Τετάρτη 27 Απριλίου 2011

Ο Έλληνας που τάραξε τα «νερά» του κινηματογράφου

Σαν σήμερα, στις 27 Απριλίου 1935 γεννήθηκε στην Αθήνα ο Θόδωρος Αγγελόπουλος. Ένας άνθρωπος που έχει αφήσει το δικό του στίγμα στον σύγχρονο ευρωπαϊκό κινηματογράφο, ενώ σηματοδότησε την αυγή του στην Ελλάδα. Είχε περάσει στη Νομική σχολή Αθηνών, την οποία εγκατέλειψε για να φύγει για τη Γαλλία και να παρακολουθήσει μαθήματα γαλλικής φιλολογίας και φιλμογραφίας.  
Το 1962 έγινε δεκτός, ύστερα από εξετάσεις, στην σχολή κινηματογράφου IDHEC, η οποία εκείνη την εποχή ήταν από τις κορυφαίες του κόσμου. Δεν έμεινε για πολύ όμως, καθώς ήρθε σε σύγκρουση με τον καθηγητή της σκηνοθεσίας και έτσι αποχώρησε. Δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στην Ελλάδα και εργάστηκε ως κριτικός ταινιών στην εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή». Λίγο πριν, είχε πέσει θύμα αναίτιου ξυλοδαρμού από την αστυνομία και αυτό στάθηκε η αιτία στο να αλλάξει τα σχέδιά του, μιας και ήταν κάτι, το οποίο τον ενόχλησε ιδιαίτερα. Το 1965 πραγματοποίησε τα πρώτα δειλά βήματά του στον χώρο που αργότερα κατέκτησε, ενώ τρία χρόνια μετά συμμετέχει για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου και κερδίζει το βραβείο των κριτικών με τη μικρού μήκους ταινία «Εκπομπή».
Στις 1 Σεπτεμβρίου 1969 κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού «Σύγχρονος Κινηματογράφος», συνιδρυτές του οποίου ήταν οι Θόδωρος Αγγελόπουλος και Βασίλης Ραφαηλίδης. Τα χρόνια περνούσαν και η αγάπη του για τον κινηματογράφο μετουσιώθηκε σε μία άκρως ανατρεπτική ταινία με τον τίτλο «Αναπαράσταση», η οποία σάρωσε τα βραβεία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και όχι μόνο καθώς οι διακρίσεις στο εξωτερικό ήταν κάτι περισσότερο από τιμητικές: Βραβείο Ζωρζ Σαντούλ για την καλύτερη ταινία που προβλήθηκε στη Γαλλία το 1971. Καλύτερη ξένη ταινία στο Φεστιβάλ του Hyeres (1971). Επίσης υπήρξε ειδική μνεία της FIPRESCI (Διεθνής Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου) στο Φεστιβάλ Βερολίνου (1971).

Και αυτό ήταν μόνο η αρχή… Κάθε ταινία του άγγιζε την… καρδιά τόσο των Ελλήνων όσο και των ξένων. Αγαπήθηκε όσο λίγοι στο χώρο και τα βραβεία του, τον κατατάσσουν ανάμεσα στους σπουδαιότερους σκηνοθέτες της Ευρώπης. Το 1995 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, ενώ οι τιμές και οι διακρίσεις δεν σταμάτησαν ποτέ…

Φιλμογραφία και βραβεία:


1968
: Η μικρή μήκους «Εκπομπή». Βραβείο κριτικών.

1979 : «Αναπαράσταση». Σαρώνει τα βραβεία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Βραβείο Ζώρζ
Σαντούλ για την καλύτερη ταινία που προβλήθηκε στη Γαλλία το 1971. Καλύτερη ξένη ταινία στο Φεστιβάλ του Hyeres (1971). Ειδική μνεία της FIPRESCI (Διεθνής Ένωση Κριτικών
Κινηματογράφου) στο Φεστιβάλ Βερολίνου (1971).

1972 : «Μέρες του ‘36» Βραβείο σκηνοθεσίας και φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Βραβείο της FIPRESCI στο Φεστιβάλ Βερολίνου (1972).

1974-75 : «Ο Θίασος». Δεκατρία βραβεία. Στις Κάννες (1975) από τη FIPRESCI. Στην
Ταορμίνα, στο Βερολίνο (Βραβείο ΙΝΤΕΡΦΙΛΜ), στο Λονδίνο (1979, Καλύτερη ταινία της
χρονιάς), στην Ιαπωνία, στη Θεσσαλονίκη (1975, Βραβεία Καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας,
σεναρίου, Α αντρικού και Α γυναικείου ρόλου, ΠΕΚΚ). Καλύτερη ταινία της δεκαετίας 1970 -
1980 από την ένωση κριτικών της Ιταλίας. Ανάμεσα στις καλύτερες ταινίες στην Ιστορία του
Παγκόσμιου Κινηματογράφου από την FIPRESCI.
1977 : «Κυνηγοί». Επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών. Βραβείο Καλύτερης ταινίας
στο Φεστιβάλ του Σικάγο. Βραβείο της Ένωσης Τούρκων Κριτικών.
1980 : «Μεγαλέξανδρος». Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας, όπως επίσης και τα βραβεία
της FIPRESCI και Cinema Nuovo στο ίδιο φεστιβάλ. Βραβείο της ΠΕΚΚ στη Θεσσαλονίκη.
1981 : «Χωριό ένα, κάτοικος ένας» (διάρκεια 20’). Τηλεοπτική παραγωγή της ΥΕΝΕΔ.
Αναφέρεται στην εγκατάλειψη του χωριού Νέα Σεβάστεια του νομού Θεσσαλονίκης από τον
τελευταίο του κάτοικο.
1983 : «Αθήνα, επιστροφή στην Ακρόπολη». Μια διαφορετική Αθήνα. Της ιστορίας και του
προσωπικού μύθου του σκηνοθέτη (διάρκεια 43’). Ποίηση : Σεφέρη, Λειβαδίτη. Μουσική :
Χατζηδάκη, Κηλαηδόνη, Σαββόπουλου.
1984 : «Ταξίδι στα Κύθηρα». Βραβείο σεναρίου στις Κάννες. Κρατικά βραβεία Καλύτερης
ταινίας, σεναρίου, Α ανδρικού ρόλου, Α γυναικείου ρόλου, σκηνογραφίας, Βραβείο Κριτικών στο
Φεστιβάλ Ρίο ντε Τζανέϊρο (1984).
1986 : «Ο Μελισσοκόμος»
1988 : «Τοπίο στην ομίχλη». Αργυρό Λιοντάρι στη Βενετία. Βραβείο Φελίξ Καλύτερης
Ευρωπαϊκής ταινίας.
1991 : «Το μετέωρο βήμα του πελαργού». Επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών.
1995 : «Το βλέμμα του Οδυσσέα». Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών
καθώς και το βραβείο της FIPRESCI. Καλύτερη ταινία της χρονιάς, Φελίξ των κριτικών.
1998 : «Μια Αιωνιότητα και Μια Μέρα». Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ των Καννών, και το Prix
Ecumenique.
2004: «Τριλογία:Το λιβάδι που δακρύζει»
Βραβείο της Διεθνούς Ενωσης Κινηματογράφου ( FIPRESCI ) στην καλύτερη Ευρωπαϊκή ταινία
για το 2004.

Δεν υπάρχουν σχόλια: