Η ανάγκη να ανακαλύπτει κανείς ήρωες στα σπορ
προέρχεται από τις πιο σκοτεινές καταπακτές του μυαλού. Γράφει ο Χρήστος
Σωτηρακόπουλος.
Μέσα από στερεότυπα και, φυσικά, από το απόσταγμα προσωπικών εμπειριών ο
καθένας δημιουργεί το δικό του πάνθεον των ηρώων. Το να κάνεις, όμως,
προσπάθεια να βάλεις σε μία σειρά, τόσο διαφορετικά καλούπια, είναι
ελαφρά πιο εύκολο από το να τετραγωνίσεις τον κύκλο! Σε ένα χαοτικό
περιβάλλον, και μέσα σε ένα κόσμο που διαρκώς αλλάζει, το να βάζεις τη
λογική να τοποθετηθεί μπροστά από το συναίσθημα είναι σχεδόν απίθανο. Οι
ήρωες των παιδικών χρόνων πάντα θα έχουν προβάδισμa απέναντι σε αυτούς
που εισέρχονται αργότερα στη ζωή μας.
Κάθε φορά, λοιπόν, που ακούω συζητήσεις για το αν ο Μέσι θα ξεπεράσει τον Μαραντόνα, αν ο Πελέ είναι ο καλύτερος όλων των εποχών, αν ο Ζιντάν μπαίνει κάπου εκεί ως σφήνα, αν ο Κρόιφ ήταν καλύτερος από τον Πούσκας ή τον Πλατινί, χαμογελάω. Οι ήρωές μας δεν γεννήθηκαν για να μας προβληματίζουν, αλλά για να μας γεμίζουν τη ζωή με φως, δίνοντάς μας ελπίδα πως και τα πιο τρελά όνειρα δεν θα είχαν ύπαρξη αν δεν μετουσιώνονταν σε πραγματικότητα, όπως έλεγε ο Όσκαρ Oυάιλντ.
Αν κάποιος μου ζητούσε τη λίστα των δικών μου ποδοσφαιρικών ηρώων, θα απογοητευόταν. Ειδικά αν ήταν πάνω από 65 ετών ή κάτω από 20. Γιατί στα δικά μου μάτια δεν θα είχε καμία ξεχωριστή θέση κάποιος σαν τον Αλφρέντο Ντι Στέφανο που, οι κατά πολύ μεγαλύτεροι από εμένα σε ηλικία, συνέκριναν μόνο με τον Πελέ αλλά ούτε και ο Ρονάλντο, που για αρκετούς νεότερους ήταν ένας μικρός θεός στα μάτια τους. Προσέξτε, δεν κάνω κουβέντα εδώ για την ποδοσφαιρική τους ικανότητα, ούτε για την (δεδομένη) ποιοτική τους επάρκεια ή την όποια διάρκεια και τους τίτλους που κατέκτησαν. Μιλάω καθαρά ως προσωπικές επιλογές.
Τον Πούσκας, τον Γκαρίντσα και τον Ντι Στέφανο δεν τους πρόλαβα. Τον Πελέ, τον Εουσέμπιο, τον Μπόμπι Τσάρλτον και τον Ζέελερ ελάχιστα, οπότε δύσκολα θα τους έβαζα σε μία λίστα επιλογών. Αντίθετα, τον Τζορτζ Μπεστ που επίσης δεν πρόλαβα πολύ, θα τον είχα πάντα πολύ ψηλά , δείγμα τελικά πως η μνήμη είναι ένα απολύτως επιλεκτικό όπλο! Ο Γιόχαν Κρόιφ, σε μία οποιαδήποτε δική μου λίστα θα ήταν πολύ πιο πάνω από όλους με πιθανή εξαίρεση μόνο τον Μαραντόνα, γιατί πάλι τα κριτήρια είναι εντελώς προσωπικά.
Ο Ντιέγκο είναι μία κατηγορία μόνος του. Δεν νομίζω πως θα εμφανιστεί ξανά κάποιος με τα προσόντα του που, ταυτόχρονα, θα έχει και τέτοιες ηγετικές ικανότητες. Όχι μόνο επειδή κατάφερνε να μπει μπροστά σε κάθε σημαντικό γεγονός, αλλά επειδή είχε εκείνη τη σπάνια ιδιότητα να μετατρέπει τους γύρω του από μέτριους σε πρωταθλητές. Δεν είναι οι τίτλοι που πήρε, αλλά ο τρόπος που το έκανε. Ακόμη και εκείνοι που δεν κατέκτησε! Το ότι έφτασε με την Αργεντινή σε έναν τελικό το 1990 στο Μουντιάλ, με το χειρότερο ρόστερ της ιστορίας της, ήταν δικό του επίτευγμα.
Ο Κρόιφ ανήκει σε άλλη κατηγορία. Ούτε αυτός κρίνεται από τους τίτλους του, αλλά από το στυλ του. Το ποδόσφαιρό του κραύγαζε από μακριά πως δεν ήταν αποτέλεσμα προπόνησης αλλά… άποψης! Ήταν ένας διανοούμενος που έπαιζε μπάλα. Δεν την κλωτσούσε, ούτε απλά ερωτοτροπούσε μαζί της, όπως ο Μπεστ, ο Ροναλντίνιο, ο Μπλαχίν, ο Ρέζενμπρινκ, ο Γκαρίντσα, ο Σίβορι. Ο Κρόιφ ήταν ο πυγμαλίων της στρογγυλής Θεάς, της μάθαινε κόλπα, την δίδασκε πώς να σαγηνεύει τα πλήθη με την απλότητα της ! Δεν ξέρω πόσοι αντιλαμβάνονται τη διαφορά, ωστόσο χάρηκα όταν σε μία συνέντευξη το 1993 με τον τότε νικητή της Χρυσής Μπάλας (και για μένα κορυφαίο Ιταλό παίκτη όλων των εποχών μαζί με τον Τζιάνι Ριβέρα) τον Ρομπέρτο Μπάτζιο, άκουσα κάποιον σημαντικό να το αναφέρει επίσης!
Ο Κρόιφ είχε μία αύρα μοναδικότητας που ακουμπούσε τα όρια της υπεροψίας, αντιλαμβανόμενος την ποιοτική του διαφορά από τους υπόλοιπους, ωστόσο δεν έγινε ποτέ αντιπαθής στους συμπαίκτες του. Αντίθετα κατάφερε να γίνουν εκείνοι η προέκταση της προσωπικότητάς τους και να το βγάλουν στο γήπεδο. Κάτι ανάλογο, σε μικρότερη κλίμακα φυσικά, διέθετε και ο Ερίκ Καντονά σε θέμα χαρακτήρα και αυτό βοηθούσε τον περίγυρο πάρα πολύ! Αντίθετα, δεν θα έμπαινε σε μία δική μου λίστα ούτε ο Ροναλντίνιο (παρά τα πολλά και καταπληκτικά κόλπα που μας χάρισε και που ήθελες δύο ριπλέι για να αντιληφθείς) ούτε ο Βραζιλιάνος Ρονάλντο,παρά τα εντυπωσιακά γκολ του και παρότι πιστεύω πως στην ταχύτητα και στη δύναμη, όταν ήταν γερός, δεν υπήρχε αμυντικός στον πλανήτη να τον αντιμετωπίσει.
Θα έβαζα, όμως, τον Ρομάριο γιατί δεν θυμάμαι καν πόσους διαφορετικούς τρόπους είχε να σκοράρει, αλλά και γιατί είχε τσαγανό! Και, φυσικά, σε μία δική μου λίστα θα ήταν πολύ ψηλά και ο Ζινεντίν Ζιντάν , απλούστατα γιατί απόλαυσα τόσες μοναδικά χαρισματικές στιγμές από αυτόν μέσα στο γήπεδο (που πάντα θα είναι ένα σημαντικό κριτήριο για οποιονδήποτε) που δεν είναι δυνατόν το δικό μου μυαλό να τον αγνοήσει. Μέσα στο γήπεδο απόλαυσα, επίσης πολύ, τον Μισέλ Πλατινί που τον είδα σε μερικά από τα πολύ σπουδαία παιχνίδια της καριέρας του με τη φανέλα της Γιουβέντους αλλά και της εθνικής Γαλλίας -και που είχε αυτή την εκπληκτική ικανότητα να εκτελεί και να οργανώνει. Όπως για μένα επιθετικός με τα φυσικά προσόντα του Μάρκο Φαν Μπάστεν δεν ξαναβγήκε, γιατί ακόμη και αυτοί που του μοιάζουν σε στυλ (και είναι ικανότατοι γκολτζήδες) όπως ο Ζλάταν Ιμπραίμοβιτς δεν διαθέτουν την ευφυία και την γρήγορη σκέψη που είχε ο Ολλανδός, ο οποίος δυστυχώς σε ηλικία 28 ετών είχε τελειώσει από το ποδόσφαιρο!
Ο Λιονέλ Μέσι, λοιπόν, που μπαίνει; Σίγουρα πολύ ψηλά. Είχα όλα αυτά τα χρόνια την τύχη και τη χαρά να περιγράψω όλα –σχεδόν- τα μεγάλα του παιχνίδια. Η ικανότητα του να κάνει το απρόβλεπτο, η σταθερότητά του, η εντυπωσιακά υψηλή στατιστική του στο σκοράρισμα και η προσαρμοστικότητά του στο ομαδικό πνεύμα τον αναγάγουν σε σπουδαίο. Είναι μόλις 24 ετών και έχει κατακτήσει τα πάντα. Ή σχεδόν τα πάντα. Οποιαδήποτε σύγκριση, όμως, με τον Μαραντόνα θα είναι άσκοπη, άχρηστη και άστοχη αν δεν καταφέρει να δείξει την ηγετική του ικανότητα και στην εθνική ομάδα.
Όλα τα άλλα είναι απλά για να συζητάμε. Και για να ξεκαθαρίσουμε κάτι: τι πάει να πει καλύτερος ή χειρότερος; Σε ποιο επίπεδο και για ποιο πράγμα; Ποιος θα πει αν η μουσική του Μπαχ είναι καλύτερη από του Μότσαρτ ή αν ο Τσαικόφσκι συνέθετε καλύτερα από τον Βέρντι; Και ποιος θα υποστηρίξει αν ο Βαν Γκογκ ζωγράφιζε καλύτερα από τον Πικάσο, ή αν ο Σινάτρα τραγουδούσε καλύτερα από τον Παβαρότι, αν η συμβολή του Σωκράτη στον Πολιτισμό είναι μεγαλύτερη από του Αριστοτέλη; Σε τελική ανάλυση το τι αρέσει στον καθένα είναι ζήτημα επιλογών, εμπειριών και κουλτούρας. Το μόνο βέβαιο είναι πως οφείλουμε να μακαρίζουμε τη τύχη μας για όποιους προλαβαίνουμε να απολαύσουμε. Χωρίς γκρίνιες και ταμπελίτσες ! Τίποτα άλλο!
Πηγή: aixmi.gr
Κάθε φορά, λοιπόν, που ακούω συζητήσεις για το αν ο Μέσι θα ξεπεράσει τον Μαραντόνα, αν ο Πελέ είναι ο καλύτερος όλων των εποχών, αν ο Ζιντάν μπαίνει κάπου εκεί ως σφήνα, αν ο Κρόιφ ήταν καλύτερος από τον Πούσκας ή τον Πλατινί, χαμογελάω. Οι ήρωές μας δεν γεννήθηκαν για να μας προβληματίζουν, αλλά για να μας γεμίζουν τη ζωή με φως, δίνοντάς μας ελπίδα πως και τα πιο τρελά όνειρα δεν θα είχαν ύπαρξη αν δεν μετουσιώνονταν σε πραγματικότητα, όπως έλεγε ο Όσκαρ Oυάιλντ.
Αν κάποιος μου ζητούσε τη λίστα των δικών μου ποδοσφαιρικών ηρώων, θα απογοητευόταν. Ειδικά αν ήταν πάνω από 65 ετών ή κάτω από 20. Γιατί στα δικά μου μάτια δεν θα είχε καμία ξεχωριστή θέση κάποιος σαν τον Αλφρέντο Ντι Στέφανο που, οι κατά πολύ μεγαλύτεροι από εμένα σε ηλικία, συνέκριναν μόνο με τον Πελέ αλλά ούτε και ο Ρονάλντο, που για αρκετούς νεότερους ήταν ένας μικρός θεός στα μάτια τους. Προσέξτε, δεν κάνω κουβέντα εδώ για την ποδοσφαιρική τους ικανότητα, ούτε για την (δεδομένη) ποιοτική τους επάρκεια ή την όποια διάρκεια και τους τίτλους που κατέκτησαν. Μιλάω καθαρά ως προσωπικές επιλογές.
Τον Πούσκας, τον Γκαρίντσα και τον Ντι Στέφανο δεν τους πρόλαβα. Τον Πελέ, τον Εουσέμπιο, τον Μπόμπι Τσάρλτον και τον Ζέελερ ελάχιστα, οπότε δύσκολα θα τους έβαζα σε μία λίστα επιλογών. Αντίθετα, τον Τζορτζ Μπεστ που επίσης δεν πρόλαβα πολύ, θα τον είχα πάντα πολύ ψηλά , δείγμα τελικά πως η μνήμη είναι ένα απολύτως επιλεκτικό όπλο! Ο Γιόχαν Κρόιφ, σε μία οποιαδήποτε δική μου λίστα θα ήταν πολύ πιο πάνω από όλους με πιθανή εξαίρεση μόνο τον Μαραντόνα, γιατί πάλι τα κριτήρια είναι εντελώς προσωπικά.
Ο Ντιέγκο είναι μία κατηγορία μόνος του. Δεν νομίζω πως θα εμφανιστεί ξανά κάποιος με τα προσόντα του που, ταυτόχρονα, θα έχει και τέτοιες ηγετικές ικανότητες. Όχι μόνο επειδή κατάφερνε να μπει μπροστά σε κάθε σημαντικό γεγονός, αλλά επειδή είχε εκείνη τη σπάνια ιδιότητα να μετατρέπει τους γύρω του από μέτριους σε πρωταθλητές. Δεν είναι οι τίτλοι που πήρε, αλλά ο τρόπος που το έκανε. Ακόμη και εκείνοι που δεν κατέκτησε! Το ότι έφτασε με την Αργεντινή σε έναν τελικό το 1990 στο Μουντιάλ, με το χειρότερο ρόστερ της ιστορίας της, ήταν δικό του επίτευγμα.
Ο Κρόιφ ανήκει σε άλλη κατηγορία. Ούτε αυτός κρίνεται από τους τίτλους του, αλλά από το στυλ του. Το ποδόσφαιρό του κραύγαζε από μακριά πως δεν ήταν αποτέλεσμα προπόνησης αλλά… άποψης! Ήταν ένας διανοούμενος που έπαιζε μπάλα. Δεν την κλωτσούσε, ούτε απλά ερωτοτροπούσε μαζί της, όπως ο Μπεστ, ο Ροναλντίνιο, ο Μπλαχίν, ο Ρέζενμπρινκ, ο Γκαρίντσα, ο Σίβορι. Ο Κρόιφ ήταν ο πυγμαλίων της στρογγυλής Θεάς, της μάθαινε κόλπα, την δίδασκε πώς να σαγηνεύει τα πλήθη με την απλότητα της ! Δεν ξέρω πόσοι αντιλαμβάνονται τη διαφορά, ωστόσο χάρηκα όταν σε μία συνέντευξη το 1993 με τον τότε νικητή της Χρυσής Μπάλας (και για μένα κορυφαίο Ιταλό παίκτη όλων των εποχών μαζί με τον Τζιάνι Ριβέρα) τον Ρομπέρτο Μπάτζιο, άκουσα κάποιον σημαντικό να το αναφέρει επίσης!
Ο Κρόιφ είχε μία αύρα μοναδικότητας που ακουμπούσε τα όρια της υπεροψίας, αντιλαμβανόμενος την ποιοτική του διαφορά από τους υπόλοιπους, ωστόσο δεν έγινε ποτέ αντιπαθής στους συμπαίκτες του. Αντίθετα κατάφερε να γίνουν εκείνοι η προέκταση της προσωπικότητάς τους και να το βγάλουν στο γήπεδο. Κάτι ανάλογο, σε μικρότερη κλίμακα φυσικά, διέθετε και ο Ερίκ Καντονά σε θέμα χαρακτήρα και αυτό βοηθούσε τον περίγυρο πάρα πολύ! Αντίθετα, δεν θα έμπαινε σε μία δική μου λίστα ούτε ο Ροναλντίνιο (παρά τα πολλά και καταπληκτικά κόλπα που μας χάρισε και που ήθελες δύο ριπλέι για να αντιληφθείς) ούτε ο Βραζιλιάνος Ρονάλντο,παρά τα εντυπωσιακά γκολ του και παρότι πιστεύω πως στην ταχύτητα και στη δύναμη, όταν ήταν γερός, δεν υπήρχε αμυντικός στον πλανήτη να τον αντιμετωπίσει.
Θα έβαζα, όμως, τον Ρομάριο γιατί δεν θυμάμαι καν πόσους διαφορετικούς τρόπους είχε να σκοράρει, αλλά και γιατί είχε τσαγανό! Και, φυσικά, σε μία δική μου λίστα θα ήταν πολύ ψηλά και ο Ζινεντίν Ζιντάν , απλούστατα γιατί απόλαυσα τόσες μοναδικά χαρισματικές στιγμές από αυτόν μέσα στο γήπεδο (που πάντα θα είναι ένα σημαντικό κριτήριο για οποιονδήποτε) που δεν είναι δυνατόν το δικό μου μυαλό να τον αγνοήσει. Μέσα στο γήπεδο απόλαυσα, επίσης πολύ, τον Μισέλ Πλατινί που τον είδα σε μερικά από τα πολύ σπουδαία παιχνίδια της καριέρας του με τη φανέλα της Γιουβέντους αλλά και της εθνικής Γαλλίας -και που είχε αυτή την εκπληκτική ικανότητα να εκτελεί και να οργανώνει. Όπως για μένα επιθετικός με τα φυσικά προσόντα του Μάρκο Φαν Μπάστεν δεν ξαναβγήκε, γιατί ακόμη και αυτοί που του μοιάζουν σε στυλ (και είναι ικανότατοι γκολτζήδες) όπως ο Ζλάταν Ιμπραίμοβιτς δεν διαθέτουν την ευφυία και την γρήγορη σκέψη που είχε ο Ολλανδός, ο οποίος δυστυχώς σε ηλικία 28 ετών είχε τελειώσει από το ποδόσφαιρο!
Ο Λιονέλ Μέσι, λοιπόν, που μπαίνει; Σίγουρα πολύ ψηλά. Είχα όλα αυτά τα χρόνια την τύχη και τη χαρά να περιγράψω όλα –σχεδόν- τα μεγάλα του παιχνίδια. Η ικανότητα του να κάνει το απρόβλεπτο, η σταθερότητά του, η εντυπωσιακά υψηλή στατιστική του στο σκοράρισμα και η προσαρμοστικότητά του στο ομαδικό πνεύμα τον αναγάγουν σε σπουδαίο. Είναι μόλις 24 ετών και έχει κατακτήσει τα πάντα. Ή σχεδόν τα πάντα. Οποιαδήποτε σύγκριση, όμως, με τον Μαραντόνα θα είναι άσκοπη, άχρηστη και άστοχη αν δεν καταφέρει να δείξει την ηγετική του ικανότητα και στην εθνική ομάδα.
Όλα τα άλλα είναι απλά για να συζητάμε. Και για να ξεκαθαρίσουμε κάτι: τι πάει να πει καλύτερος ή χειρότερος; Σε ποιο επίπεδο και για ποιο πράγμα; Ποιος θα πει αν η μουσική του Μπαχ είναι καλύτερη από του Μότσαρτ ή αν ο Τσαικόφσκι συνέθετε καλύτερα από τον Βέρντι; Και ποιος θα υποστηρίξει αν ο Βαν Γκογκ ζωγράφιζε καλύτερα από τον Πικάσο, ή αν ο Σινάτρα τραγουδούσε καλύτερα από τον Παβαρότι, αν η συμβολή του Σωκράτη στον Πολιτισμό είναι μεγαλύτερη από του Αριστοτέλη; Σε τελική ανάλυση το τι αρέσει στον καθένα είναι ζήτημα επιλογών, εμπειριών και κουλτούρας. Το μόνο βέβαιο είναι πως οφείλουμε να μακαρίζουμε τη τύχη μας για όποιους προλαβαίνουμε να απολαύσουμε. Χωρίς γκρίνιες και ταμπελίτσες ! Τίποτα άλλο!
Πηγή: aixmi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου