Με το
συμπάθιο προς τους (ομόδοξους, φίλτατους και πρόθυμους να μας στέρξουν
σε αυτή την κρίσιμη φάση που περνάει η Ελλάδα), Μοσχοβίτες, αλλά
τέτοια... γκόμενα ο Παναθηναϊκός δεν θα την περίμενε ούτε στα όνειρα
του!
Το εννοώ αυτό διότι της ΤΣΣΚΑ οι «πράσινοι» της τα έχουν κάνει όλα
(sic), εκτός από αυτό στο οποίo απέτυχαν πέρυσι και το ξαναδοκιμάζουν
πάλι αρχής γιγνομένης από σήμερα: να την ρίξουν στο καναβάτσο σε μια
σειρά των πλέι οφς και μάλιστα με μειονέκτημα έδρας, όπως το διέπραξαν
πριν από τέσσερα χρόνια κόντρα στην Μπαρτσελόνα.
Το γαϊτανάκι των αναμετρήσεων των δυο ομάδων άρχισε τη σεζόν 1981-82
και από τότε μέχρι τώρα, ο Παναθηναϊκός δεν έχει αφήσει την ΤΣΣΚΑ σε
χλωρό κλαδί, εξ ου και ο χαρακτηρισμός της εκ μέρους μου ως πιστής
γκόμενας και διαχρονικής πελάτισσας!
Μόνο σε Φάιναλ Φορ και μάλιστα σε όλη τη γκάμα των αγώνων, που
συμπεριλαμβάνονται σε αυτό, οι δυο ομάδες έχουν αναμετρηθεί πέντε φορές,
με τους «πράσινους» να έχουν τη μερίδα του λέοντος με σκορ 4-1:
αναδείχθηκαν νικητές στον ημιτελικό του 1996 στο Παρίσι (81-71), στον
μικρό τελικό του 2005 στη Μόσχα (94-91 στην παράταση, από το -20), στον
τελικό του 2007 στην Αθήνα (93-91) και στον τελικό του 2009 στο Βερολίνο
(73-71), ενώ ηττήθηκαν μόνο στον ημιτελικό του 2012 στην
Κωνσταντινούπολη (66-64).
Τι σημαίνει αυτό, πέραν της σαφούς υπεροχής των «πρασίνων» στα
«do or die» ματς; Απλούστατα ότι οι τέσσερις από τους πέντε αγώνες των
Φάιναλ Φορ υπήρξαν συγκλονιστικοί και κρίθηκαν στον πόντο και μόνο ο
πρώτος από δαύτους εξελίχθηκε σε μια σχετικώς άνετη επικράτηση του
Παναθηναϊκού, από τη στιγμή που βρήκε το αντίδοτο απέναντι στη ζώνη του
Ερέμιν. Και πώς; Με σημείο αναφοράς όχι τόσο τους... καλπασμούς του
Ντομινίκ Γουίλκινς, που εκείνο το βράδυ πέτυχε 35 πόντους, όσο δυο
μεγάλα σουτ του Τζανή Σταυρακόπουλου και του Τζον Κόρφα, που άλλαξαν τη
ροή του αγώνα και έβαλαν τον Παναθηναϊκό στη θέση του οδηγού!
Η ιστορία των αναμετρήσεων ανάμεσα στις δυο ομάδες μοιάζει όντως με
ένα συναρπαστικό παραμύθι, το οποίο άρχισε από το εφεξής καλούμενο
«αιώνιο δευτερόλεπτο», με τις ελεύθερες βολές του Απόστολου Κόντου, που
σφράγισαν την πρόκριση του Παναθηναϊκού στην εξάδα της τελικής φάσης του
Κυπέλλου Πρωταθλητριών και την επιστροφή του μετά από δέκα χρόνια (και
από τον αποκλεισμό του από την Ινις Βαρέζε, εν τη παρουσία του σπουδαίου
Αμερικανού Κερκ Κέρκλαντ) στο κάδρο της διοργάνωσης.
Στον
πρώτο αγώνα εκείνης της παρθενικής συνάντησης τους, η ΤΣΣΚΑ, που ήταν η
μισή και βάλε Εθνική ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία πριν από
μερικούς μήνες είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ της
Μπρατισλάβας και το καλοκαίρι του '82 έμελλε να στεφθεί πρωταθλήτρια
κόσμου στο Κάλι, επικράτησε με το «χλωμό» 83-80. Πρωταγωνιστής σε αυτή
την αναμέτρηση ήταν ο Αμερικανός Ντέηβιντ Τόμπσον, που είχε
στρατολογηθεί από τον Κώστα Πολίτη μαζί με τον Κηθ Γούλφοκ για να
ενισχύσουν την ομάδα στην Ευρώπη και αποδείχθηκε λαβράκι περιωπής...
Δυστυχώς για τον ίδιο και για τον Παναθηναϊκό μερικές εβδομάδες
αργότερα θα αποδεικνυόταν και... λαμόγιο περιωπής, καθώς τον Ιανουάριο,
μεσούσης της εξέλιξης της τελικής φάσης των «6» όχι μονάχα την κοπάνησε
ξαφνικά, αλλά άφησε και το διαμέρισμα που του είχαν νοικιάσει στη
Γλυφάδα σε ελεεινή κατάσταση!
Θυμάμαι ότι πήγα εκεί την επόμενη μέρα, μαζί με τον Στιβ Γιατζόγλου,
που τον είχε γνωρίσει κι έκαναν παρέα για να κάνω ένα ρεπορτάζ και
μείναμε με ανοικτό στο στόμα από την εικόνα που αντικρίσαμε...
Ρούχα πεταμένα από δω κι από κει, φαγητά πάνω στον καναπέ, τσιγαριλίκια
αφημένα στο τασάκι, περιττώματα σε μια γωνία και -για να συμπληρωθεί το
αλλόκοτο σκηνικό- ένα καναρίνι που -άγνωστο πώς- είχε μείνει εκεί και
κελάηδαγε με πένθιμο σκοπό!
Ακόμη κι ο Στιβ, που πίστευε ότι τα είχε δει όλα στη ζωή του στο
Μπρονξ και δεν του έκανε τίποτε εντύπωση, έπαθε την πλάκα της ζωής του
με αυτό το θέαμα κι ακόμη και τώρα που έχουν περάσει τριάντα τρία χρόνια
δεν έχει φύγει από το μυαλό του.
Εγώ να δείτε που ήμουν κιόλας 19 χρονών και άμαθος σε τέτοιες καταστάσεις, σοκ που έπαθα!
Κλείνω εδώ την παρένθεση και επιστρέφω σε εκείνες τις πρώιμες
αναμετρήσεις του Παναθηναϊκού με την ΤΣΣΚΑ, το αποτέλεσμα των οποίων
προκάλεσε σοκ στην ευρωπαϊκή μπασκετική πιάτσα, καθώς κανείς δεν
περίμενε τον αποκλεισμό των Ρώσων. Στον όμιλο της προκριματικής φάσης οι
δυο ομάδες κληρώθηκαν μαζί με τη Λέφσκι Σόφια, που ήταν ολόκληρη η
Εθνική Βουλγαρίας και με την Αλ Ιτιχάντ από το Χαλεπι της Συρίας, η
οποία αποσύρθηκε πριν από την έναρξη των αγώνων. Παρεμπιπτόντως και για
να λύσω την απορία σε όσους εκπλήσσονται από τη συμμετοχή μιας ομάδας
από τη Συρία σε μια ευρωπαϊκή διοργάνωση, επρόκειτο για ένα συνηθισμένο
φαινόμενο της εποχής, άλλωστε και τη σεζόν 1978-79 ο Ολυμπιακός, καθ'
οδόν προς την εξάδα είχε αντιμετωπίσει την Τζάλα Σπορτίφ από την ίδια
χώρα, μαζί με την πολωνική Γκντανσκ και τη γαλλική Λε Μαν.
Απροσδόκητα για τα δεδομένα της εποχής και για την ισχύ των Ρώσων, ο
Παναθηναϊκός εμφανίστηκε πολύ ανταγωνιστικός στον πρώτο αγώνα του
ομίλου, που διεξήχθη στις 15 Οκτωβρίου του 1981, μάλιστα στη λήξη του
πρώτου ημιχρόνου προηγήθηκε με 44-43, για να γνωρίσει εντέλει την ήττα
με 83-80, προκαλώντας πανικό στους Μοσχοβίτες.
Θυμάμαι την έκπληξη που νιώσαμε στην Αθήνα όταν μάθαμε το αποτέλεσμα
και προσπαθούσαμε -με τα λιγοστά μέσα της εποχής και χωρίς τη δυνατότητα
άμεσης τηλεφωνικής επικοινωνίας με τη Μόσχα- να το επιβεβαιώσουμε. Με
τα χίλια ζόρια, αργά το βράδυ, από τα γραφεία του «Φωτός των Σπορ», όπου
εργαζόμουν, κατάφερα να μιλήσω με τον έφορο της ομάδας, τον αείμνηστο
Τάσο Βαλοπετρόπουλο, έναν αυθεντικό ευπατρίδη του μπάσκετ και τον Κώστα
Πολίτη για να τσεκάρω ότι όντως το ματς είχε λήξει με τόσο μικρή διαφορά
και να μάθω μερικές λεπτομέρειες.
Ιδού οι συνθέσεις των δυο ομάδων:
ΤΣΣΚΑ ΜΟΣΧΑΣ: Ταρακάνοφ 14, Λοπάτοφ 17, Μίσκιν 34, Γκούσεφ 8, Ερέμιν 2, Μελέσκιν 2, Πανκράσκιν 2, Μιλοσέρντοφ 4.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Στεργάκος 18, Κορωναίος 10, Κοκολάκης 11, Κόντος 2, Τόμπσον 21, Βίδας 2,Γούλφοκ 16, Ιωάννου
Την άλλη μέρα το πρωί ήμουν από νωρίς στημένος στο Ανατολικό
Αεροδρόμιο της Αθήνας και περίμενα την αποστολή που επέστρεφε από τη
Μόσχα, φέρνοντας μαζί της ένα αποτέλεσμα που άφηνε μεγάλες ελπίδες
πρόκρισης.
Θυμάμαι μάλιστα ότι «έπεσα» κατ'
ευθείαν πάνω στον Τόμπσον και όντας νεαρός του έκανα μια ερώτηση που από
τότε ορκίστηκα στον εαυτό μου ότι δεν θα την επαναλάμβανα ποτέ...
Τον ρώτησα «Ηow did you see the game?» και μου απάντησε«With my eyes, baby. Anything else?»
Παρ' όλα αυτά βρήκα το θάρρος να συνεχίσω τη συζήτηση και να
ολοκληρώσω το ρεπορτάζ με τις δηλώσεις του Πολίτη και των υπολοίπων
παικτών, που σε πείσμα του ελπιδοφόρου αποτελέσματος, παρουσιάζονταν
πολύ συγκρατημένοι...
Μια εβδομάδα αργότερα στον «Τάφο του Ινδού» ο Παναθηναϊκός νικούσε τη
Λέφσκι με 90-78 (Κόντος 22, Στεργάκος 14, Βίδας 12, Τόμπσον 12- Εφθίμοφ
22, Κόλεφ 20, Σάρκοφ 16) και ενώ στο μεσοδιάστημα η ΤΣΣΚΑ επιβλήθηκε
δυο φορές των Βουλγάρων (93-70, 103-77) ετοιμαζόταν για τη μεγάλη
ρεβάνς με τους Μοσχοβίτες...
Ήταν 12 Νοεμβρίου του 1981 και στο γήπεδο της Λεωφόρου δεν έπεφτε
καρφίτσα, χώρια ο κόσμος που έμεινε έξω και περίμενε εναγωνίως την
εξέλιξη του αγώνα. Θυμάμαι ότι την παραμονή του αγώνα είχα καταφέρει να
«εισχωρήσω» στο ρωσικό άβατον, στο ξενοδοχείο όπου είχε καταλύσει η
ΤΣΣΚΑ και έκανα μια συνέντευξη με τον περίφημο Ανατόλι Μίσκιν, ο οποίος
είχε προκαλέσει μια (όχι απλώς ευρωπαϊκή, αλλά παγκόσμια) επανάσταση
όντας ένας σμόλ φόργουορντ με ύψος 2μ.06 και εκπληκτικές κινήσεις μέσα
κι έξω από τη ρακέτα.
Η ρεβάνς ήταν όντως συγκλονιστική κι έμελλε να κριθεί inextremis σε
μια φάση που εξελίχθηξκε σε «casus belli» και αποτελεί ακόμη και σήμερα,
μετά από 34 χρόνια, θέμα συζήτησης!
Είναι, όπως το αποκάλεσε ο συχωρεμένος ο Φίλιππος Συρίγος, που έκανε
την τηλεοπτική μετάδοση του αγώνα, στην ΕΡΤ μαζί με τον Θόδωρο Κοτσώνη,
το περιβόητο «αιώνιο δευτερόλεπτο»!
Τι
ακριβώς συνέβη; Στην τελευταία φάση του αγώνα, που πήγαινε από την αρχή
πόντο με πόντο, ο Απόστολος Κόντος σε μια απονενοημένη κίνηση προς το
καλάθι κέρδισε φάουλ από τον Ιγκόρ Μελέσκιν, ωστόσο οι Ρώσοι
διαμαρτυρήθηκαν προς τους διαιτητές και προς τον κομισάριο,
υποστηρίζοντας ότι η φάση ήταν εκπρόθεσμη. Μάλιστα ο Αλεξάντερ Γκομέλσκι
ο οποίος ως προπονητής και της πανίσχυρης Εθνικής ομάδας της Σοβιετικής
Ένωσης, επηρέαζε όλες τις καταστάσεις στο ευρωπαϊκό μπάσκετ και ο λόγος
του περνούσε, όσο κανενός άλλου, όρμησε σε έξαλλη κατάσταση προς τη
γραμματεία, αλλά εις μάτην.
Δεν υπήρχε κιόλας «instant replay» εκείνη την εποχή, οπότε με τα
πολλά ο αρχηγός του Παναθηναϊκού στάθηκε στη γραμμή του φάουλ και με
Ολύμπια ψυχραιμία ευστόχησε και στις δυο βολές και σφράγισε το έπος της
πρόκρισης στην εξάδα της τελικής φάσης.
Οι συνθέσεις των δυο ομάδων στον επαναληπτικό αγώνα:
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Στεργάκος 20, Κορωναίος 17, Τόμπσον 6, Κόντος 12, Κοκολάκης 8, Γούλφοκ 22, Ιωάννου, Βίδας, Παπαντωνίου.
ΤΣΣΚΑ ΜΟΣΧΑΣ: Ταρακάνοφ 18, Λοπάτοφ 20, Μίσκιν 14, Μιλοσέρντοφ 12, Ερέμιν 8, Γκούσεφ 8, Πανκράσκιν 1, Μελέσκιν Κουσμίν, Κόβτουν.
Πέρασαν μέρες για να καταλαγιάσει ο θόρυβος από το «αιώνιο
δευτερόλεπτο», μάλιστα την επόμενη μέρα ο Τάκης Κορωναίος προσκάλεσε
τους δημοσιογράφους στο γήπεδο και επανέλαβε μαζί με τον Κόντο την
τελευταία φάση, με στόχο να αποδείξει ότι μέσα στο ελάχιστο χρονικό
διάστημα που απέμενε για τη λήξη του ματς, υπήρχε η δυνατότητα της
επαναφοράς της μπάλας και ενός εμπρόθεσμου σουτ.
Στις 19 Νοεμβρίου ο Παναθηναϊκός άλωσε τη «Σάλα Ουνιβερσιάδα» της
Σόφια, νικώντας τη Λέφσκι με 97-89 (Κόντος 32, Κορωναίος 23, Στεργάκος
18-Κόλεφ 35, Εφθίμοφ 18, Γκλούτσκοφ 14) και σφράγισε την πρόκριση του
στην τελική φάση, όπου ωστόσο δεν κατάφερε να διακριθεί: σε δέκα αγώνες
με αντιπάλους την Μπαρτσελόνα, την Μακαμπί Τελ Αβίβ, την Παρτίζαν
Βελιγραδίου, τη (μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης) Σκουίμπ Καντού και τη
Νασούα Ντεν Μπος σημείωσε μόλις μία νίκη (επί των Ολλανδών) και εννέα
ήττες, με αποτέλεσμα να καταλάβει την τελευταία θέση.
Το ταξίδι του Παναθηναϊκού στη Σόφια για τον αγώνα με τη Λέφσκι δεν
θα το ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου, διότι υπήρξε η πρώτη δημοσιογραφική
αποστολή της καριέρας μου. Θυμάμαι μάλιστα - σαν να συμβαίνει αυτή τη
στιγμή- την έκπληξη την οποία αισθάνθηκα όταν ο Θόδωρος Νικολαϊδης με
κάλεσε για να μου το ανακοινώσει όπως επίσης και το τρακ που ένιωθα
εκείνες τις τρεις μέρες, όντας μαζί με την ομάδα και με τον (μεγαλύτερο
σε ηλικία και πολύ πιο περπατημένο) συνάδελφο μου από την «Αθλητική Ηχώ»
Τάκη Ευσταθίου.
Από τότε πέρασαν κιόλας 34 χρόνια και τίποτε πια δεν είναι το ίδιο. Ο
Παναθηναϊκός ο οποίος τότε επέστρεψε από τη Μόσχα με μια ήττα που
αποτέλεσε το εφαλτήριο της πρόκρισης του έχει αντιμετωπίσει τους
Μοσχοβίτες άλλες είκοσι εννέα φορές και μάλιστα το σκορ των μεταξύ τους
αναμετρήσεων είναι ισόπαλο (15-15).
Σήμερα και την Πέμπτη οι «πράσινοι» ξαναπαίζουν στη Μόσχα, όπως και
πέρυσι, με στόχο την υπέρβαση σε αυτή τη σειρά των πλέι οφς, κόντρα σε
μια ομάδα την οποία όλα αυτά τα χρόνια κατέστησαν πελάτισσα τους στα
Φάιναλ Φορ και πλέον την κουμαντάρει ένας προπονητής (Δημήτρης Ιτούδης)
που αποτελεί σάρκα εκ της σαρκός του. Βρίσκονται εκεί ως το αουτσάιντερ,
όπως και τη σεζόν 1981-82, όταν όλη η Ευρώπη θεωρούσε σίγουρη την
πρόκριση της ΤΣΣΚΑ και δεν υποψιαζόταν ότι θα μπορούσε να αποκλειστεί
από τον Παναθηναϊκό...
Δεν λέω ότι η Ιστορία σώνει και καλά επαναλαμβάνεται, απλώς -για να
εναρμονιστώ κιόλας με την περιρρέουσα πολιτική επικαιρότητα- είμαι
περίεργος να δω εάν μετά τον... Τσίπρα θα καταφέρει και ο Ιβάνοβιτς να
πάρει το κάτι τις του από τους συμπατριώτες του Πούτιν!