πολύ. Ωστόσο, οι περισσότερες ευθύνες πρέπει να αποδοθούν στους πολιτικούς. Άλλωστε, εκείνοι επιβάλουν την παιδεία μας και εκείνοι επηρεάζουν συνειδήσεις. Βέβαια και οι γονείς μέσα στην οικογένεια οφείλουν να μεταδίδουν στα παιδιά τους σωστή συμπεριφορά, αλλά οι προηγούμενες γενιές ήταν αρτηριοσκληρωτικές. Η Ελλάδα βίωνε διαρκώς πολέμους. Τα τελευταία χρόνια οι νέοι είναι πιο ξύπνιοι κι ελπίζω να μην είναι πολύ αργά και να υπάρχει ελπίδα. Τα παιδιά, πάντως, σήμερα, έχουν περισσότερα ιδανικά και νομίζω ότι οι νέοι γονείς δεν τους μεταδίδουν τη νοοτροπία του εύκολου χρήματος».
- Στην Αγγλία παρατηρήσατε διαφορετική κουλτούρα;
«Σε κάθε περίπτωση. Εκεί ξέρουν ότι πρέπει να δουλέψουν υπό συγκεκριμένους όρους για να βγάλουν λεφτά. Μιλάμε για έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο ζωής! Σε όλα τα επίπεδα. Να μη μιλήσω για το ποδόσφαιρο, όλοι ξέρουμε πως κατάφεραν οι Άγγλοι να πατάξουν τη βία και πως μετέτρεψαν το ποδόσφαιρο σε γιορτή».
- Αυτό χρειάζεται ο Έλληνας για να βγει από τα προβλήματά του; Να γίνει… εγγλεζάκι και να βλέπει την μπάλα ως γιορτή;
«Το ποδόσφαιρο είναι ο καθρέπτης της κοινωνίας και δεν είναι υπερβολικό αυτό. Βρισκόμαστε σε μία περίοδο που διάφοροι αναρωτιούνται αν θα έπρεπε να πηγαίνουν το παιδί τους στο γήπεδο και να τον κάνουν να αγαπά τον αθλητισμό. Κανονικά θα έπρεπε να είναι αυτονόητο. Ο αθλητισμός είναι πολιτισμός. Όπως πρέπει να παρακολουθεί θέατρο, να μαθαίνει ιστορία, έτσι πρέπει να αποκτά και φίλαθλο πνεύμα. Να διασκεδάσει με τη θέαση και να υγιαίνει με την άθληση».
- Ναι, αλλά το ποδόσφαιρό μας δεν φαίνεται να αποπνέει υγεία…
«Δεν είναι το ποδόσφαιρο, είναι όλος ο κοινωνικός μας ιστός προβληματικός. Δεν εφαρμόζονται κανόνες και γι’ αυτό έχουμε την εικόνα που βλέπουμε. Δε φταίει το άθλημα. Φταίει το ότι δεν υπάρχουν νόμοι, δεν υπάρχει ισοτιμία, αλλά αντίθετα βασιλεύει η ατιμωρησία. Όλοι ψάχνουν παραθυράκι για να κάνουν τη λαμογιά τους.
Η ευθύνη βαραίνει την πολιτεία και τους παράγοντες. Οι αθλητές και οι προπονητές είναι οι μόνοι που δε φταίνε. Μετέχουν, όμως, σε ένα φαύλο κύκλο και τους παίρνει η μπάλα. Όταν οι παράγοντες δεν υπολογίζουν τίποτα, οι αθλητές μένουν εγκλωβισμένοι σε μία κατάσταση στην οποία από πρωταγωνιστές, γίνονται κομπάρσοι. Ο Τύπος μπαίνει σε αυτό το τρυπάκι και με την τακτική «των άκρων» που ακολουθεί, δε βοηθά σε τίποτα…».
- Δηλαδή, το ελληνικό ποδόσφαιρο θα βρει την υγειά του μόνο όταν σταθεροποιηθεί πολιτικο-οικονομικά ο τόπος;
«Το περιβόητο πολιτικό κόστος είναι αυτό που κρατά το ποδόσφαιρό μας σε τόσο χαμηλό επίπεδο παρά το ταλέντο που διαθέτουμε, και το βλέπω από πρώτο χέρι. Πραγματικά, πιστεύω πως αν είχα τη δυνατότητα, θα το άλλαζα μέσα σε μία μέρα. Θα έφτιαχνα ένα ποδόσφαιρο για το ποδόσφαιρο κι όχι μία διοργάνωση στην οποία ο κάθε παράγοντας ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του κι όχι το άθλημα. Μιλάω για την πλειοψηφία των παραγόντων. Ευτυχώς, εδώ στον Ατρόμητο, έχω την τύχη να δουλεύω σε μία υγιέστατη ομάδα και νοιώθω τυχερός και περήφανος γι’ αυτό».
- Μιλήσατε για ελληνικό ταλέντο. Υπάρχει, όντως; Σχολή ποδοσφαίρου δεν έχουμε, αλλά παιδιά με ικανότητες και έξυπνη ποδοσφαιρική νοοτροπία βγάζουμε;
«Ναι και, μάλιστα, περισσότερα απ’ ότι στο παρελθόν. Η Ελλάδα είναι μία αθλητική χώρα. Είναι δυσανάλογος ο αριθμός των ταλαντούχων παιδιών, σε σχέση με τον πληθυσμό μας. Ωστόσο, στον τομέα της αξιολόγησης, της αξιοποίησης και της βελτίωσης πρέπει να γίνουμε 100 φορές πιο επαγγελματίες, διότι θα συνεχίσουμε να τα χάνουμε».
- Μήπως είναι υποκριτικό, από τη μία να λέμε πόσο καλές ομάδες είναι η Καβάλα και ο Ολυμπιακός Βόλου κι, από την άλλη, να φωνάζουμε για το ότι έχουμε γεμίσει ξένους παίκτες στο πρωτάθλημά μας;
«Όντως, και σε αυτό το κομμάτι ο Ατρόμητος ξεχωρίζει! Ο κόσμος στο Περιστέρι αυτό μου ζητά, να παίζουν περισσότεροι Έλληνες. Στηριζόμαστε σε μεγαλύτερους σε ηλικία με εμπειρία για να κρατάνε την ομάδα σε υψηλό επίπεδο, παίρνουν λίγους ξένους και προσπαθούμε να κάνουν τη διαφορά και δίνουμε ευκαιρίες σε μικρούς που ήδη έχουν αφήσει το στίγμα τους και έχουν δείξει το ταλέντο τους. Μου αρέσει ο τρόπος που λειτουργεί η ομάδα».
- Και τώρα… Κύπελλο Ελλάδας. Μια μεγάλη πρόκληση. Μήπως και ο αντίπαλός, δηλαδή η ΑΕΚ, είναι ένα επιπλέον κίνητρο για να πάρετε ένα ακόμη κύπελλο;
«Όχι, δεν το βλέπω σε καμία περίπτωση έτσι. Το κύπελλο είναι η πρόκληση κι όχι η ΑΕΚ. Πήγα στην ΑΕΚ σε δύσκολη περίοδο που έγινε ακόμη δυσκολότερη όταν έφυγε ο Νικολαΐδης. Συμβαίνουν αυτά. Σήμερα η ΑΕΚ είναι σε ακόμη πιο δύσκολη κατάσταση, τι να πει και ο νυν προπονητής;»
- Και καλά η ΑΕΚ, το συνηθίσαμε. Στον Παναθηναϊκό τι γίνεται; Περιμένατε ποτέ να φτάσει σε τέτοια κατάσταση η συγκεκριμένη ΠΑΕ;
«Είναι απλά τα πράγμα. Επιχείρησε ένα πολυμετοχικό σχήμα που δε λειτούργησε. Ο κόσμος δεν ήθελε τη διοίκηση κι έγινε ότι έγινε. Όταν οι φίλαθλοι μπορούν και έχουν τόσο ενεργό ρόλο στα κοινά μίας ομάδας, δημιουργούνται καταστάσεις».
- Ο Ολυμπιακός έχει την κυριαρχία στο ελληνικό ποδόσφαιρο, αλλά δεν την επιβεβαιώνει σε διάρκεια στην Ευρώπη. Η Πόρτο είναι πρωταγωνίστρια στην Πορτογαλία, αλλά δεν κολυμπά στη μετριότητα εκτός Ιβηρικής. Οι Πορτογάλοι είναι θεωρητικά στο ίδιο οικονομικό και πληθυσμιακό επίπεδο με τους Έλληνες. Πως το εξηγείται;
«Η φιλοσοφία του Ολυμπιακού είναι να φτιάχνει διαρκώς ομάδες διετίας, να αλλάζει προπονητές και να κερδίζει με κάθε τρόπο το πρωτάθλημα. Ας μην κάνουμε συγκρίσεις με πιο προηγμένες χώρες που έχουν την υποδομή και τη νοοτροπία να παίζουν σε πολλά ταμπλό μαζί. Στην Πορτογαλία το ποδόσφαιρο είναι πιο προηγμένο, κακά τα ψέματα. Πρέπει να δουλέψουμε για να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο. Το 2004 αποδείχθηκε ότι έχουμε ταλέντο, θέληση και ψυχή. Δεν ανέβηκε το επίπεδο του ποδοσφαίρου μας, όμως».
- Οι ομάδες σας παίζουν καλά, αλλά δε νικάνε εύκολα. Υπάρχει εξήγηση…
«Στο ποδόσφαιρο υπάρχει ένας νόμος. Πρώτα δουλεύεις και χτίζεις και μετά έρχονται τα αποτελέσματα. Όταν μία ομάδα παίζει καλά, όταν δημιουργεί παιχνίδι, το φυσιολογικό είναι να μην ανησυχείς. Τα γκολ και οι νίκες θα έρθουν. Στην Ελλάδα απλά δεν υπάρχει υπομονή. Θα πρέπει να ζω διαρκώς με αυτή την πίεση. Την έζησα στη Λάρισα, στην ΑΕΚ και στον Ατρόμητο και, προσωπικά, έχω συνηθίσει πια...»