Ο Ο' Λίρι και η εποχή της ανάπτυξης
Ήταν Σεπτέμβριος του 1996. Oι μνήμες από το τελευταίο πρωτάθλημα του 1992 ήταν ακόμα νωπές. Ο πρώην προπονητής της Άρσεναλ, Τζορτζ Γρέιαμ, αναλάμβανε προπονητής στην Λιντς Γιουνάιτεντ. Στο πλευρό του, ο άπειρος τότε Ιρλανδός Ντέιβιντ Ο' Λίρι, ο οποίος ξεκινούσε την καριέρα του στην προπονητική. Δύο χρόνια μετά, ο Γκρέιαμ έφυγε για την Τότεναμ, το deal με τον Μάρτιν Ο'Νιλ δεν προχώρησε και ο Ο' Λίρι πήρε το χρίσμα του πρώτου τεχνικού, κληρονομώντας ένα καλό ρόστερ. Το ξεκίνημά του ήταν πολύ καλό, αφού οι Whites βγήκαν τέταρτοι και προκρίθηκαν στα ημιτελικά του UEFA, φτάνοντας μάλιστα την επόμενη χρονιά μέχρι τα ημιτελικά με τη Γαλατάσαραϊ. Στους αγώνες, οι οποίοι σημαδεύτηκαν από το θάνατο δύο Άγγλων οπαδών στην Κωνσταντινούπολη.Παράλληλα, ανέβηκαν μια θέση στην Premier και κέρδισαν την έξοδο στο Champions League, για πρώτη φορά μετά το 1992. Οικονομικά, τα πράγματα έδειχναν να πηγαίνουν από το καλό στο καλύτερο. Άνοδος στα εισιτήρια 20% και στα τηλεοπτικά έσοδα 40%. Η μητρική εταιρεία Leeds Sporting plc, ανακοίνωσε ετήσιο κύκλο εργασιών 29 εκατομμυρίων λιρών, εκ των οποίων τα 6 ήταν κέρδος. Πριν την έναρξη της χρονιάς, τα «Παγώνια» ξόδεψαν 18 εκατομμύρια λίρες για τον Ρίο Φέρντιναντ, 7.2 εκατομμύρια για τον Ολιβιέρ Ντακούρ και 6 εκατομμύρια για τον Μαρκ Βίντουκα.
Το 2001, Οι Ρόμπι Κιν και Ρόμπι Φάουλερ κόστισαν από 11 εκατομμύρια. Ακόμα και ο Σεθ Τζόνσον, τον οποίο ελάχιστοι θυμούνται, έφτασε τα 7 εκατ. λίρες! Την ίδια περίοδο έπεσαν λεφτά και στο προπονητικό. Οι δαπάνες έδειχναν να πιάνουν τόπο, αφού η ομάδα του Ο' Λίρι έφτασε μέχρι τα ημιτελικά του Champions League, όπου αποκλείστηκαν από τη Βαλένθια. Στο Πρωτάθλημα όμως, μένει εκτός θέσεων που οδηγούν στο Champions League και παρότι τότε το πρόβλημα δεν ήταν εμφανές, στη συνέχεια έδειξε το πόσο κόστισε. Κι αυτό γιατί ο πρόεδρος Πίτερ Ρίντσντεϊλ είχε δανειστεί 60 εκατομμύρια λίρες, δεσμεύοντας μελλοντικά έσοδα από εισιτήρια και σχεδιάζοντας το μέλλον με την ομάδα του στο Champions League.
Αρχικά, για να βρει τρόπο στην εξασφάλιση χρημάτων για μεταγραφές, ο Ρίντσντεϊλ, βασίστηκε στον πρώην αμυντικό της Μάντσεστερ Σίτι, Ρέι Ράνσον, ο οποίος μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας ασχολήθηκε με επιχειρήσεις και σφαλιστικές. Ουσιαστικά, εξασφάλιζε δανεισμό για το ποσό που δαπανούταν για κάθε παίκτη, με αντάλλαγμα την αποπληρωμή του στα χρόνια του συμβολαίου του ποδοσφαιριστή, με τους αντίστοιχους τόκους. Κατάφερε στη συνέχεια να επιμηκείνει την περίοδο αποπληρωμής, προκειμένου να ΄«ξεμπουκώσει» το σύλλογο, χωρίς όμως να δίνει οριστική λύση. Στη συνέχεια, με τα ποσά για μεταγραφές να αυξάνονται, το χρέος έπαιρνε τεράστιες διαστάσεις και έπρεπε να ρυθμιστεί. Ο Στίβεν Σίστερ προσλήφθηκε για αυτόν ακριβώς το λόγο, καθώς θεωρούταν... μάγος στα οικονομικά, έχοντας δείξει δείγματα στη Νιούκαστλ. Ήταν εκείνος που πρότεινε το μεγάλο δάνειο, με στόχο να το αποπληρώσει η ομάδα από τα ετήσια έσοδα των εισιτηρίων. Υπολογίζοντας και το Champions League.
Η 11άδα της Λιντς με τη Βαλένθια: Όρθιοι: Ματέο, Βίντουκα, Φέρντιναντ, Μιλς, Μάρτιν, Χαρτ. Καθιστοί: Μπάκε, Μπάτι, Ντακούρ, Σμιθ, Κίουελ
Καλή χρονιά; Last year...
Το 2002 μπαίνει ιδανικά για τους Whites. Η νίκη επί της Γουέστ Χαμ την βρίσκει να φιγουράρει στην πρώτη θέση του Πρωταθλήματος. Ωστόσο, η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη. Η Λιντς χάνει από την Κάρντιφ στο Κύπελλο, αποκλείεται από την Αϊντχόφεν στον τέταρτο γύρο του Κυπέλλου UEFA και τερματίζει πέμπτη στο Πρωτάθλημα, γεγονός που την αφήνει μια ακόμα σεζόν εκτός Champions League. Στο μεταξύ, οι ισορροπίες διαταράσσονται από την εμπλοκή τεσσάρων παικτών, μεταξύ των οποίων οι Γουντγκέιτ και Μπόγερ σε επεισόδιο στο κέντρο της πόλης, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό ενός Ασιάτη φοιτητή. Το βιβλίο του Ο' Λίρι με τίτλο «Leeds United On Trial» προκαλεί αντιδράσεις στον κόσμο και ραγίζει οριστικά το γυαλί με τον Ρίντσντεϊλ. Το καλοκαίρι, έρχεται η ώρα της κρίσης.
Ο Ο'Λίρι έχει ξοδέψει για μεταγραφές περίπου 100 εκατομμύρια λίρες, αλλά δεν έχει κατακτήσει κάποιον τίτλο. Το ωραίο ποδόσφαιρο και οι καλές θέσεις στον πρωτάθλημα δεν αρκούν για τη διοίκηση, που προχωράει στην απόλυσή του, φέρνοντας στη θέση του τον Τέρι Βέναμπλς. Λίγους μήνες νωρίτερα, ο σύλλογος ανακοίνωσε απώλειες 13.8 εκατομμυρίων λιρών για τους τελευταίους έξι μήνες. Ο δρόμος εκτός Champions League ήταν στρωμένος με πολλά αγκάθια.
Πωλήσεις και αποχωρήσεις...
Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, εκμεταλλευόμενη την οικονομική αστάθεια της Λιντς πήρε τον Ρίο Φέρντιναντ δίνοντάς 30 εκατομμύρια. Ο Μπόγιερ, ο οποίος έφτασε κοντά στο να παραχωρηθεί στη Λίβερπουλ έναντι 10 εκατομμυρίων φεύγει για ψίχουλα με προορισμό της Χουέστ Χαμ. Ο Ντακούρ παραχωρείται δανεικός στη Ρόμα και ο Φάουλερ πωλείται στη Μάντσεστερ Σίτι. Ο Γούντγκεϊτ, για τον οποίο ο Ρίντσντεϊλ έλεγε ότι δεν θα πωληθεί ποτέ, φεύγει για 9 εκατομμύρια και μάλιστα χωρίς να ενημερωθεί ο Βέναμπλς.Οι στόχοι του League Cup και του UEFA είχαν χαθεί νωρίς και η ομάδα έδειχνε να βαδίζει προς τον πάτο. Ο Λονδρέζος προπονητής απειλεί με παραίτηση, αλλά ο πρόεδρος τον αποτρέπει. Τελικά, με τις φήμες για περισσότερες αποχωρήσεις να εντείνονται, ο Βέναμπλς απολύεται τον Μάρτιο του 2003. Ο Πίτερ Ριντ τον αντικαθιστά και αποφεύγει τον υποβιβασμό, νικώντας 3-2 εκτός έδρας την Άρσεναλ. Όμως, εκτός από τον Βέναμπλς αποχωρεί από το σύλλογο και ο Ρίτσντεϊλ.
Το χρέος έχει φτάσει τα 103 εκατομμύρια και εντός αγωνιστικού χώρου τα προβλήματα ολοένα αυξάνονται. Ο Τζον ΜακΚένζι αναλαμβάνει το τιμόνι στη διοίκηση, ενώ το καλοκαίρι η μετακίνηση του Ντακούρ στη Ρόμα γίνεται μόνιμη έναντι 3.5 εκατομμυρίων. Παράλληλα, ο Χάρι Κίουελ παραχωρείται στη Λίβερπουλ και ένα νέο σκάνδαλο ξεσπά. Ο Γκάρι Λίνεκερ καταγγέλλει ότι μόλις 3 εκατομμύρια μπήκαν στα ταμεία της Λιντς και δύο ακόμα στην... τσέπη του ατζέντη του, ο οποίος δεν ήταν επίσημα αναγνωρισμένος, για να τον πείσει να επιλέξει τη Λίβερπουλ!
Στο μεταξύ, η ελεύθερη πτώση εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου συνεχίζεται. Ο Πίτερ Ριντ παραιτείται πριν το τέλος του πρώτου γύρου και τα χρέη φτάνουν τα 81 εκατομμύρια. Οι σκιές της οικονομικές διαχείρισης σε περίπτωση που η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές καταρρεύσει πλανώνται όλο και πιο απειλητικά πάνω από το Elland Road.
O «θρύλος» δεν κατάφερε να αλλάξει τα πράγματα
Τη θέση του προπονητή αναλαμβάνει ο πρώην παίκτης της ομάδας, Έντι Γκρέι, μέλος της θρυλικής φουρνιάς του Ντον Ρέβι και προπονητής της Λιντς στα 80ς. Διοικητικά, τον έλεγχο αναλαμβάνει ένα γκρουπ τοπικών επιχειρηματιών, υπό την ηγεσία του Τζέραλντ Κράσνερ. Ουσιαστικά, το συμβούλιο εγκρίνει παραχωρήσεις περιουσιακών στοιχείων.
Ο υποβιβασμός, που έμοιαζε αναπόφευκτος, έρχεται τελικά στο τέλος της σεζόν 2003-04. Ο Έντι Γκρέι, μιλώντας μετά από χρόνια για την περίοδο εκείνη στο ESPN δήλωνε: «Όλοι ήξεραν ότι σύλλογος προσπαθούσε να πουλήσει παίκτες δεξιά και αριστερά και να κάνει μειώσεις. Είμαι ακόμα απογοητευμένος, αλλά ο υποβιβασμός ήταν προδιαγεγραμμένος. Νομίζω όλοι το ήξεραν. Μετά ο σύλλογος μπήκε σε οικονομική διαχείριση. Νομίζω ότι όταν ξοδεύεις χρήματα που δεν έχεις, πρέπει να υποστείς τις συνέπειες». Τον Ιούλιο του 2004, ο Μαρκ Βίντουκα αποχωρούσε για τη Μίντλεσμπρο, ο τερματοφύλακας Πολ Ρόμπινσον για την Τότεναμ και ο Άλαν Σμιθ για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ,
Restart
Στην (τότε) Division One η Λιντς κάνει επανεκκίνηση. Προπονητής προσλαμβάνεται ο Κέβιν Μπλάκγουελ, παρότι είχαν ακουστεί πιο «δυνατά» ονόματα. Το ρόστερ αλλάζει ριζικά και χτίζεται από την αρχή, ως επί το πλείστον. Παράλληλα, πωλούνται το γήπεδο και το προπονητικό κέντρο, φέρνοντας εκ νέου απογοήτευση στους οπαδούς. Παρά την αβεβαιότητα και την έλλειψη ρευστού, η Λιντς τερματίζει την πρώτη της σεζόν με τον Μπλάκγουελ στα μέσα του βαθμολογικού πίνακα και την επόμενη στην πέμπτη θέση. Η Γουότφορντ ήταν εκείνη που έβαλε τέλος στα όνειρα για άνοδο, αποκλείοντας την στον τελικό των play off.Η υπόθεση του Elland Road είναι χαρακτηριστική για την αδιαφάνεια με την οποία κινούνταν τα πάντα. Το ιστορικό γήπεδο της Λιντς πωλείται και παραχωρείται στην ομάδα με λίζινγκ 25ετίας και ρήτρα επαναγοράς. Τον Δεκέμβριο του 2006, όμως, αποκαλύφθηκε ότι είχε ήδη πωληθεί 15 μήνες νωρίτερα σε Offshore στις Παρθένες Νήσους! Ο εκτελεστικός διευθυντής Σον Χάρβεϊ διαβεβαίωνε ότι επί της ουσίας δεν αλλάζει κάτι και ότι ο σύλλογος μπορεί να πάρει το γήπεδο πίσω όποια στιγμή μπορούσε.
Εποχή Μπέιτς και ιδιοκτησιακού χάους
Στο μεταξύ, τον Ιανουάριο του 2005, ο πρώην ιδιοκτήτης της Τσέλσι στην προ-Αμπράμοβιτς εποχή, Κεν Μπέιτς, αποφασίζει να εμπλακεί με τους Whites, αγοράζοντας το 50% του συλλόγου. Πρωταρχικός του στόχος ήταν επαναγορά του γηπέδου και του προπονητικού κέντρου, κάτι που όμως δεν κατάφερε. Τον Μάιο του 2007, ωστόσο, η οικονομική διαχείριση δεν αποφεύχθηκε. Παρότι τα χρέη είχαν μειωθεί αισθητά, έφταναν τα 35 εκατομμύρια. Η ομάδα υποβιβάστηκε στη League One (τρίτη κατηγορία) και η KPMG, που είχε αναλάβει τον έλεγχο, ενέκρινε την πώλησή της σε μια νέα εταιρεία, με το όνομα Leeds United Football Club Limited, στην οποία ό Μπέιτς φαινόταν ως ο ένας από τους τρεις διευθυντές.Η αγορά του κλαμπ ακολούθησε μια σκοτεινή διαδρομή, μέσω Offshore εταιρειών, η οποία μπήκε στο μικροσκόπιο της Football League, που προσπαθούσε να βρει άκρη! Αξίζει να σημειωθεί ότι παράλληλα με το trust, στο οποίο ηγούταν ο Μπέιτς, κατατέθηκαν κι άλλες προτάσεις. Κάποιες από αυτές, έδειχναν σαφώς καλύτερες. Οι πιστωτές όμως, προτίμησαν τον Μπέιτς, παρότι υπήρξαν ενστάσεις και από τις φορολογικές υπηρεσίες. Η ομάδα είδε να της αφαιρούνται βαθμοί, αλλά κατάφερε να επιβιώσει. Το 2008-09 τερματίζει 4η στη League One και χάνει στα play off. Τελικά, ανεβαίνει απευθείας την επόμενη σεζόν ως δεύτερη, με τον Σίμον Γκρέισον να έχει αναλάβει την τεχνική ηγεσία από τον Γκάρι ΜακΆλιστερ.
Το πράγμα με τον Μπέιτς πάντως δεν ξεκαθάρισε ποτέ. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα έγιναν το 2011, όταν η Λιντς, έχοντας επιστρέψει στην Championship, διεκδικούσε την άνοδό. Ο πρόεδρος της Premier League, Ρίτσαρντ Σκάνταμορ είχε τονίσει ότι για να συμμετάσχουν οι Whites, στη Λίγκα, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς. Επισήμως, άνηκαν στην εταιρεία FSF, με έδρα τη Νήσο Νεβίς στις Ανατολικές Ινδίες και τον Μπέιτς μπροστάρη! Δεν φαινόταν πουθενά ποιος κρυβόταν πίσω από την εταιρεία! Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς, όταν η ομάδα δεν κατάφερε να ανέβει, ο κόσμος κλιμάκωσε τις αντιδράσεις του για τον Μπέιτς, ο οποίος τους είχε αποκαλέσει «ηλίθιους»! Οι οπαδοί διαδήλωσαν πριν από ένα ματς με τη Μίντλεσμπρο, αντιδρώντας για την έλλειψη επένδυσης στο σύλλογο. Το BBC έβγαλε ολόκληρο ντοκιμαντέρ, προσπαθώντας να εξηγήσει τα «γκρίζα» σημεία της ιδιοκτησίας της Λιντς. Αποτέλεσμα ήταν ο διοικητικός ηγέτης να τους «κόψει» από το γήπεδο, όπως είχε κάνει και με τον Guardian!
Το δεδομένο είναι ότι από το 2005, ο Μπέιτς τόνισε ότι ποτέ δεν είχε ούτε μετοχή στα χέρια του. Το 2010, όταν άλλαξαν οι κανονισμοί της Football League και απαιτούσαν πλήρης διαφάνεια για όσους είχαν από 10% και πάνω σε μια ομάδα, η Λιντς ανακοίνωσε ότι κανείς δεν έχει διψήφιο ποσοστό, άρα δεν έπρεπε να βγει κανένα όνομα στη δημοσιότητα. Επισήμως, η άμεση εμπλοκή του Μπέιτς ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2012, με την παραχώρηση του συλλόγου στην GFH Capital. Συνέχισε ωστόσο να διατηρεί τη θέση του προέδρου και στη συνέχεια του επίτημου προέδρου. Απολύθηκε μετά από σκάνδαλο που αφορούσε το ιδιωτικό του τζετ, με το οποίο πετούσε κάθε λίγο και λιγάκι από το Μονακό, στο οποίο είχε καταφύγει μετά από φορολογικό σκάνδαλο, στο Γιόρκσαϊρ.
Η άνοδος στην Championship ήρθε υπό τις οδηγίες του Γκρέισον, αλλά ο Γουόρνοκ τον διαδέχθηκε, καθώς οι διοικούντες θεωρούσαν ότι δεν ήταν ο ιδανικός για να οδηγήσει το σύλλογο στην Premier League. Τη σεζόν 2012-13, στα μέσα της οποίας ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση, η Λιντς έκανε καλή πορεία στα Κύπελλα, αλλά δεν κατάφερε να ξεχωρίσει στην Championship. Εξασφάλισε την σωτηρία με τον ΜακΝτέρμοτ στον πάγκο και την επόμενη χρονιά, τα ιδιοκτησιακά επανήλθαν στην επικαιρότητα.
Ο γνωστός κύριος Τσελίνο
Η GFH Capital ήταν ξεκάθαρο ότι μπήκε στη Λιντς απλά για να την πουλήσει στη συνέχεια πιο ακριβά. Από τις πρώτες βδομάδες ιδιοκτησίας, έψαχνε τρόπο να πουλήσει ποσοστά. Έπρεπε να περάσουν μήνες και μήνες για να βγουν στο φως οι καταγγελίες περί χρησιμοποίησης χρημάτων από ημικρατικό fund του Ιράν! Στις 7 Ιανουαρίου του 2014, ο εκτελεστικός διευθυντής Ντέιβιντ Χέιγκ ηγήθηκε ομάδας επιχειρηματιών, στην οποία βρίσκονταν και οι χορηγοί του κλαμπ, για την αγορά του 75% των μετοχών. Το team με την ονομασία Sport Capital, παρότι είχε υπογράψει προσύμφωνο, τελικά δεν κατάφερε να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα χρήματα, αλλά βοήθησε τη ρευστότητα στο σύλλογο. Την ίδια στιγμή, εμφανίστηκε ένας ακόμα επιχειρηματίας που ήθελε να μπει στα «Παγώνια». Ο λόγος για τον Μάσιμο Τσελίνο, τον γνωστό και μη εξαιρετέο Ιταλό επιχειρηματία, που είχε δείξει το πόσο... ιδιόρρυθμος είναι από την Κάλιαρι.Oι οπαδοί δεν τον ήθελαν. Ο Πολ Κιτς, πρόεδρος του Supporter's Trust των Whites, τόνισε ότι ο Τσελίνο έκανε περισσότερα σε οκτώ μήνες από ότι οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες σε 12 χρόνια. Ο ιδιόρρυθμος Ιταλός δείχνει να έχει περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό του, παρά στους προπονητές, τους οποίους αλλάζει σαν τα πουκάμισα και η επιλογή τους προκαλεί ερωτηματικά. Από τον χωρίς περγαμηνές Ντέιβ Χόκαντεϊ που σόκαρε τον κόσμο, στον Ντάρκο Μίλανιτς για τον οποίο ο Ιταλός παραδέχθηκε ότι δεν κατάλαβε ποτέ γιατί προσέλαβε και στη συνέχεια στον Νιλ Ρέντφιρν με τον πενιχρό μισθό. Ο Τσελίνο ίχε δείξει τις συνήθειές του από την Κάλιαρι, όταν σε 22 χρόνια άλλαξε 36 προπονητές.
Πριν ακόμα οι μετοχές περάσουν στα χέρια του, ο ΜακΝτέρμοτ έφυγε από την θέση του τεχνικού με διαδικασίες που προκάλεσαν συζήτηση. Ο ίδιος κατήγγειλε ότι συναντήθηκε με τον δικηγόρο του Τσελίνο, ο οποίος τον ενημέρωσε για τη λήξη της συνεργασίας τους! Τελικά, με μία καθυστέρηση κάποιων μηνών λόγω της καταδίκης του από ιταλικό Δικαστήριο για φοροδιαφυγή, ο Τσελίνο έγινε και επίσημα αφεντικό στη Λιντς και ξεκίνησε τα... τερτίπια του με τους προπονητές. Πριν από μερικές εβδομάδες όμως, οι ποδοσφαιρικές αρχές της Αγγλίας έλαβαν στα χέρια τους την επίσημη απόφαση του δικαστηρίου, που ανέφερε ότι ο Τσελίνο καταδικάστηκε για φοροδιαφυγή 388.500 ευρώ. Του ζήτησαν να αποχωρήσει από το σύλλογο.
Ωστόσο, πριν από τρεις μέρες, από το περιβάλλον του Ιταλού διέρρευσε ότι η καταδικαστική απόφαση δεν σημαίνει ότι πρέπει να φύγει από την ιδιοκτησία. Κι αυτό γιατί στην πράξη δεν φαίνεται ότι ο ίδιος κατέχει μετοχές, μιας και το μερίδιό του βρίσκεται στο ασφαλές Trust Eleonora Sport! Παράλληλα, διαρρέει τις προθέσεις του να αγοράσει ξανά για το σύλλογο το Elland Road. Μέχρι τις 10 Απριλίου, πάντως, είναι τιμωρημένος και δεν έχει δικαίωμα ούτε να μπει στο γήπεδο.
Οι μνήμες από τα χρόνια του Μπέιτς επανέρχονται για τα καλά, την ώρα που τα «Παγώνια» δίνουν μάχη για τη σωτηρία στην Championship, κάνοντας, πάντως, πολύ καλή πορεία τις τελευταίες εβδομάδες. Η ιστορική ομάδα από το Γιόρκσαϊρ δεν δείχνει ότι θα επιστρέψει γρήγορα στα επίπεδα του παρελθόντος και οι οπαδοί της ψάχνουν τη λύση. Μία από αυτές που ίσως προκριθούν, είναι η άμεση εμπλοκή τους στα του κλαμπ, με την αγορά ποσοστού μετοχών. Είναι μια ιδέα που τελευταία ακούγεται πολύ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου