Δευτέρα 20 Ιουνίου 2011

Πόσα «κότσια» είχες ρε Πανένκα... (video)

Του Ευάνθη Γκόγκουλη

 «Αγάπα τον κίντυνο», έγραφε ο Νίκος Καζαντζάκης στην «Ασκητική» του, χωρίς φυσικά να έχει στο μυαλό του... το ποδόσφαιρο. Δεν ξέρουμε αν ο Άντονιν Πανένκα είχε διαβάσει το φιλοσοφικό πόνημα του Κρητικού συγγραφέα στις 20 Ιουνίου 1976, σε κάθε περίπτωση, όμως, απέδειξε ότι αγαπούσε τον κίνδυνο, όταν επέλεξε να εκτελέσει με σκαφτό πλασεδάκι το καθοριστικό πέναλτι της Τσεχοσλοβακίας, στην ψυχοφθόρο διαδικασία του τελικού του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος κόντρα στη Δυτική Γερμανία.

Και επειδή η ιστορία γράφεται από τους τολμηρούς, δικαιώθηκε! Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα, ακριβώς 35 χρόνια μετά, πιο πολύς κόσμος θυμάται τα «κότσια» που είχε ο Πανένκα για να εκτελέσει μ' αυτόν τον τρόπο το πέναλτι, παρά το ότι με αυτό το γκολ η Τσεχοσλοβακία αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης! Η ενέργεια του μυστακοφόρου άσου είχε πρωτόγνωρη γοητεία και αποτελεί υπόδειγμα θάρρους, αλλά και φαντασίας, με συνέπεια πολλοί να θέλουν τον μιμηθούν (θυμηθείτε τον Ζιντάν ή, πιο πρόσφατα, τον Αμπρέου). Είναι μία από αυτές τις όμορφες αθλητικές ιστορίες που αξίζει να διηγείσαι στους μικρότερους (πάμε στοίχημα ότι όλοι μάθατε από κάποιον μεγαλύτερο γι' αυτό το πέναλτι, πολύ πριν το δείτε σε αφιερώματα στην TV ή στο youtube) και έχει περιβληθεί από έναν μύθο που δεν επισκιάζεται από κανένα τρόπαιο ούτε απειλείται από το κίνητρο που ενέπνευσε τον ήρωα.

Κι ας ήταν ευτελές αυτό το τελευταίο. Όπως έχει αποκαλύψει ο Πανένκα, όλα άρχισαν περίπου δύο χρόνια πριν το Euro '76. Μετά το τέλος των προπονήσεων της ομάδας του, της Μποέμιανς, συνήθιζε να σουτάρει πέναλτι στον τερματοφύλακα και φίλο του Ζντένεκ Χρούσκα (ο οποίος το 1987 έπαιξε για ένα εξάμηνο στη Βέροια) για εξάσκηση, αλλά και για τον χαβαλέ. Για να έχει πιο πολύ ενδιαφέρον η φάση, οι δύο παίκτες έβαζαν και στοιχήματα. «Το έπαθλο ήταν μία μπίρα ή μία σοκολάτα για κάθε πέναλτι», είπε ο Πανένκα. «Δυστυχώς, όμως, ο Χρούσκα ήταν καλός τερματοφύλακας και τις περισσότερες φορές με νικούσε. Έτσι, έφτασα στο σημείο να περάσω πολλά βράδια άυπνος, προσπαθώντας να σκεφτώ τρόπους για να πάρω το πάνω χέρι».

Ναι, από εκεί άρχισαν όλα! Ύστερα από αρκετά βράδια, το μυαλό του Πανένκα κατέβασε τη φαεινή ιδέα. «Κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι ο τερματοφύλακας αρχίζει να πέφτει στο πέναλτι ελάχιστα πριν η μπάλα φύγει από το πόδι του αντιπάλου, για να έχει ελπίδες να την προλάβει. Έτσι, σκέφτηκα ότι θα ήταν πιο εύκολο να σκοράρω αν έσκαβα με απαλό πλασέ την μπάλα προς το κέντρο της εστίας. Ο τερματοφύλακας θα είχε ήδη πέσει την ώρα του σουτ και δεν θα είχε ελπίδα να επανέλθει στη θέση του για να αποκρούσει». Το κόλπο δοκιμάστηκε για πρώτη φορά στα στοιχήματα με τον Χρούσκα και είχε τεράστια επιτυχία («το μόνο κακό ήταν ότι άρχισα να παχαίνω με τόσες μπίρες και σοκολάτες», λέει τώρα αστειευόμενος ο Πανένκα), δίνοντας στον εμπνευστή του το θάρρος να το δοκιμάσει και σε αγώνες. Όπως και έγινε.

Πρώτα σε φιλικά και μετά στο πρωτάθλημα της Τσεχοσλοβακίας, πάντα με την ίδια ευτυχή κατάληξη! Όταν έφτασε η ώρα του Euro '76, ο Πανένκα αποφάσισε να χρησιμοποιήσει και εκεί το ριψοκίνδυνο, αλλά εντυπωσιακό τρικ του, αν του δινόταν η δυνατότητα να εκτελέσει κάποιο πέναλτι. «Ασφαλώς ήταν καθαρή τύχη το ότι η ευκαιρία μου δόθηκε στον τελικό του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και μάλιστα αμέσως μετά το χαμένο πέναλτι του Χένες. Ήταν σαν θέλημα Θεού. Ήμουν χίλια τοις εκατό σίγουρος ότι θα το εκτελούσα με αυτόν τον τρόπο, όπως και ότι θα σκόραρα», λέει τώρα ο μεγάλος άσος, δείχνοντας ότι όχι μόνο δεν φοβόταν πιθανή αποτυχία, αλλά και ότι... γούσταρε κιόλας που του δόθηκε η ευκαιρία να συνδυάσει το κόλπο του με την κατάκτηση του τροπαίου από την ομάδα του!

 Ακόμα κι αν δεν υπήρχε το θρυλικό πέναλτι του Πανένκα, ο τελικός του Βελιγραδίου θα είχε μείνει στην ιστορία και για τη συγκλονιστική εξέλιξή του. Οι Τσεχοσλοβάκοι προηγήθηκαν γρήγορα προηγήθηκαν με 2-0, αλλά τα «πάντσερ» μείωσαν σχεδόν αμέσως και στο δεύτερο ημίχρονο ήταν... ρωσική ρουλέτα με κλασικές ευκαιρίες εκατέρωθεν. Τελικά ο Χελτσενμπάιν ισοφάρισε σε 2-2 στο 89', εκμεταλλευόμενος στιγμιαία αδράνεια της αντίπαλης άμυνας και του τερματοφύλακα Βίκτορ. Είδατε όμως τι σου είναι η μπάλα; Ένα «φτηνό» γκολ έστειλε τον τελικό στην παράταση και μετά στα πέναλτι, δίνοντας σε μας σήμερα τη δυνατότητα να σας διηγηθούμε αυτήν την όμορφη ιστορία.

Euro '76 - Tελικός Τσεχοσλοβακία - Δυτική Γερμανία 2-2 (5-3 στα πέναλτι)
Σκόρερ: 8' Σβέλικ, 25' Ντόμπιας - 28' Ντ. Μίλερ, 89' Χελτσενμπάιν

Η σειρά των πέναλτι: Μάσνι 1-0, Μπόνοφ 1-1, Νέχοντα 2-1, Φλόε 2-2, Όντρους 3-2, Μπόνγκαρτς 3-3, Γιούρκεμικ 4-3, Χένες άουτ, Πανένκα 5-3

Τσεχοσλοβακία (Βάτσλαβ Γιέζεκ): Βίκτορ, Πίβαρνικ, Όντρους, Τσάπκοβιτς, Γκέγκ, Ντόμπιας (109' Βέσελι), Πανένκα, Σβέλικ (79' Γιούρκεμικ), Μάσνι, Μόντερ, Νέχοντα.

 Δυτική Γερμανία (Χέλμουτ Σεν): Μάγερ, Φογκτς, Ντιτς, Σβάρτσενμπεκ, Μπεκενμπάουερ, Βίμερ (46' Φλόε), Μπόνοφ, Χένες, Ντ. Μίλερ, Μπέερ (80' Μπόνγκαρτς), Χελτσενμπάιν.sportday gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: