Οι ποδοσφαιρικές ομάδες με κοινωνικοπολιτικό υπόβαθρο είναι αρκετές, οι οποίες μάλιστα έχουν ξεχωρίσει με τη δική τους θρησκευτική, πολιτική και τοπικιστική ταυτότητα ανάλογα με την περιοχή που προέρχονται γεωγραφικά (community). Η πολιτική αντιπαλότητα και το μίσος των «community» αντανακλάται με τις ποδοσφαιρικές ομάδες και οι διαφορές τους «λύνονται» σε ένα αγώνα. Συνεπώς, η πόλωση παιχνίδι με παιχνίδι μεταξύ τους να μεγαλώνει και να ενισχύεται ο σοβινιστικός τοπικισμός αλλά οι κοινωνικές διαφοροποιήσεις (πχ δεξιοί-αριστεροί). Είναι ενδιαφέρον να αναφερθούμε σε ποδοσφαιρικά ντέρμπι που ενέχουν πολιτικό υπόβαθρο και πως οι προϋπάρχουσες κοινωνικές πεποιθήσεις αντανακλώνται μέσω αυτών και των ποδοσφαιρικών αγώνων.
«El Classico»
THE TEAM OF THE REGIME
Η Real Madrid (έτος ίδρυσης 1902) σχετίζεται με το δικτατορικό καθεστώς του Franco (1939-1975). Το όνομα Real (=βασιλική), της αποδόθηκε από τον Βασιλιά Αλφόνσο 13ο στις 29 Ιουνίου 1927. Έκτοτε η ομάδα αναφέρεται ως Real Madrid. Ο απώτερος σκοπός του Franco ήταν η χρησιμοποίηση της Real Madrid για προπαγανδιστικούς λόγους ώστε να προωθήσει, να προβάλει και να προσδώσει στους Ισπανούς εντός και εκτός της χωράς μια ενιαία εθνική ταυτότητα, ένα εθνικό ιδεώδες. Η βασική επιδίωξη του Franco ήταν η αντιπροσώπευση ενός ολόκληρου έθνους μέσω μιας ομάδας, «national team». «Ο Φράνκο προσπάθησε να σβήσει όλες τις περιφερειακές άμιλλες στην Ισπανία εκτός από το ποδόσφαιρό. Προώθησε το ποδόσφαιρο ως υγιή τρόπο στις περιοχές για να ξεφορτωθεί η έντασή τους» (National Geographic 1984). Πριν από κάθε αγώνα ανάγκαζε τους παίχτες να τραγουδήσουν το Cara al Sol (ο φασιστικός ύμνος) και να φωνάζουν «Arriba Espana! Viva Franco!» (Long live Spain! Long live Franco!). Μόνο η Real Madrid έπρεπε να είναι ο πρεσβευτής της Ισπανίας στο εξωτερικό σε συλλογικές διοργανώσεις.
Το δικτατορικό καθεστώς του Franco επωφελήθηκε από την επιτυχημένη αγωνιστική παρουσία της Real Madrid εκτός και εντός των συνόρων, καθώς πολλοί θεωρούσαν πως το πολιτικό σύστημα της Ισπανίας είναι το ίδιο ιδανικό και τέλειο με το θέαμα που πρόσφερε στον κόσμο η ομάδα της Μαδρίτης.
MORE THAN CLUB
Ο ορισμός του «more than club» ή αλλιώς «Mes Que Un Club» είναι η ομάδα από την Καταλονία, η Barcelona (έτος ίδρυσης 1899). Η Καταλονία είναι μια από τις 17 αυτόνομες περιοχές του Βασιλείου της Ισπανίας με δική της σημαία και εθνικό ύμνο, τη δική της γλώσσα «Soy catalan, hablo catalan» (σ.σ.: «Είμαι Καταλανός, μιλάω καταλανικά») και τη δική τους εθνική ομάδα (ο Oleguer Presas Renom πρώην παίχτης της Barcelona αρνήθηκε την Εθνική Ισπανίας και παίζει με την Εθνική Καταλονίας). Οι Καταλανοί άρχισαν να διεκδικούν την αναγνώριση του έθνους τους και της γλώσσας τους μέσω του ρεύματος «renaixenca», στα τέλη 19ο αιώνα που ενείχε αντιφασιστικό υπόβαθρο. Οι περισσότεροι Καταλανοί υποστηρίζουν πως είναι έθνος και τη δημιουργία καταλονικού κράτους στα πλαίσια μιας ομοσπονδιακής Ισπανίας. Η τοπική αστική τάξη ήταν και είναι ο πυρήνας των οπαδών που συνέβαλαν για την αυτονομία της.. Η Barcelona συμπλέει φυσικά με το Lliga Regionalista -το Καταλονικό κόμμα- που έχει σαν πρωταρχικό στόχο την αυτονομία της Καταλονίας.
Η αντιπαλότητα και η έχθρα της με την Real Madrid γιγαντώθηκε όταν η δικτατορία του Franco κατήργησε την αυτονομία της Βαρκελώνης, απαγόρευσε την έκδοση εφημερίδων και περιοδικών στα καταλανικά και να μιλάνε καταλανικά. Το γήπεδο της Barcelona (Camp Nou) ήταν το σημείο που οι Καταλανοί μπορούσαν ελεύθερα να μιλήσουν τη γλώσσα τους. Μέσα σε 15 χρόνια (1938-1953) εκτελέστηκαν από το στρατό του Franco 4000 Καταλανοί, μέσα σ αυτούς και ο τότε πρόεδρος της Barcelona, Ζοσέπ Σουνιόλ.
«Derby della Capitale»
Η Lazio είναι δημιούργημα του δικτάτορα του Benito Mussolini και των αξιωματικών του στρατού. Ιδρύθηκε το 1900 με έδρα το Olimpico. Σύμφωνα, με τον Chris Kassimeris τα χρώματα του συλλόγου προέρχονται από τη σημαία της Ελλάδας, της χώρας που ήταν η πρώτη προήγαγε τα Ολυμπιακά ιδεώδη και τις αξίες. Ο αετός στο σήμα της ομάδας συμβολίζει το πανό των ρωμαϊκών λεγεώνων για πριν τη μάχη. Ο Mussolini είχε σαν στόχο μετά την ίδρυση της Roma το 1927, να απορροφήσει όλους του συλλόγους σ αυτήν και συγκεκριμένα και τη Lazio. Κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό και αρκέστηκε στη Lazio.Υπεύθυνος για την αυτήν ήταν ο Giorgio Vaccaro. Ο Giorgio Vaccaro ήταν στην γενική πολιτοφυλακή του φασιστικού καθεστώτος του Mussolini ως υπεύθυνος του ιταλικού αθλητισμού. Εδώ παρατηρούμε μια ομοιότητα με την Real Madrid του Franco που και αυτός ήθελε η Ισπανία να εκπροσωπείται από μια ομάδα. Ομοίως και ο Mussolini επιδίωκε κάτι παρεμφερές με τη Roma.
Σε μεγάλο βαθμό οι οπαδοί της Lazio προέρχονται από τη μέση και ανώτερη κοινωνική τάξη από τις επαρχίες της Ρώμης ενώ οι οπαδοί της Roma προέρχονται από την εργατική τάξη και την πρωτεύουσα. Οι οπαδοί (Curva Nord) της Lazio πολλές φορές επιδίδονται σε φασιστικούς χαιρετισμούς. Από την άλλη πλευρά, οι οπαδοί (Curva Sud) της Roma είναι αριστερών πεποιθήσεων. Αξιοπερίεργο είναι πως στους τελευταίους παρατηρούνται ακροδεξιά συμπτώματα.
«Derby della Mole»
To Λα Μόλε αποτελεί κτίριο-στίγμα της πόλης του Τορίνου. Οι ομάδες που υπάρχουν σε αυτήν είναι η Juventus και η Torino. Ο ιδιοκτήτης της Fiat (οικογένεια Anieli) είχε ως εργατικό δυναμικό στη βιομηχανία του, οπαδούς της Torino. Η «Μεγάλη Κύρια» ιδρύθηκε το 1897 ενώ η Torino το 1906. Γίνεται αντιληπτό, πως η Torino που είχε οπαδούς εργάτες της βαριάς βιομηχανίας και ήταν γι αυτούς μια πρόκληση να αντιμετωπίζουν ομάδες με οπαδούς των ανώτερων κοινωνικών τάξεων για να πάρουν μια τρόπο τινά εκδίκηση στο νεότευκτο οικονομικό σύστημα του καπιταλισμού που μετέτρεψε τους εργαζομένους σε θύματα εκμετάλλευσης και οικονομικής εξαθλίωσης.
Αυτές είναι οι πιο σημαντικές περιπτώσεις ντέρμπι με ιδεολογικό υπόβαθρο. Δημιουργούνται σκέψεις και προβληματικές. Μήπως το ποδόσφαιρο είναι ένα παραδοσιακό μέσο για να εκπροσωπείται μια κοινωνική τάξη ή ομάδα; Η απάντηση είναι θετική, καθώς το ποδόσφαιρο αποτελεί τον βασιλιά των Σπορ. Που οφείλεται όμως η επιλογή ενός λαού να αναδύει τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις ή πεποιθήσεις του μέσω ενός ποδοσφαιρικού αγώνα; Ο λόγοι πολλοί. Ένας από τους κυριότερους είναι πως τα ΜΜΕ διαμορφωνόμουν ιδέες και γνώμες ανάλογα με τα συμφέροντα που θέλουν να προωθήσουν. Ακολουθώντας την πάγια τακτική να αποπροσανατολίζουν την κοινωνία από τα πραγματικά της προβλήματα που την εμποδίζουν να επέλθει η ευημερία της. Γεγονός που οφείλεται στην πλειοψηφία των ΜΜΕ που είναι συμφερόντων επιχειρηματιών με καταλυτικό ρόλο στην οικονομία της χώρας και σύμφωνα με τη θεωρία του νεοπλουραλισμού η κυβέρνηση υποτάσσεται στο φορολογικό σύστημα που επιτάσσουν οι επιχειρηματίες για να ευνοηθούν. Γίνεται αντιληπτό, πως δεν δίνεται βήμα στα μέλη της κοινωνίας να αναδείξουν τα καθημερινά τους προβλήματα και πλέον σπανίζουν δημοσιογράφοι που δραστηριοποιούνται για το γενικό συμφέρον της κοινωνίας.
Επιπρόσθετα ακόμη ένας λόγος, είναι πως ο κόσμος δεν αρκείται να εκδηλώνει την εναντίωση του στις πολιτικές μεταρρυθμίσεις μόνο με την εκλογική διαδικασία και τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Συχνά, η αστυνομική βία ξεφεύγει εκούσια από τα πλαίσια της νόμιμης βίας προς τρομοκράτηση και εκφοβισμό των διαδηλωτών που θέλουν να διαδηλώσουν ειρηνικά είτε στην Ελλάδα είτε στην Ευρώπη. Ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο μπορεί να λειτουργήσει λοιπόν σαν ένα φρούριο ελεύθερης σκέψης και ιδεών, καθώς ο φίλαθλος κόσμος «παίζει» εντός έδρας.
Ο Αργυριάδης Γιάννης είναι απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και της Νομικής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.Πηγή: sportdog.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου