Παρασκευή 8 Μαΐου 2015

Football Tactical Analysis: Μπαρτσελόνα - Μπάγερν!!

H Mπαρτσελόνα έδωσε... σόου απέναντι στην Μπάγερν Μονάχου και ο προπονητής και βραβευμένος συγγραφέας, Αθανάσιος Τερζής, αναλύει τακτικά με γραφήματα για το gazzetta.gr τον ημιτελικό του Champions League!
Του Αθανασίου Τερζή
Ο Αθανάσιος Τερζής γεννήθηκε στην Δράμα. Είναι κάτοχος ποδοσφαιρικού πτυχίου UEFA B καθώς επίσης και πτυχίου καθηγητή φυσικής αγωγής με ειδικότητα ποδοσφαίρου. Κατέχει επίσης μεταπτυχιακό δίπλωμα (master of science)  προπονητικής. Έχει γράψει έξι βιβλία σχετικά με την προπονητική του ποδοσφαίρου, από τα οποία τα τέσσερα έχουν εκδοθεί σε περισσότερες από μία γλώσσες (αγγλικά, ισπανικά, γερμανικά, ιαπωνικά, κορεάτικα). Το βιβλίο του ‘FC Barcelona 151 ασκήσεις για 34 τακτικές καταστάσεις’ έχει βραβευτεί από την Ιταλική ομοσπονδία Ποδοσφαίρου με το βραβείο ‘Antonio Ghirelli’ ως καλύτερο βιβλίο προπονητικής για το 2014. Η επιλογή του βιβλίου έγινε από τον Arrigo Sacchi.
Σε συνεργασία με την ιστοσελίδα soccerteamtactics.com που ειδικεύεται σε τακτικές αναλύσεις ενώ περιέχει προς ανάγνωση άρθρα και ασκήσεις σχετικά με  την προπονητική του ποδοσφαίρου.
Στον δεύτερο ημιτελικό του Champions League η Barcelona τέθηκε αντιμέτωπη με την Bayern στην επιστροφή του Guardiola στον Καμπ Νου. Οι δυο ομάδες πρόσφεραν έναν αγώνα σε υψηλό τέμπο, αντάξιο επιπέδου ημιτελικού της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης.

1ο Ημίχρονο: Ο Guardiola επέλεξε να παίξει με ρίσκο αλλά γρήγορα αναδιπλώθηκε
Barcelona: Η Barcelona ξεκίνησε με το κλασικό 4-3-3 και την αναμενόμενη ενδεκάδα. Ο Mascherano ήταν δίπλα στον Pique ενώ οι Alves και Alba δεξιά και αριστερά. Οι Busquets, Iniesta, Rakitic συνέθεταν την τριάδα του κέντρου ενώ οι Messi, Neymar, Suarez ήταν οι τρεις επιθετικοί.
Bayern: Ο σχηματισμός της Bayern είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ο Guardiola παρέταξε ένα ασύμμετρο 3-5-2 κάτι που είχε δοκιμάσει με επιτυχία στα χρόνια του στην Barcelona, με σκοπό να εκμεταλλευτεί τα πλεονεκτήματα του (εν λόγω σχηματισμού).

Τοποθέτησε τους Benatia, Boateng και Rafinha στην άμυνα. Ο τελευταίος πήρε θέση στα αριστερά και στον χώρο δράσης του Messi ώστε να επιτηρεί (με κύριο όπλο την ταχύτητα του) τον Αργεντινό επιθετικό. Στον χώρο της μεσαίας γραμμής και πλάγια αριστερά πήρε θέση ο Bernat, έχοντας ρόλο μπακ – χαφ, με σκοπό να εκμεταλλευτεί τον χώρο στην πλάτη του Messi και να αναγκάσει τον Alves να απομακρυνθεί από τον χώρο ευθύνης του ανεβαίνοντας ψηλά για να τον μαρκάρει. Με τον τρόπο αυτό θα επιτύγχανε την αποδυνάμωση της αμυντικής γραμμής, καθώς αντί για τέσσερις, η Barcelona θα είχε τρεις αμυντικούς πίσω και οι αποστάσεις των παικτών θα μεγάλωναν. Από την άλλη πλευρά το πλάτος στην επίθεση το δημιουργούσε ο Muller που είχε θέση πλάγιου κυρίως επιθετικού, ενώ ο Lahm είχε ρόλο μέσου (αντίστοιχο του Xavi στην Barcelona του Guardiola). Η τοποθέτηση του Lahm είχε στόχο την δημιουργία αριθμητικής υπεροχής στον άξονα καθώς ο Iniesta βρίσκονταν ανάμεσα σε δύο παίκτες (Lahm και Tiago). Ο τελευταίος μαζί με τον Schweinsteiger, ήταν οι επιθετικοί μέσοι τοποθετημένοι δεξιά και αριστερά του Busquets, σε ένα σχήμα τετραγώνου στον χώρο της μεσαίας γραμμής για την Bayern, που δημιουργούσε κατάσταση 4 ν 3 υπέρ των Γερμανών. Ο Tiago με την τοποθέτηση του δημιουργούσε υπερφόρτωση στα δεξιά κινούμενος στον χώρο πίσω από τον Iniesta και μπροστά από τον Alba. Έτσι είτε ο Alba θα εξαναγκάζονταν να ανεβεί ψηλότερα για να τον μαρκάρει και να αφήσει ελεύθερο για κάποια δευτερόλεπτα τον Muller και την άμυνα με τρεις παίκτες ή ο Ισπανός μέσος της Bayern θα υποδέχονταν ελεύθερος έχοντας χρόνο με την μπάλα πριν ο Iniesta κινηθεί να τον περιορίσει.
Επιπλέον η τοποθέτηση του Tiago εμπόδιζε πολλές φορές τον Iniesta να ανεβεί ψηλά για να ασκήσει πίεση στον Lahm. Ο Alonso είχε έναν πιο αμυντικό ρόλο λίγο αριστερά, μπροστά και κοντά στους τρεις αμυντικούς, ώστε να μπορεί να παράσχει βοήθειες σ’ αυτούς ως άλλος Busquets. Ο Lewandowski ήταν προς τα αριστερά και πάνω στον Pique έτοιμος να εκμεταλλευτεί με την ταχύτητα του τον χώρο στην πλάτη Alves, στην περίπτωση που αυτός ανέβαινε ψηλά πάνω στον Bernat.

Ωστόσο ο σχηματισμός της Bayern ή καλύτερα ο σχηματισμός της Barcelona, είχε και αυτός πλεονεκτήματα εναντίον αυτού της Γερμανικής ομάδας. Συγκεκριμένα ο Enrique δεν έκανε ιδιαίτερες τακτικές παρεμβάσεις, αλλά άφησε την ομάδα του ελεύθερη να ακολουθήσει τον συνηθισμένο τρόπο παιχνιδιού. Η τοποθέτηση των δύο ομάδων δημιουργούσε μια κατάσταση 4 ν 2 στην αμυντική γραμμή της Barcelona υπέρ της, ενώ η Bayern ήταν αναγκασμένη να αντιμετωπίζει τους επιθετικούς της Barcelona σε κατάσταση ισαριθμίας 3 v 3.

Το παιχνίδι ξεκίνησε με τις δυο ομάδες να επιδιώκουν να πάρουν τον έλεγχο έχοντας την ίδια φιλοσοφία. Στην φάση της επίθεσης να επιτύχουν ανάπτυξη από την άμυνα και να προωθήσουν την μπάλα με κοντινές μεταβιβάσεις, ενώ κατά την φάση της άμυνας να πιέσουν ψηλά και να αναγκάσουν τον αντίπαλο σε μακρινές μεταβιβάσεις ώστε να πάρουν γρήγορα την κατοχή. Η Bayern επιδίωξε να πιέσει ψηλά με τους παίκτες της σε καταστάσεις 1 ν 1 μην αφήνοντας ελεύθερο παίκτη. Ο Schweinsteiger ήταν κοντά στον Busquets, ο Lahm στον Iniesta και ο Alonso στον Rakitic. Ο Bernat ανέβαινε τις περισσότερες φορές κοντά στον Alves ενώ ο Tiago επιδίωκε να περιορίσει τον Alba. Όταν η μπάλα ήταν στα πλάγια (π.χ. στην κατοχή του Alba), ο Alonso έκλεινε προς την δυνατή πλευρά αφήνοντας ελεύθερο τον Rakitic που βρίσκονταν μακριά από το να δεχτεί μια πάσα, και είχε την δυνατότητα να κατεβαίνει χαμηλά κοντά στους αμυντικούς και να βοηθάει δημιουργώντας τετράδα στην άμυνα οπότε και αριθμητική υπεροχή.


Όταν όμως η μπάλα ήταν στην κατοχή του Ter Stegen στον άξονα, ο Alonso ανέβαινε ψηλά κοντά στον Rakitic ώστε να μην υπάρχει ελεύθερος παίκτης. Έτσι όμως υπήρχε μεγάλη απόσταση από τους αμυντικούς και η παροχή βοήθειας ήταν αδύνατη.


Ο Guardiola πόνταρε στο γεγονός ότι οι αμυντικοί του που υπερτερούσαν σε ύψος και δύναμη έναντι των αντιπάλων τους θα εξουδετέρωναν τις πιθανές μακρινές και μη ακριβείς μεταβιβάσεις προς τους επιθετικούς της Barcelona, ενώ παράλληλα η ομάδα του θα εκμεταλλεύονταν την αριθμητική υπεροχή στην μεσαία γραμμή για να κάνει το παιχνίδι της. Όσον αφορά την κατάσταση 4 ν 2 στην άμυνα της Barcelona υπήρχαν δύο ενδεχόμενα: α) να μείνει ως είχε και η Bayern να εκμεταλλευτεί το 4 ν 3 στην μεσαία γραμμή ώστε να προχωρήσει σε βαθμιαία ανάπτυξη με κοντινές μεταβιβάσεις και να φτάσει έξω από την περιοχή της Barcelona αναπτύσσοντας συνδυαστικό παιχνίδι ή να πραγματοποιήσει σέντρες για το κεφάλι του Lewandowski, β) να αναγκάσει τους Alves και Alba να ανεβούν ψηλότερα σε Bernat και Tiago αντίστοιχα ώστε να αντιπαρέλθουν στο αριθμητικό μειονέκτημα. Αυτό όμως θα δημιουργούσε 3 ν 2 πίσω και χώρους προς εκμετάλλευση στην αμυντική διάταξη. Στην περίπτωση αυτή σκοπός ήταν η άμεση πάσα σε κάποιον από τους Lewandowski, Muller και η γρήγορη υποστήριξη από Schweinsteiger και Tiago κυρίως, ώστε να ακολουθήσει νέα κίνηση από τους επιθετικούς.

Η Bayern πραγματικά εκμεταλλευόταν το 4 ν 3 κάθε φορά που κατάφερνε να μεταβιβάσει σε Alonso ή Lahm και είχε χρόνο με την μπάλα στα πόδια, καθώς η Barcelona πίεσε μεν ψηλά και πολλές φορές επιτυχημένα (όταν απέκλειε την πάσα προς τους δύο μέσους της Bayern), χωρίς όμως να εκτίθεται στα μετόπισθεν.

Όμως ενώ η Bayern είχε μεγάλο μερίδιο από την κατοχή της μπάλας δεν κατάφερε να διασπάσει την άμυνα της Barcelona στο επιθετικό 1/3 είτε λόγω της συνοχής των παικτών του Enrique είτε λόγω λαθών στις μεταβιβάσεις. Από την άλλη το εγχείρημα με τους τρεις πίσω δεν παρείχε ασφάλεια στα μετόπισθεν. Η Barcelona εκμεταλλεύτηκε την ισαριθμία καθώς οι μακρινές πάσες προς τους επιθετικούς, αποτέλεσμα της πίεσης της Bayern, δεν εξουδετερώθηκαν από τους αμυντικούς της Βαυαρικής ομάδας και οι γηπεδούχοι απείλησαν με σουτ του Suarez έξω από την περιοχή και με τετ – τετ του ιδίου λίγο αργότερα, μετά από κεφαλιά πάσα του Messi, όλα από μακρινές μεταβιβάσεις από την άμυνα.

Επιπλέον κατά την φάση της αρνητικής μετάβασης, αρκετές φορές η Bayern έδειχνε ομάδα χωρίς ισορροπία και οργάνωση. Βλέποντας όλα αυτά ο Guardiola μετά από 14’ άλλαξε τον σχηματισμό σε 4-3-1-2. Ο Rafinha πέρασε σε θέση δεξιού πλάγιου αμυντικού και ο Bernat σε θέση καθαρού αριστερού πλάγιου αμυντικού. Ο Alonso ήταν ο αμυντικός μέσος με τους Lahm και Tiago δεξιά και αριστερά του, ενώ o Schweinsteiger ήταν στην κορυφή του ρόμβου. Το plan B του Guardiola εξασφάλισε το 4 ν 3 πίσω υπέρ της Bayern ενώ είχε ως στόχο και την αριθμητική υπεροχή στην μεσαία γραμμή με 4 ν 3. Η ομάδα παρουσιάστηκε περισσότερο ισορροπημένη και με διάθεση να διατηρήσει την μπάλα στα πόδια της.

Η Barcelona από την πλευρά της πίεσε ψηλά για να εμποδίσει την Bayern να κάνει το παιχνίδι της. Σκοπός ήταν να αποκόψει την τροφοδοσία των Alonso και Lahm και να οδηγήσει σε μεγάλες μεταβιβάσεις τον αντίπαλο. Όταν δε το pressing δεν ήταν επιτυχημένο οι παίκτες του Enrique χρησιμοποιούσαν την οπισθοχώρηση και την συγκέντρωση. Από τα αριστερά ο Alba έμενε κοντά στον Muller και άφηνε τον Iniesta να γυρίζει και να προσπαθεί να περιορίσει τον Tiago, ενώ πολλές φορές κατέβαινε χαμηλά και ο Neymar για να παράσχει βοήθεια. Στα δεξιά ο Alves ήταν συγκρατημένος και απέφευγε να ανεβαίνει σε ακατάλληλες στιγμές να πιέσει τον Bernat. Αντίθετα οπισθοχωρούσε δίνοντας χρόνο στον Rakitic, ώστε να μετατοπιστεί και να παράσχει υποστήριξη και τους υπόλοιπους να δημιουργούν έναν συμπαγή σχηματισμό που πολλές φορές είχε την μορφή του 4-4-2.


Όσον αφορά τα ποσοστά κατοχής οι δυο ομάδες είχαν μοιρασμένα ποσοστά αλλά επιτυγχάνονταν με διαφορετικό τρόπο. Η ομάδα του Guardiola χρησιμοποίησε την διάταξη της (τοποθετήσεις) που δημιουργούσε αριθμητική υπεροχή σε συγκεκριμένους χώρους για να το επιτύχει, ενώ αυτή του Enrique βασίστηκε στο ταλέντο ενώ παράλληλα ήταν πολύ αποτελεσματική στην αρνητική μετάβαση. Έτσι παρά το γεγονός ότι εξαναγκάστηκε αρκετές φορές από το pressing της αντιπάλου να καταφύγει σε μεγάλες μεταβιβάσεις, η ικανότητα της να ξανακερδίζει άμεσα την κατοχή της έδωσε την δυνατότητα να έχει την μπάλα στα πόδια της. Κατά την φάση της επίθεσης η Barcelona είχε να αντιμετωπίσει μια ομάδα που έπαιζε με ψηλή γραμμή άμυνας και μεγάλη συνοχή, καθώς όπως και η Barca έτσι και η Bayern σε περίπτωση μη επιτυχημένου pressing επιχειρούσε οπισθοχώρηση και συγκέντρωση. Αυτός ήταν και ο τρόπος που ο Guardiola επιχείρησε να περιορίσει τόσο τον Messi όσο και το συνδυαστικό παιχνίδι στον άξονα. Η απάντηση της Barca ήταν οι ατομικές ενέργειες του Messi στα δεξιά και του Neymar στα αριστερά. Και οι δύο επιθετικοί της Barcelona βρέθηκαν σε πολύ καλή μέρα και καθώς το συνδυαστικό παιχνίδι ειδικά από τα αριστερά με Iniesta, Alba και Neymar δεν μπορούσε να εφαρμοστεί, οι δυο τους κατάφερναν να δημιουργούν αρκετά προβλήματα. Το αντίδοτο απέναντι στην ψηλά τοποθετημένη αμυντική γραμμή για την Barcelona ήταν οι κινήσεις από παίκτες που έρχονταν από πίσω (Alba, Alves).


Με τον τρόπο αυτό η Barcelona κατάφερε να δημιουργήσει είτε προϋποθέσεις για δημιουργία ευκαιριών (Alba), είτε κλασικές ευκαιρίες (Alves). Το ημίχρονο έκλεισε με τις δυο ομάδες να έχουν μοιρασμένο χρόνο κατοχής αλλά την Barcelona να είναι πολύ πιο επικίνδυνη χάνοντας πολύ καλές ευκαιρίες να ανοίξει το σκορ. Η Bayern ήρθε μόλις μια φορά κοντά στο γκολ με την ευκαιρία του Lewandowski.
2ο Ημίχρονο: Η αποτελεσματική θετική μετάβαση και το ατομικό ταλέντο έκριναν το αποτέλεσμα
Η Bayern ξεκίνησε πιο ενεργητικά στο δεύτερο ημίχρονο. Οι παίκτες της μπήκαν αποφασισμένοι να πιέσουν ψηλότερα και να αποκτήσουν τον έλεγχο της αναμέτρησης. Επιπλέον επιδίωκαν να αναπτυχθούν από την άμυνα αντιμετωπίζοντας τους τρεις επιθετικούς της Barca και το 4 ν 3 γενικά, μεταφέροντας την μπάλα είτε στον ελεύθερο Alonso είτε στον ελεύθερο πλάγιο αμυντικό. Ο Busquets ανέβαινε συχνά ψηλότερα και κοντά στον Alonso για να αποτρέψει το εύκολο κατέβασμα της μπάλας. Στην περίπτωση αυτή το μαρκάρισμα του Schweinsteiger αναλάμβανε ένας από του αμυντικούς των γηπεδούχων, με την αριθμητική υπεροχή όμως να διατηρείται (4 ν 3).

Η Bayern κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά της κατοχής της χωρίς όμως να μπορεί να γίνει επικίνδυνη. Οι Lewandowski και Muller ήταν απομονωμένοι μπροστά χωρίς άμεση υποστήριξη από τους μέσους, με αποτέλεσμα να παίζουν 4 ν 2 τις περισσότερες φορές, ενώ οι μπακ δεν έβγαιναν συχνά μπροστά με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πλάτος ή αυτό να δημιουργείται από τους επιθετικούς, με την περιοχή όμως να μένει άδεια από παίκτες. Με την Bayern ψηλά στο γήπεδο να επιδιώκει να επιβάλει τον ρυθμό της, η Barcelona επιδίωξε να χτυπήσει στην κόντρα (θετική μετάβαση). Η προειδοποιητική βολή ήρθε στο 61’ όταν ο Neymar απέτυχε να κοντρολάρει στην πάσα του Messi στην πλάτη της άμυνας και ο Neuer πρόλαβε και απομάκρυνε.

Στο 64’ ο Βραζιλιάνος έχασε νέα ευκαιρία πάλι από θετική μετάβαση και πάσα του Rakitic.

Δεν έγινε όμως το ίδιο μερικά λεπτά αργότερα. Ο Alves κέρδισε την κατοχή μετά το λάθος του Bernat και πάσαρε στον Messi. Ο Αργεντινός προχώρησε και καθώς η άμυνα των φιλοξενούμενων δεν είχε ακόμη οργανωθεί, δεν αστόχησε στο σουτ έξω από την μεγάλη περιοχή.

Πριν ακόμη οι Γερμανοί συνέλθουν, ο Messi χτύπησε πάλι. Μετά την πάσα του Rakitic ο Αργεντινός βρέθηκε σε κατάσταση 1 ν 1 με τον Boateng μέσα στην μεγάλη περιοχή, χωρίς ο τελευταίος να έχει υποστήριξη από κάποιον μέσο που να εμποδίζει την σύγκλιση προς τον άξονα. Έτσι ο Messi είχε δύο επιλογές, είτε να συγκλίνει και να σουτάρει με την αγαπημένη του κίνηση ή να ντριπλάρει από την εξωτερική και να πλασάρει με το δεξί. Έπραξε το δεύτερο με τον Boateng να μην μπορεί να αντιδράσει και να αποτρέψει το μοιραίο. Ο Guardiola έριξε αμέσως στον αγώνα τον Goetze στην θέση του Muller χωρίς όμως να αλλάξει τον σχηματισμό. Ο νεοεισελθών πέρασε στα αριστερά και ο Lewandοwski στα δεξιά. Ο Enrique προβλέποντας πιθανή πίεση της Bayern γύρω και μέσα στην περιοχή, έβαλε στο ματς τον Bartra στην θέση του κοντύτερου Mascherano. Και ενώ οι παίκτες του Guardiola είχαν ανεβεί ψηλά για να πετύχουν την μείωση του σκορ, η Barcelona και συγκεκριμένα ο Messi εκμεταλλεύτηκε ακόμη μια κατάσταση θετικής μετάβασης και με ωραία διαγώνια πάσα έβγαλε μόνο του τον Neymar απέναντι στον Neuer. Ο Βραζιλιάνος δεν αστόχησε και η Barca πέτυχε ένα σκορ που πολύ δύσκολα θα ανατραπεί στην ρεβάνς.
Συμπέρασμα: Σε έναν αγώνα ανάμεσα σε δυο ομάδες με την ίδια φιλοσοφία παιχνιδιού, νικήτρια αναδείχτηκε αυτή με το μεγαλύτερο ταλέντο. Ο Guardiola προσπάθησε να κερδίσει κάνοντας πολύ περισσότερες κινήσεις τακτικής από τον Enrique, που άφησε την ομάδα του να κάνει απλά το παιχνίδι της και να ξεδιπλώσει το ταλέντο της, δίνοντας απλώς εντολές για συγκρατημένη πίεση ψηλά. Από την άλλη αυτά που είχε ετοιμάσει πριν τον αγώνα ο Guardiola, δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Μπορεί η ομάδα του να πέτυχε κάτι που ελάχιστες ομάδες έχουν καταφέρει μέσα στο Καμπ Νου, δηλαδή μεγαλύτερο ποσοστό κατοχής, αλλά αυτό σε καμιά περίπτωση δεν μεταφράστηκε σε ευκαιρίες. Αντίθετα η Barca βασιζόμενη στην πολύ καλή μέρα των Messi, Neymar και μέσα από την αποτελεσματική θετική μετάβαση, μπόρεσε να γίνει απειλητική ουκ ολίγες φορές. Το αποτέλεσμα με βάση την απόδοση κρίνεται δίκαιο, αφού το υψηλό ποσοστό κατοχής πρέπει να αποτελεί το μέσο για την επίτευξη σκορ και όχι αυτοσκοπός..

*Πηγή: gazzetta.gr*

Δεν υπάρχουν σχόλια: