Τις σημειώσεις τις πήρε ο αέρας, αλλά δεν υπήρχε χρόνος για πισωγυρίσματα. Ο ήρωάς μας συνέχισε το σπριντ και τα χαρτιά χάθηκαν για πάντα στο απέραντο λευκό. Οπως και τα όνειρα της ομάδας που μάταια πάσχιζε να ζεστάνει τα χέρια της μέσα στον χιονιά.
Λονδίνο, Ιανουάριος, νομίζω, του 1991. Ο Αρης πάλευε με τις εσωστρέφειές του για να ξεκινήσει με το δεξί την μετά Ιωαννίδη εποχή, με στόχο το 4ο σερί φάιναλ-φορ. Προπονητής του ήταν ο θρυλικός Λάζαρος Λέτσιτς. Δίπλα στο δίδυμο των ημίθεων έπαιζαν οι Σέλλερς, Σόμπιν, Ρωμανίδης, Αγγελίδης, Λυπηρίδης.
Στον έναν και μοναδικό Όμιλο συνωστίζονταν οι συνήθεις ύποπτοι (Μπαρτσελόνα, Μακάμπι, η δις πρωταθλήτρια Γιουγκοπλάστικα που τότε λεγόταν Ποπ '84, η Λιμόζ, η Σκαβολίνι), αλλά και κάποια φαντάσματα, όπως η πρωταθλήτρια Μ.Βρετανίας, Κίνγκστον. Κύριος οίδε πώς κατόρθωσε να προκριθεί.
Ο Άρης χρειαζόταν νίκη στο Λονδίνο, για να μην εκτροχιαστεί από την προνομιούχο τετράδα. Αλλά το Λονδίνο που τον υποδέχθηκε δεν ήταν φιλόξενο. Οι πρώτες νιφάδες εμφανίστηκαν τη νύχτα πριν τον αγώνα. "Ωραίο πράγμα", σκέφτηκα. "Ρίξε αλύπητα, να φτιάξουμε και χιονάνθρωπο". Αλίμονο δα, συνηθισμένοι οι Αγγλοι στα χιόνια. Δεν υπήρχε λόγος ανησυχίας.
Κούνια που με κούναγε...
Μεσημεράκι, πήρα το υπέργειο τρένο από το ξενοδοχείο μου στο Κρύσταλ Πάλας για την απαραίτητη βόλτα στο κέντρο: δίσκοι, βιβλία, σουβενίρ, Ουάιτ Χαρτ Λέιν για προσκύνημα, φαγητό σε ινδικό εστιατόριο, ίσως και μία πάιντ. Για έναν ρεπόρτερ μπάσκετ, η Αγγλία είναι ένα ασυνήθιστο ταξίδι. Ασυνήθιστα απολαυστικό.
Ξεκίνησα το δρομολόγιο της επιστροφής γύρω στις 3 το μεσημέρι. Το είχε στρώσει κανονικά και έριχνε ανελέητα, αλλά δεν σκοτίστηκα ιδιαίτερα. Μασάει μωρέ το μετρό από χιόνια;
"Κλειστό λόγω χιονιού", έγραφε ο μαυροπίνακας στον σταθμό της πλατείας Λέστερ. Ουπς. Αυτό δεν το είχα υπολογίσει. Περπάτησα ως το Κινγκς Κρος. "Κλειστό λόγω χιονιού" και αυτό. Μέσα από το χιόνι, άρχισαν να με πετάγονται φίδια και να με ζώνουν.
Το μετρό είχε παραλύσει, επειδή η πυκνή χιονόπτωση μπλόκαρε τα υπέργεια μέρη της γραμμής. Το Κρύσταλ Πάλας, όπου θα ξεκινούσε ο αγώνας 5 ώρες αργότερα, εξυπηρετείται από ...υπαίθρια γραμμή. Δεν φτάνουν ως εκεί τα τούνελ.
Και τώρα;
Σκέφτηκα να σταματήσω ταξί, αλλά ταξί ελεύθερο δεν υπήρχε πουθενά. Μπήκα σ'ένα ξενοδοχείο, προσποιήθηκα τον ένοικο και ζήτησα να μου καλέσουν ένα. Μετά από μισή ώρα, εμφανίστηκε το κλασσικό μαύρο του Λονδίνου. "Κρύσταλ Πάλας", είπα ανακουφισμένος.
"Mate, δεν γίνεται αυτό που ζητάς, χαλάει ο κόσμος από το χιόνι". Πανικοβλήθηκα και υποσχέθηκα να του δώσω όσα χρήματα είχα στο πορτοφόλι μου. "Μα δεν κινείται τίποτε, θα είναι άδικος κόπος, έχουν κλείσει όλοι οι δρόμοι"!
Βγήκα από το ταξί απογοητευμένος. Τηλεφώνησα στην Αθήνα για να τους εξηγήσω το πρόβλημα, αλλά ένιωθα σαν βρεγμένη γάτα. Ποιος μου είπε να ξεκινήσω για βόλτα στην άλλη άκρη της πόλης, με τέτοιον καιρό; Θα με έλεγαν ανεύθυνο από το Μέγκα, και με το δίκιο τους.
Περπάτησα σαν χαμένος ως τον σταθμό της Βικτώρια, μία ώρα δρόμος μέσα στα χιόνια. Καιρού επιτρέποντος, από εκεί φεύγει ο προαστιακός για το Κρύσταλ Πάλας. Ωστόσο, τα τρένα είχαν αγκυροβολήσει σβηστά στο λιμάνι τους.
"Η χειρότερη κακοκαιρία των τελευταιων 50 ετών", θυμάμαι ότι έγραφε η απογευματινή έκδοση της Evening Standard, κρεμασμένη στα μανταλάκια του σταθμού. Στην εποχή του ίντερνετ, οι προειδοποιήσεις για ακραία καιρικά φαινόμενα διαδίδονται εν ριπή οφθαλμού. Αλλά το 1991 δεν υπήρχε διαδίκτυο. Δεν είχα καν φορητό υπολογιστή.
Τότε πρόσεξα κάτι που με έκανε να αναθαρρήσω. Ο σταθμός, από τους κεντρικότερους του Λονδίνου, ήταν γεμάτος με Ελληνες.
Ελληνες που είχαν μαζευτεί από τις τέσσερις γωνιές (όχι της πόλης, αλλά) της χώρας για να δουν τον Αρη. Μπορεί να είχε ξεφτίσει κάπως η μπογιά του "αυτοκράτορα", αλλά οι αγώνες του εκτός Ελλάδας συσπείρωναν την ομογένεια όσο τίποτε. Τα κασκόλ που κυκλοφορούσαν στη Βικτώρια δεν ήταν όλα κίτρινα.
Το ματς ήταν να ξεκινήσει στις 7.30μμ, ώρα Αγγλίας. Γύρω στις 6.30μμ, οι υπεύθυνοι υπέκυψαν στις αφόρητες πιέσεις των Ελλήνων και δρομολόγησαν με κρύα καρδιά το μοναδικό τρένο που κυκλοφόρησε εκείνο το παγωμένο βράδυ. Θυμάμαι ότι ο συρμός "έτρεχε" με ταχύτητα ποδηλάτου.
Φτάσαμε στον σταθμό του Κρύσταλ Πάλας την ώρα του τζάμπολ. Είχε όμως και δεκαπέντε λεπτά ποδαρόδρομο μέχρι το γήπεδο, μέσα από ένα κατάλευκο χωράφι. Τρεχάτε καλά μου ποδάρια! Με το πρώτο βήμα, βυθίστηκα ως τα γόνατα.
Οι σημειώσεις που πρόχειρα σκάρωσα μέσα στο τρένο παρασύρθηκαν από τον άνεμο και έπεσαν στα χιόνια. Κάποια στιγμή έπεσα κι εγώ, αλλά δεν σκόπευα να εγκαταλείψω την κούρσα τώρα που το νήμα ήταν ορατό. Μαζί μου έτρεχαν προς το γήπεδο εκατοντάδες Ελληνες, σαν σουρεαλιστική σκηνή από ταινία του Κουστουρίτσα. "Αέρα", φώναξε κάποιος.
Δεν είχα μαζί μου ούτε τη δημοσιογραφική μου ταυτότητα, αλλά αυτό κουτσά στραβά το μπάλωσα, χάρη στη μεσολάβηση κάποιων φοιτητών που με αναγνώρισαν και εγγυήθηκαν στον πορτιέρη ότι ήμουν αυτός που έλεγα ότι ήμουν. Εγώ παρακολουθούσα τη διαπραγμάτευση σιωπηλός, αφού το λαχάνιασμα μού είχε αχρηστέψει τα πνευμόνια.
Με την άκρη του ματιού μου, είδα τον Νίκο Γκάλη να καλπάζει προς το αγγλικό καλάθι. Και να αστοχεί. Δύο φορές. Το μικρό γηπεδάκι ήταν κατάμεστο. Ολο Ελληνες.
Ευτυχώς, ο αγώνας είχε ξεκινήσει με καθυστέρηση, αφού άργησαν να εμφανιστούν τα μέλη της γραμματείας. Ο Ρώσος κομισάριος τους περίμενε υπομονετικά, εξοπλισμένος με ένα μπουκάλι βότκας.
Τα πρώτα λεπτά της περιγραφής τα ανέλαβε ο αδελφός-συνάδελφος Δημήτρης Καρύδας, από το στούντιο της Αθήνας. Χάρη και στη βοήθεια του φίλου Στιούαρτ Στόρεϊ, από το Eurosport, κατόρθωσα να ξεκινήσω τη μετάδοση γύρω στο 11ο λεπτό του αγώνα. Μόλις ξαναβρήκα τη φωνή μου.
Αλλά ο Αρης έχανε ήδη με 30-12! Οι παίκτες του έμοιαζαν κολλημένοι στα χιόνια.
Το ματς εξελίχθηκε σε τραγωδία για τον μόνιμο πρωταθλητή Ελλάδας. Το ισορρόπησε μετά κόπων και βασάνων από το 49-34 του ημιχρόνου, αλλά ηττήθηκε με 97-96 στην εκπνοή της 2ης παράτασης, με δήμιο ένα παιδάκι που ήλθε από την άκρη άκρη του πάγκου 8 δευτερόλεπτα νωρίτερα, επειδή δεν υπήρχε άλλος.
Τον έλεγαν, αν δεν με απατά η μνήμη, Ματ Κάνινγχαμ. Και είχε κάτι αυτιά σαν ξεκούμπωτα.
Ο Αρης υπέβαλε ένσταση, επειδή η μεθυσμένη γραμματεία χρέωσε κατά λάθος τον Γιαννάκη με παραπανίσιο φάουλ και τον έβγαλε με 5 ενώ είχε κάνει 4. "Ο κομισάριος είναι φέσι, βρωμάει η ανάσα του αλκοόλ, θα κάνουμε καταγγελία", φώναζαν οι άνθρωποί του.
Ο δρόμος προς το Παρίσι έγινε δύσβατος, μέχρι που μία ήττα από τη Σκαβολίνι στο Πέζαρο τον έφραξε οριστικά και αμετάκλητα. Αυτό ήταν το κύκνειο άσμα του Αρη στο Κύπελλο Πρωταθλητριών. Ο προπονητής που είπε το "τετέλεσται" ήταν ο Μιχάλης Κυρίτσης.
Πίσω στο Λονδίνο, είχα μείνει μόνος. Το ταξίδι της επόμενης ημέρας από το Κρύσταλ Πάλας στο Χήθροου ήταν εξίσου τραυματική εμπειρία.
Το πρωινό ξημέρωσε κάτασπρο και ο προαστιακός παρέμενε ακινητοποιημένος. Στους χιονισμένους δρόμους κυκλοφορούσαν μόνο κάτι θηρία 4Χ4, φτιαγμένα θαρρείς για off-road στη Σιβηρία. Ταξί ή λεωφορείο, ούτε για δείγμα.
Δεν είχα πια ούτε δωμάτιο ούτε χρήματα για να παρατείνω την παραμονή μου ούτε πιστωτικές κάρτες (πάθημα που έγινε μάθημα). Πάνω που με έπιανε η απελπισία, το ωτο-στοπ αποδείχθηκε σωτήρια έμπνευση.
Μία κυρία σταμάτησε το τζιπ της, φόρτωσε τον ταλαίπωρο επισκέπτη με το χιονισμένο βαλιτσάκι και τον πήγε στο αεροδρόμιο Χήθροου, τουλάχιστον 50 χιλιόμετρα μακριά, δύο ώρες ταξίδι υπό τέτοιες συνθήκες. Επειτα επέστρεψε στις δουλειές της στο κέντρο. Ποιος Ελληνας θα το έκανε ποτε αυτό;
Θυμάμαι να γράφω ευχαριστήρια επιστολή στους Τάιμς για να ευχαριστήσω δημόσια την άγνωστη ευεργέτιδα. Η εφημερίδα δεν δημοσίευσε το γράμμα μου ("λόγω πληθώρας ύλης"), αλλά μου έστειλε ένα προσωπικό σημείωμα μέσω ταχυδρομείου για να εκφράσει τη συμπάθειά της. Αλλος πλανήτης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου