Το ένοχο παρελθόν
Σεπτέμβριος του 2009. Η Κινγκντάο Χαϊλιφενγκ κέρδιζε με 2-0 την
Σιτσουάν και έμεναν λίγα λεπτά πριν τη λήξη. Μία πάσα προς τα πίσω
αμυντικού της Κινγκντάο ήταν δυνατότερη από ότι έπρεπε, με την μπάλα να
καταλήγει στα δίχτυα. Στο επόμενο λεπτό, ο βοηθός προπονητή της ομάδας
φώναξε τον τερματοφύλακα να βγει από την περιοχή του. Ο αμυντικός του
γύρισε ξανά την μπάλα προς τα πίσω, αλλά το αυτογκόλ... αποφεύχθηκε,
αφού η μπάλα πέρασε ελάχιστα άουτ. Ο πρόεδρος της Κινγκντάο ήταν έξω
φρενών. Αργότερα, παραδεχόταν στους ερευνητές ότι είχε παίξει στο
στοίχημα να μπουν τέσσερα γκολ στην αναμέτρηση!Το σκάνδαλο με τα στημένα παιχνίδια είναι σχετικά πρόσφατο στην Κίνα. Πριν από τρία χρόνια,αρκετοί υψηλού προφίλ διαιτητές, παίκτες, προπονητές και διοικητικοί παράγοντες καταδικάστηκαν, γεγονός που έδωσε την αίσθηση ότι... κάτι αλλάζει. Περίπου 60 άτομα ήταν μπλεγμένα, σύμφωνα με την αστυνομία, οι έρευνες της οποίας διήρκεσαν δύο χρόνια. Οι σπόνσορες που είχαν συγκεντρωθεί απομακρύνονταν από το άθλημα, ενώ το τηλεοπτικό δίκτυο CCTV αρνούταν να μεταδώσει παιχνίδια! Τελικά, τιμωρήθηκαν 58 άτομα, ανάμεσα τους και ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας που φυλακίστηκε, καθώς και 12 ομάδες. Μέσα σε όλα, ήρθε και ο αποκλεισμός στα προκριματικά του Μουντιάλ 2014, για να κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Μετά την καταιγίδα ωστόσο, έρχεται ο ήλιος και αμέσως έγιναν προσπάθειες ανασυγκρότησης.
Από τα 10.500 εισιτήρια μέσο όρο το 2006, ο αριθμός αυξήθηκε στις 17.500 το 2012, με τους επίδοξους επενδυτές να ενθαρρύνονται. Υπήρχαν ωστόσο και άλλου είδους προβλήματα, τα οποία εν πολλοίς σχετίζονται και με την απουσία ποδοσφαιρική κουλτούρας. Για παράδειγμα, η Σάανξι Ρένχε άφησε την πόλη της και άλλαξε επαρχία, για λόγους χορηγίας, αφήνοντας πίσω έναν μέσο όρο θεατών που άγγιζε τις 30.000!
Ο Μπέκαμ και τα ενδημικά προβλήματα
Πριν από περίπου ένα χρόνο, ο Ρόουαν Σίμονς, ο οποίος βρίσκεται στη χώρα για πάνω από 20 χρόνια και προσφέρει τεχνογνωσία στην ανάπτυξη του ποδοσφαίρου τόνιζε: «Η επιτυχία στο ποδόσφαιρο σχετίζεται άμεσα με τον πληθυσμό των ποδοσφαιριστών». Σύμφωνα με το σκεπτικό του, στατιστικά ένα μεγάλο ταλέντο ξεπηδά ανά 200.000 ποδοσφαιριστές. Ο αριθμός των παιδιών που ασχολούνταν με την μπάλα δεν ξεπερνούσε τις 50.000. «Παρά την τεράστια δεξαμενή, η αύξηση του ποδοσφαιρικού πληθυσμού είναι ένα μεγάλο στοίχημα. Ο κόσμος μπορεί να παρακολουθεί φανατικά το παιχνίδι, αλλά διστάζει όταν καλείται να παίξει».
Το 2013 επιστρατεύτηκε μέχρι και ο Ντέιβιντ Μπέκαμ ως πρεσβευτής για να φέρει τον κόσμο πιο κοντά στην ασπρόμαυρη θεά. Ακόμα κι έτσι όμως, οι διεθνείς παρατηρητές δεν ήταν αισιόδοξοι για το μέλλον του αθλήματος. Το πρόσφατο παρελθόν με τις τιμωρίες και τη διαφθορά, ο άμεσος έλεγχος του κράτους, η απουσία πλάνου και κουλτούρας, η έλλειψη εγκαταστάσεων και η η θέση του ποδοσφαίρου στην κοινωνία έπαιζαν το ρόλο τους. Χαρακτηριστικό το ότι σε ένα από τα σχολεία που επισκέφτηκε ο Μπέκαμ, οι μαθητές απαγορευόταν να παίξουν ποδόσφαιρο. Ακόμα και στα σχολεία όπου επιτρέπόταν η μπάλα, οι μαθητές έπαιζαν μόνο όταν υπήρχε κάποιος επίσημος καλεσμένος. Στην συνείδηση αρκετών γονιών και εκπαιδευτικών το παιχνίδι ήταν και είναι υποτιμητικό. Και τα πρόσφατα σκάνδαλα έπαιξαν το δικό τους ρόλο προς αυτό.
Το πρώτο χτύπημα
Τα πράγματα όμως συνέχισαν να βελτιώνονται και η εισροή των χρημάτων κατάφερε να αλλάξει την συνολική προσέγγιση. Ταυτόχρονα, ήρθε τον Μάρτιο του 2013 και η εκλογή του Σι Τζίνμπινγκ, ο οποίος, εκτός του ότι διατηρούσε πολύ καλή σχέση με τους ισχυρούς της χώρας, είχε πολύ καλή σχέση το ποδόσφαιρο. Η αρχή έγινε από την Σανγκάη Σενχούα το 2012, η οποία, σε συνεργασία με ανώνυμη εταιρεία που είχε σχέσεις με την κυβέρνηση, απέκτησε τον Ανελκά και αμέσως επιφανείς οικονομικά επιχειρηματίες ενδιαφέρθηκαν για το σύλλογο, ο οποίος μάζευε μέσο όρο περίπου 9.000 οπαδούς. Λίγες μέρες πριν την απόκτηση του πρώην επιθετικού της Τσέλσι, ο Ζαν Τιγκανά είχε αναλάβει τα ηνία του συλλόγου.Ο Ανελκά ήταν κάτι σαν τον Μπέκαμ, όταν πρωτοπήγε στη MLS. Παράλληλα, η ομάδα της Σαγκάης άφηνε την φανέλα με το νούμερο 11 ελεύθερη. Ο Ανελκά της είχε... ανοίξει την όρεξη και τα μεγάλα ονόματα άρχισαν να πέφτουν βροχή, για να αποκτηθεί τελικά και ο Ντιντιέ Ντρογκμπά! Οι 234.000 ευρώ που έπαιρνε ωστόσο τη βδομάδα ο Γάλλος επιθετικός, δεν μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστη την καθημερινότητα της ομάδας. Έτσι, τα εισιτήρια διαρκείας αυξήθηκαν από 350 γιεν (44 ευρώ) στα 800!
Η αιώνια αντίπαλός της, η Γκουοάν του Πεκίνου, ανέβασε επίσης τις τιμές στα εισιτήρια διαρκείας από 360 σε 500 γεν, αφού η έλλειψη ονομάτων δεν επέτρεπε περαιτέρω αύξηση. Τις περιστάσεις με τον Ανελκά ωστόσο, τις εκμεταλλεύτηκε μια χαρά! Ο πρώην ποδοσφαιριστής και μετέπειτα τεχνικός, Ντον Ο' Ραϊόρνταν τόνιζε: «Aν τα πράγματα πάνε καλά για όλους, το όνομα του Ανελκά μπορεί να γραφτεί στην ιστορία ως αυτός που άλλαξε σελίδα στο ποδόσφαιρο της Κίνας». Αυτή ακριβώς ήταν η φιλοδοξία των ανθρώπων της ομάδας.
Οι νέοι αυτοκράτορες
Τα τελευταία χρόνια, πρωταγωνίστρια στην κινεζική Super League είναι η πρωταγωνίστρια των φετινών μεταγραφών, Γκουανγζού Έβεργκραντ. Η μεσιτική εταιρεία Έβεργκραντ αποφάσισε το 2009 να επενδύσει τεράστια ποσά στο σύλλογο, προκειμένου να προωθήσει το brand της. Πέρυσι, η εταιρεία-κολοσσός Αλιμπάμπα συμφώνησε για να αγοράσει το σχεδόν τις μισές μετοχές έναντι 192 εκατομμυρίων δολαρίων, έχοντας στο μεταξύ χτυπήσει αριθμούς που ζαλίζουν στη Νέα Υόρκη. Η αξία του συλλόγου, σύμφωνα με τους Κινέζους, έφτασε στα 10 δις γιεν, δηλαδή περίπου 1.6 δις. Μεγαλύτερη από ομάδες όπως η Γιουβέντους και η Ντόρτμουντ. Η σύμπραξη των δύο μεγάλων εταιρειών εκτόξευσε την Γκουανγκζού, η οποία γίνεται η πρώτη ασιατική ομάδα που εισάγεται στο χρηματιστήριο! Παράλληλα, ήρθαν και τα μεταγραφικά χτυπήματα και οι αγωνιστικές επιτυχίες, μετά το μπλέξιμό της στο σκάνδαλο με τα στημένα και την τιμωρία που έφερε υποβιβασμό. Η Γκουανγκζού το 2011 πήρε το Πρωτάθλημα και βγήκε στο Champions League Ασίας για πρώτη φορά. Έφερε τον Μαρσέλο Λίπι για προπονητή και απέκτησε τον Λούκας Μπάριος.
Το 2013, όταν και κατέκτησε το Champions League Ασίας, oι «τίγρεις» έγιναν κάτι σαν ομάδα-σύμβολο της επανάστασης στο χώρο του ποδοσφαίρου. Ήταν και επίσημα οι αγαπημένοι του κράτους. Την τεχνική της ηγεσία ανέλαβε τον προηγούμενο μήνα ο Λουίζ Φελίπε Σκολάρι και το μεγάλο «μπαμ» έγινε με την απόκτηση του Παουλίνιο από την Τότεναμ. Ένας ακόμα Βραζιλιάνος που κάνει το ταξίδι για την Άπω Ανατολή, μόνο που είναι πολύ διαφορετικό να αποκτάται από την χώρα του και πολύ διαφορετικό από ομάδα της Premier League και μάλιστα με 15 εκατομμύρια! Επόμενος στόχος τους είναι ο Ρομπίνιο, στον οποίο προσφέρουν ένα εκατομμύριο το μήνα για τριετές συμβόλαιο. Αδιανόητα ποσά.
Παράλληλα, έχουν δημιουργήσει τις πιο οργανωμένες ακαδημίες στην χώρα και έχουν αποκτήσει μία πολύ πιο σφαιρική εκμετάλλευση του αθλήματος. Ο Κρίστοφερ Άτκινς από το ESPN τονίζει: «Η πολιτική έχει μεγάλη επιρροή στην επένδυση στο ποδόσφαιρο στην Κίνα, αλλά με την Εβεργκράντ είναι λίγο διαφορετικά. Από επιχειρηματική άποψη, καταλαβαίνουν ότι η μεσιτική αγορά δεν θα κρατήσει για πάντα και χρησιμοποιούν το ποδόσφαιρο για να προωθηθούν σε άλλους τομείς, όπως το εμφιαλωμένο νερό και το λάδι».
Μετά την Premier League!
Τον Ιανουάριο, τα κινεζικά κλαμπ ξόδεψαν 113 εκατομμύρια λίρες για μεταγραφές. Μόνο η Premier League έκανε μεγαλύτερο τζίρο. Η Γκουανγκζού ξόδεψε 20 εκατομμύρια στον Βραζιλιάνο Άλαν από την Σάλτσμπουργκ και στον Ρικάρντο Γκουλάρτ, έναν 23χρονο οποίος θεωρείται ότι έχει μεγάλα περιθώρια εξέλιξης. Οι πέντε από τους 10 κορυφαίους σκόρερ της Βραζιλίας το 2014, πλέον παίζουν στην Κίνα! Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση του δημοσιογράφου Ζούκα Κφούρι από το Σάο Πάολο, ο οποίος τόνισε ότι στην Μίνα Γκεράις η εξαγωγή ποδοσφαιρικού δυναμικού έχει αντικαταστήσει την παραγωγή γάλακτος στην οικονομία της χώρας.
Ο Ντούνγκα τονίζει: «Όταν έπαιζα εγώ ποδόσφαιρο η Ευρώπη ήταν ο ηγέτης. Οι ιταλικές ομάδες αγόραζαν παίκτες σε ηλικίες από 27 μέχρι 30. Μετά, χώρες όπως η Ρωσία και η Ουκρανία άλλαξαν τον τρόπο αγοράς Βραζιλιάνων παικτών, αποκτώντας τους στα 18-20. Τώρα, υπάρχει νέα αγορά». Οι Financial Times αναφέρουν ότι το ποδόσφαιρο έχει γίνει μήλον της έριδος για τους Κινέζους μεγιστάνες, οι οποίοι συνεχώς αυξάνουν τις επενδύσεις τους, σε μια προσπάθεια μεταξύ άλλων να γίνουν αρεστοί στον πρόεδρο Σι. Τα χρήματά τους έχουν φέρει στη χώρα πολλές προσωπικότητες του ποδοσφαίρου. Από τον Καναβάρο και τον Ντρογκμπά μέχρι τον Μουσλίμοβιτς και τον Αβραάμ Παπαδόπουλο.
Μουντιάλ το 2034!
Ο πρόεδρος Σι Τζίνπινγκ λατρεύει το ποδόσφαιρο και το πλάνο του έχει τρεις σταδιακούς στόχους. Αφενός η χώρα να προκριθεί άμεσα σε ένα Μουντιάλ για πρώτη φορά μετά το 2002, στη συνέχεια να διοργανώσει το δικό της και μέχρι το 2034 να το κατακτήσει! Ο πρόεδρος Σι με το επιτελείο του κατάρτισε μέσα στο 2015 «σχέδιο μεταρρύθμισης του ποδοσφαίρου» και δήλωσε ότι πρέπει η μπάλα να συνοδεύει τα παιδιά από τις πρώτες μέρες της γέννησής τους! Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, μέχρι το 2017 το ποδόσφαιρο θα είναι υποχρεωτικό σε 20.000 σχολεία, εκ των οποίων μόνο στα 5.000 παιζόταν μέχρι στιγμής. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 8 εκατομμύρια παιδιά θα ξεκινήσουν από μικρή, εύπλαστη ηλικία να έχουν σχέση με την μπάλα. Ο Σίμονς έχει αναλάβει την υλοποίηση ενός προγράμματος ποδοσφαίρου από τα νηπιαγωγεία! Την ίδια στιγμή, στο Πεκίνο, στην Τσενγκντού και σε άλλες πόλεις, έχουν ξεκινήσει οι κατασκευές γηπέδων, τα οποία υπολογίζεται να πολλαπλασιαστούν με ραγδαίους ρυθμούς τα επόμενα χρόνια, ενώ στα κρατικά σχολεία το ποδόσφαιρο ξεπερνά το μπάσκετ και το βόλεϊ.
Η Γκουανγκζού είναι και πάλι κυρίαρχος. Με πάνω από 50 γήπεδα και άλλα 30 να έπονται στη διάθεσή της, 22 προπονητές από την Ισπανία που καθοδηγούν 140 ντόπιους φιλοδοξούν να χτίσουν τη δική τους Μασία, αφού στις εγκαταστάσεις φιλοξενούν όλο και περισσότερα παιδιά. Υπολογίζεται λοιπόν ότι μέχρι το 2034, με τις ακαδημίες να αναπτύσσονται, τον κόσμο να δένεται περισσότερο με την ασπρόμαυρη θεά, το Πρωτάθλημα να αναβαθμίζεται και τα ντόπια ταλέντα να αυξάνονται, οι Κινέζοι ευελπιστούν χτυπήσουν την διοργάνωση του Μουντιάλ. Νέα αγορά, εγκαταστάσεις, πληθυσμός που θα εξασφαλίζει πληρότητα, αποτελούν κίνητρα που οι υπεύθυνοι θεωρούν ότι θα πείσουν τη FIFA.
Προφανώς, προβλήματα συνεχίζουν να υπάρχουν, καθώς οι ομάδες στις οποίες δεν επενδύουν οι μεγιστάνες αδυνατούν να ανταγωνιστούν τα μεγαθήρια. Τα χαμηλά τηλεοπτικά συμβόλαια και τα μικρά ποσοστά από τα παιχνίδια στα κρατικά στάδια κάνουν την χρηματοδότησή τους δύσκολη. Υπάρχει παράλληλα το ερώτημα κατά πόσο αυτή η... στρατιωτική προσέγγιση του μηχανισμού δημιουργίας παικτών θα έχει αποτέλεσμα όπως σε άλλους τομείς του κινεζικού αθλητισμού. Ωστόσο, τα αναπτυξιακά προγράμματα που καλλιεργούνται αναμένεται να λειτουργήσουν θετικά για όλες τις ομάδες, σε όλες τις κατηγορίες και να ενισχύσουν τον μεγάλο στόχο: Την δημιουργία μιας εθνικής η οποία θα καταφέρει να φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο. Το σχέδιο των Κινέζων είναι αν μη τι άλλο φιλόδοξο και όλα δείχνουν ότι έχουν τα εφόδια για να το πετύχουν...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου