Πρώτα
απ' όλα-και για να βάλω εξαρχής- και το απαραίτητο σημειολογικό στίγμα
στην υπόθεση, η νεοφώτιστη (στην Ευρωλίγκα) Νεπτούνας από την Κλαϊπέδα,
ταιριάζει γάντι στον Ολυμπιακό: η λιθουανική ομάδα εδρεύει στην τρίτη
μεγαλύτερη πόλη της Λιθουανίας , (με πληθυσμό 158.000 κατοίκους), που
βρίσκεται στις όχθες του -ως επί το πλείστον παγωμένου- ποταμού Ντάνε, ο
οποίος εκβάλλει στη Βαλτική θάλασσα και διαθέτει λιμάνι, εξ ου και η
ανάδειξη της ως του σημαντικότερου διαμετακομιστικού σταθμού της χώρας.
ADVERTISEMENT
Πάμε τώρα και στα δικά μας, τα μπασκετικά: η Κλαϊπέδα μπήκε στον
αθλητικό χάρτη το 2011, όταν φιλοξένησε- και μάλιστα στη νεότευκτη
“Svyturio Arena”- τον Δ' όμιλο της τελικής φάσης του Ευρωμπάσκετ, στον
οποίο συμμετείχαν η Ρωσία, η Σλοβενία, η Γεωργία, η Βουλγαρία, η
Ουκρανία και το Βέλγιο. Σε πείσμα της άγνοιας με την οποία περιβάλλεται,
σε σύγκριση με το Βίλνιους και με το Κάουνας, η πόλη διαθέτει έξι
ομάδες μπάσκετ, ενώ είναι η γενέτειρα πέντε σπουδαίων παικτών του
μπάσκετ: εξ αυτών οι μεν τέσσερις έχουν παίξει στην Ελλάδα (και μάλιστα
οι δυο στον Ολυμπιακό, ενώ η Νεπτούνας έχει αποσύρει τις φανέλες τους),
ο δε πέμπτος υπήρξε serialkiller των ελληνικών ομάδων στην Ευρωλίγκα
της σεζόν 2000-0!
Στην Κλαϊπέδα γεννήθηκαν και μυήθηκαν στο μπάσκετ ο Σαούλιους
Στομπέργκας, ο Εουρέλιους Ζουκάουσκας, ο Αρβιντας Ματσιγιάουσκας, ο
Τόμας Ντελινινκάιτις και ο ήρωας της τωρινής ομάδας, ο Βάλντας
Βασίλιους, ο οποίος πέτυχε το νικητήριο καλάθι στον αγώνα της
προηγούμενης εβδομάδας με τον Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου(83-81)...
Για όσους δεν τον θυμούνται, ο Βασίλιους πέρασε από το ελληνικό
πρωτάθλημα, τη σεζόν 2007-08, αγωνιζόμενος σε δύο ματς με τον
ΑΓΟ Ρεθύμνου, ενώ ο Ντελινινκάιτις φόρεσε τη φανέλα του ΠΑΟΚ την
περίοδο 2009-10. Όσο για τον Στομπέργκας, αυτός υπήρξε ο απόλυτος δήμιος
ολάκερου του... Ελληναριού στην Ευρωλίγκα της σεζόν 2000-01, όταν ως
παίκτης (της φιναλίστ κόντρα στην Κίντερ Μπολόνια) Ταού- και με
προπονητή τον Ντούσκο Ιβάνοβιτς- γεύθηκε το νέκταρ οκτώ νικών σε εννέα
αγώνες, κόντρα στην ΑΕΚ (4-1), στο Περιστέρι (2-0) και στον Ολυμπιακό
(2-0)!
Συνολικά σε αυτά τα εννέα ματς ο πρωταθλητής Ευρώπης του 1999 (με τη
Ζαλγκίρις) σημείωσε 131 πόντους με 20/42 δίποντα, 23/34 τρίποντα, 22/27
βολές, έχοντας να επιδείξει ως αριστούργημα την εφιαλτική για την ΑΕΚ
εμφάνιση του στον τρίτο αγώνα της ημιτελικής σειράς: στις 4 Απριλίου του
2001, ανήμερα της 33ης επετείου από τον θρίαμβο της Ενωσης στον τελικό
του Κυπέλλου Κυπελλούχων, ο λεγάμενος έβαλε 39 πόντους με 4/4 δίποντα,
9/9 τρίποντα και 4/5 βολές και οδήγησε τους Βάσκους στη νίκη με 90-65
και στην πρόκριση στους τελικούς!
Παρεμπιπτόντως ο Στομπέργκας που διετέλεσε ασίσταντ του Ηλία Ζούρου
και εν συνεχεία πρώτος προπονητής της Ζαλγκίρις είναι ο μόνος από τους
γεννημένους στην Κλαϊπέδα, επιφανείς Λιθουανούς μπασκετμπολίστες, ο
οποίος δεν αγωνίστηκε ποτέ στη Νεπτούνας! Ο παλαίμαχος ξανθομάλλης σμολ
φόργουορντ άρχισε την καριέρα του στη Ζαλγκίρις Κάουνας, ενώ έπαιξε
επίσης στην Ατλέτας Κάουνας και στη Νάγκλις Αντάκρις της Παλάνγκα.
Α, για να μην το ξεχάσω: στη Νεπτούνας έχουν αγωνιστεί επίσης άλλοι
τρεις παίκτες που έχουν περάσει από την Ελλάδα: ο ασίσταντ του Γιόνας
Καζλάουσκας, Αλβιντας Παζντράντις (1997-1999), ο Γκιέντριους Γκούστας
(2012-13), ο οποίος τη σεζόν 2009-10 φόρεσε τη φανέλα της Καβάλας και ο
Μαρτίνας Αντριουσκεβίτσιους που μετακόμισε εκεί το 2012, φεύγοντας από
τον ΠΑΟΚ.
Ο Ολυμπιακός θα βρει απέναντι του μια ομάδα που του ταιριάζει ακόμη
και στο όνομα της:Neptūnas είναι η λιθουανική απόδοση του Ποσειδώνα,
οπότε οι “ερυθρόλευκοι” θα πρέπει να ΄'χουν το νου τους ώστε να μην
πληγούν από την τρίαινα του θεού της θάλασσας, των ποταμών, των πηγών
και των πόσιμων νερών!
Η Νεπτούνας ιδρύθηκε το 1962 ως ΚlaipedosMaistas, συμμετέχει στη
λιθουανική λίγκα από τη σεζόν 1993-94 και δεν έχει κατακτήσει ποτέ
κάποιον τίτλο. Το 1998 και το 1999 έλαβε μέρος στο Κύπελλο Κόρατς,
πέρυσι αγωνίστηκε στο Εurocup και εφέτος συμμετέχει για πρώτη φορά στην
Ευρωλίγκα, χάρη στη δεύτερη θέση την οποία κατέλαβε στο λιθουανικό
πρωτάθλημα της σεζόν 2013-14. Μάλιστα αποτελεί έναν ακραιφνή πρεσβευτή
του krepšinio (όπως αποκαλείται η καλαθοσφαίριση στη γλώσσα του
Σαμπόνις) καθότι το ρόστερ της στελεχώνεται από δώδεκα γηγενείς παίκτες
και έναν Αμερικανό (τον άλλοτε παίκτη του Πανελληνίου Μουσταφά Σακούρ),
που μοιάζει στην κυριολεξία σαν τη μύγα μέσ' στο γάλα!
Εγραψα ήδη 697, μετρημένες, λέξεις και επιτέλους (πάλι καλά που δεν
το ξέχασα μέσα στη φλυαρία μου) οφείλω να εξηγήσω τι εννοώ με την
αναφορά στο λιθουανικό σύνδρομο του Ολυμπιακού...
Λοιπόν, οι “ερυθρόλευκοι” έχουν κατά καιρούς στεγάσει οκτώ
Λιθουανούς, αλλά με μια εξαίρεση, που μάλιστα είναι και η τελευταία από
χρονολογικής πλευράς, κανείς από δαύτους δεν τους έφερε γούρι, χώρια οι
παράπλευρες διαστάσεις αυτής της υπόθεσης!
Έχουμε και λέμε, λοιπόν...
· Το λιθουανικό γαϊτανάκι εγκαινιάστηκε το 1997 με τον διαπρεπή
Αρτούρας Καρνισόβας, ο οποίος αποκτήθηκε από την Μπαρτσελόνα, αλλά
εκείνη τη σεζόν (1997-98) ο Ολυμπιακός, που μάλιστα προερχόταν από το
θριαμβευτικό triplecrown, δεν σταύρωσε τίτλο!
· Επτά χρόνια αργότερα ανέλαβε την τεχνική ηγεσία (αντί του
Τόμιτς και του Μίνιτς) ο Γιόνας Καζλάουσκας, ωστόσο ο Ολυμπιακός που
εκείνη την εποχή βρισκόταν σε μια μεταβατική φάση έμεινε πάλι με άδεια
χέρια: την πρώτη σεζόν (2004-05) τερμάτισε όγδοος, ενώ τη δεύτερη
(2005-06) υπέστη sweep από τον Παναθηναϊκό στη σειρά των τελικών. Συν
τοις άλλοις σε εκείνη τη διετία γνώρισε τρεις από τις βαρύτερες ήττες
στην ιστορία του: με 55-86 και με 51-81 από τον Παναθηναϊκό και με
59-110 από την Εφές Πίλσεν.
· Στο πλευρό του μετέπειτα προπονητή της Εθνικής ομάδας,
βρισκόταν ως ασίσταντ κόουτς ο Αμερικανοθρεμμένος (στο
κολέγιο McNeese State) Αλβιντας Παζντράζντις, παλαίμαχος παίκτης της
Νεπτούνας και μέλος της “λιθουανικής συμμορίας” που κατέκτησε το χάλκινο
μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992.
· Το καλοκαίρι του 2005 (πάντοτε με προπονητή τον Καζλάουσκας) ο
Ολυμπιακός ενέταξε στο ρόστερ του τον ταλαντούχο και πολλά υποσχόμενο
Ρενάλντας Σεϊμπούτις, ο οποίος μόλις είχε “σκοτώσει” την ελληνική ομάδα
στον τελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Νέων στη Μαρ Ντελ Πλάτα της
Αργεντινής, με δυο βολές στην εκπνοή από το φάουλ του (συμπαίκτη του
στους “ερυθρόλευκους”) Παναγιώτη Βασιλόπουλου! Ο “Ρένας” έμεινε στην
Ελλάδα επί τρεις σεζόν, δύο με τον Ολυμπιακό (2005-06, 2007-08) και μία
με το Μαρούσι (2006-07).
· Μαζί με τον Σεϊμπούτις και σε ένα ιδιότυπο λιθουανικό “καρέ”,
το 2005 οι Πειραιώτες απέκτησαν από την Ούλκερ τον γεννημένο στην
Κλαϊπέδα και παίκτη της Νεπτούνας από το 1997 έως το 1999,
δεινόσαυρο (2μ.18) Εουρέλιους Ζουκάουσκας. Πρωταθλητής και Κυπελλούχος
Ευρώπης με τη Ζαλγκίρις, Πρωταθλητής Ευρώπης και κάτοχος ενός ασημένιου
και δυο χάλκινων μεταλλίων με την Εθνική, ο “Ζούκι” δεν πρόλαβε όχι να
στεριώσει, αλλά ούτε καλά καλά να παίξει στον Ολυμπιακό: αγωνίστηκε 32
λεπτά και πέτυχε double-double (10 πόντοι, 10 ριμπάουντ, συν τρεις
τάπες) στην πρεμιέρα της Α1 με τον Πανελλήνιο (88-86), αλλά μια εβδομάδα
αργότερα στην Πάτρα (Απόλλων -Ολυμπιακός 64-70, 15 λεπτά, 4 πόντοι, 4
ριμπαπουντ) τραυματίστηκε σοβαρά στον ώμο και βγήκε νοκ άουτ για όλη την
υπόλοιπη χρονιά!
· Το καλοκαίρι του 2006 ο Ολυμπιακός, με προπονητή πλέον, τον
Πίνι Γκέρσον, έκανε μια από τις μεγαλύτερες και ακριβότερες (9
εκατομμύρια ευρώ για τέσσερα χρόνια) μεταγραφές στην ιστορία του, αλλά
τζίφος! Γεννημένος κι αυτός στην Κλαϊπέδα και παίκτης της Νεπτούνας
(1997-99), ο Αρβιντας Ματσιγιάουσκας, που θεωρούνταν ως το “αντίπαλον
δέος” του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους (ο οποίος την επόμενη χρονιά
προτίμησε τον Παναθηναϊκό), ήλθε στην Ελλάδα μετά βαίων και κλάδων. Η
υποδοχή του στο αεροδρόμιο (μετά τη θητεία του στη Λιέτουβος Ρίτας, στην
Ταού Βιτόρια και στο ΝΒΑ με τους Χόρνετς) παρέπεμπε σε σκηνές από
εμφάνιση ροκ σταρ, αλλά η συνέχεια υπήρξε απογοητευτική. Λίγες μέρες
αργότερα ο “Μάτσε” τραυματίστηκε στον αχίλλειο τένοντα κι αυτή ήταν η
αρχή μιας μεγάλης περιπέτειας, που άρχισε στο γήπεδο και κατέληξε μετά
από κάμποσα χρόνια στα δικαστήρια! Ο πρώτος σκόρερ της Λιθουανίας στο
θριαμβευτικό Ευρωμπάσκετ του 2003 τραυματίστηκε και την επόμενη σεζόν,
ενώ βρισκόταν σε... διακοπές και συνολικά σε δυο σεζόν, έπαιξε σε 14
αγώνες της Ευρωλίγκας με μέσο όρο 13.8 πόντους και 27 της Α1 με μέσο
όρο 11 πόντους . Μετά τον τραυματισμό του και την αποχώρηση του από τον
Ολυμπιακό, δεν ξαναγύρισε ποτέ στα γήπεδα...
· Την επόμενη χρονιά (2009) αφίχθη στον Πειραιά επίσης με τα
σέα του και τα μέα του, συμπεριλαμβανομένου και ενός διετούς συμβολαίου
αξίας 8.6 εκατομμυρίων ευρώ, ο Λίνας Κλέιζα, που προερχόταν από μια
σημαντική τετραετή καριέρα στους Ντένβερ Νάγκετς, μετά την επιλογή του
στο Νο 27 στο ντραφτ του 2005. Ο μετέπειτα παίκτης των Τορόντο Ράπτορς,
της Φενέρμπαχτσε Ούλκερ και νυν της Αρμάνι Μιλάνο και μέλος της Εθνικής
Λιθουανίας που κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ του 2013
και τα χάλκινα στο Ευρωμπάσκετ του 2007 και στο Μουντομπάσκετ του 2010,
έμεινε μόνο μια σεζόν στην Ελλάδα , αλλά είναι ο μόνος από τους
Λιθουανούς του Ολυμπιακού, ο οποίος δεν έφυγε με άδεια χέρια. Με
προπονητή τον Παναγιώτη Γιαννάκη και με τον Κλέιζα να σημειώνει 12
πόντους, ο Ολυμπιακός νίκησε στις 20 Φεβρουαρίου του 2010 στο Ελληνικό
τον Παναθηναϊκό με 68-64 και στέφθηκε Κυπελλούχος Ελλάδος, κατακτώντας
τον πρώτο τίτλο του, μετά από οκτώ «πέτρινα χρόνια»! Συν τοις άλλοις με
ηγέτη τον Κλέιζα, o οποίος αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ της Ευρωλίγκας με
μέσο όρο 17.9 πόντους (και 6.5 ριμπάουντ), ο Ολυμπιακός πέτυχε
το back to back στα Φάιναλ Φορ της Ευρωλίγκας, ωστόσο ηττήθηκε στον
τελικό του “Μπερσί”από την Μπαρτσελόνα.
· Ο επόμενος κρίκος στη λιθουανική αλυσίδα του Ολυμπιακού
προστέθηκε το καλοκαίρι του 2011 και έμεινε εκεί έως και το 2013.
Προερχόμενος από τη Λιέτουβος Ρίτας και έχοντας τη φήμη, αλλά και τα
διαπιστευτήρια του σπουδαίου σουτέρ, ο Μαρτίνας Γκετσεβίτσιους (ή μάλλον
Γκετσέβιτσους, όπως προφέρεται στη γλώσσα του) ατύχησε σε προσωπικό
επίπεδο, διότι «έπεσε» πάνω στον... θεσμό που λέγεται Σπανούλης, αλλά
ευτύχησε να φύγει από το λιμάνι (για να επιστρέψει στο Βίλνιους) έχοντας
στις αποσκευές του τρία λάφυρα, ξεπερνώντας και μάλιστα μακράν κάθε
άλλο συμπατριώτη του: τα δυο τρόπαια της Ευρωλίγκας και τον τίτλο του
ελληνικού πρωταθλήματος
Οταν έγραφα νωρίτερα για παράπλευρες διαστάσεις αυτής της
στοιχειωμένης για τον Ολυμπιακό, λιθουανικής ιστορίας , το εννοούσα στην
κυριολεξία και ιδού τρεις αποδείξεις...
· Ο προερχόμενος από το φημισμένοUCLA, κοντοπίθαρος (1μ.78)
Αμερικανός γκαρντ Τάιους Εντνι οδήγησε τη Ζαλγκίρις Κάουνας στον
ευρωπαϊκό θρόνο το 1999, αλλά δεν κατάφερε να δοξαστεί και με τον
Ολυμπιακό, την περίοδο 205-06.
· Στον τελικό του Φάιναλ Φορ, στις 13 Απριλίου του 1995, στη
Σαραγόσα, ένας (αλλά όχι ο πρώτος τυχών) Λιθουανός έφραξε τον δρόμο του
Ολυμπιακού προς τον θρόνο: η Ρεάλ Μαδρίτης (με προπονητή τον
Ομπράντοβιτς) επικράτησε με 73-61, προεξάρχοντος του Αρβιντας Σαμπόνις ο
οποίος σε 25 λεπτά πέτυχε 23 πόντους (με 6/9δ., 2/2τρ., 5/6β.),
κατέβασε επτά ριμπάουντ και στη συνέχεια την έκανε για Πόρτλαντ μεριά!
· Τέσσερα χρόνια αργότερα, σε άλλη μια ευκαιρία που είχε να
κατακτήσει έναν (δεύτερο, μετά από εκείνον στη Ρώμη, το '97) ευρωπαϊκό
τίτλο, ο Ολυμπιακός έπεσε ξανά στη λιθουανική κέντα!Στις 20 Απριλίου του
1999, στον ημιτελικό του Φάιναλ Φορ στο “Οlimpiahalle” του Μονάχου, η
Ζαλγκίρις, που εμφανίστηκε σαν ξωτικό, δεν του άφησε κανένα περιθώριο
αντίδρασης (87-71) και στη συνέχεια νίκησε την Κίντερ Μπολόνια και
στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Προπονητής εκείνης της ομάδας η οποία την
προηγούμενη χρονιά είχε κατακτήσει το Κύπελλο Σαπόρτα (νικώντας στον
τελικό του Βελιγραδίου την Ολύμπια Μιλάνο, με παίκτη τον πρώην αρχηγό
του Ολυμπιακού, Γιώργο Σιγάλα) ήταν ο Γιόνας Καζλάουσκας, ο οποίος είχε
στη διάθεση του μεταξύ άλλων, δύο μετέπειτα παίκτες του Ολυμπιακού: τον
Τάιους Εντνι και τον Εουρέλιους Ζουκάουσκας!
Στον αντίποδα όλων αυτών που του προξενούν (λιθουανικό) ταράκουλο, ο
Ολυμπιακός έχει να θυμάται και δυο μεγάλες στιγμές: ο Καρνισόβας ήταν
παίκτης της Μπαρτσελόνα στον τελικό του Φάιναλ Φορ του 1997 στον οποίο ο
Ολυμπιακός νίκησε και αναγορεύθηκε “Ρωμαίος αυτοκράτωρ”, ενώ ο
Καζλάουσκας βρισκόταν στον πάγκο της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, στον τελικό του
Φάιναλ Φορ του 2012, στον οποίο ο Ολυμπιακός επικράτησε in extremis με
το πεταχτάρι του Γιώργου Πρίντεζη και ανακηρύχθηκε «αυτοκράτωρ του
Βυζαντίου»!