Λίγα λόγια για το Τείχος
Το Τείχος του Βερολίνου αποτέλεσε για πολλά χρόνια το σημαντικότερο σύμβολο του Ψυχρού πολέμου και ήταν αυτό που χώριζε την Γερμανία σε δύο κράτη, την Δυτική και την Ανατολική. Ή αλλιώς, την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία και την Λαϊκή Δημοκρατία.
Ο αποκλεισμός της πόλης από την Σοβιετική Ένωση το 1948 ήταν η αρχή του διαχωρισμού της Γερμανίας. Μια σειρά από διάφορα γεγονότα, οδήγησαν το κομμουνιστικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας στην απόφαση να χωρίσει με συρματοπλέγματα το Βερολίνο στις 14 Αυγούστου του 1961 και μετά από χρόνια, χτίστηκε το περιβόητο τείχος σε μήκος αρκετών χιλιομέτρων. Στις 9 Νοεμβρίου του 1989 και ενώ ήδη η Σοβιετική Ένωση βρίσκεται προ των πυλών της διάλυσης και το καθεστώς της Λαϊκής Δημοκρατίας αποφασίζει να άρει την απαγόρευση μετακίνησης προς την δυτική πλευρά. Το Τείχος ανήκει ουσιαστικά στο παρελθόν, όπως επίσης και η Ανατολική Γερμανία που ένα χρόνο μετά ενώθηκε με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία.
Η αρχή της ανόδου
Ήταν το 1961 όταν την ηγεσία του υπουργείο αθλητισμού της Λαϊκής Δημοκρατίας ανέλαβε ο Μάνφρεντ Έβαλντ. Στόχος της κυβέρνησης ήταν να δείξει στον κόσμο το μεγαλείο του καθεστώτος και αυτό θα συνέβαινε κυρίως μέσω του αθλητισμού. Η Ανατολική Γερμανία θα συμμετάσχει σε Ολυμπιακούς Αγώνες για πρώτη φορά ως ανεξάρτητο κράτος το 1968, στην διοργάνωση του Μεξικού. Η συγκομιδή ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική καθώς κατέκτησε 25 μετάλλια, ωστόσο ο πρωταρχικός στόχος ήταν άλλος. Η προετοιμασία για τους Αγώνες του 1972 που θα γίνονταν στο κοντινό Μόναχο το οποίο είχε πάρει την εντολή από τα μέσα της δεκαετίας του 1960.. Και μία σειρά από επιτυχίες εκεί, θα ήταν η ιδανικότερη διαφήμιση για το καθεστώς...
Το plan 14.25
Ο πληθυσμός της Ανατολικής Γερμανίας ήταν ένα... μείον για τις φιλοδοξίες της κομμουνιστικής κυβέρνησης. Μόλις 17 εκατομμύρια πολίτες, αριθμός πολύ υποδεέστερος από τις χώρες που συνήθως πρωταγωνιστούσαν στους Αγώνες. Για να επιτευχθεί ο στόχος του καθεστώτος, έπρεπε να υπάρξει ένα πρόγραμμα... παραγωγής πρωταθλητών. Ποιο ήταν αυτό το πρόγραμμα; Το περιβόητο state plan 14.25.
Ο Έβαλντ επιστράτευσε τους κορυφαίους επιστήμονες και γιατρούς της Ανατολικής Γερμανίας και έβαλε μπροστά το σχέδιο. Ένα σχέδιο που περιείχε την... φαρμακευτική προετοιμασία των αθλητών, με ουσίες που «πασάρονταν» ως βιταμίνες αλλά δεν ήταν τίποτε άλλο από στεροειδή αναβολικά και τα οποία αναγκάζονταν να παίρνουν από την ηλικία των δέκα ετών!. Πρώτα και καλύτερα τα περίφημα γαλάζια χαπάκια του αναβολικού «Oral Turinabol»...
Η κρατική αθλητιατρική υπηρεσία (SDM), είχε δημιουργήσει στο Κράισα ένα εργαστήριο βιοχημείας (αναγνωρισμένο από την ΔΟΕ) το οποίο έλεγχε τους αθλητές πριν φύγουν για αγώνες εκτός της χώρας. Αν κάποιος βρισκόταν θετικός σε κάποιον έλεγχο, τότε δεν μπορούσε να ταξιδέψει και να αγωνιστεί καθώς η εικόνα της Λαϊκής Ομοσπονδίας έπρεπε να είναι «καθαρή»! Το 1979, μάλιστα, έγιναν έρευνες στο «Oral Turinabol», με τους αθλητές να δίνουν ούρα πολλές φορές την μέρα, έτσι ώστε να δουν οι επιστήμονες την συμπεριφορά του αναβολικού και να καθορίσουν το σημείο κάθαρσης του...
H... μεταλλαγμένη υπερδύναμη
Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η πρωτοφανής... μετάλλαξη της Ανατολικής Γερμανίας σε αθλητική υπερδύναμη! Το 1972, η χώρα κατέκτησε 66 μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες, τέσσερα χρόνια μετά έφτασε τα 90 και στην Μόσχα το 1980 εκτοξεύθηκαν στα 126! Το 1984, η Ανατολική Γερμανία συμμετείχε στο ανατολικό μποϊκοτάζ και απείχε από τους Αγώνες του Λος Άντζελες, όμως τέσσερα χρόνια αργότερα επέστρεψε με 102 στην Σεούλ! Συνολικά, από το 1972 έως το 1988, η Λαϊκή Δημοκρατία κατέκτησε 384 μετάλλια συμμετέχοντας σε 4 διοργανώσεις!
Η Ρενάτε Στέχερ γινόταν η πρώτη γυναίκα που έτρεξε τα 100 μέτρα σε χρόνο κάτω των έντεκα δευτερολέπτων με μέτρηση σε ρολόι χειρός. Η Μαρλίζ Γκερ πέτυχε τέσσερα χρόνια μετά,το 1977, το ίδιο ακριβώς ρεκόρ αλλά μετρημένο σε ηλεκτρονικό χρονόμετρο. Η Ρόζμαρι Άκερμαν έσπασε το φράγμα των δυο μέτρων στο άλμα εις ύψος, ενώ η Γκαμπριέλα Ράινς έχει στην κατοχή της το παγκόσμιο ρεκόρ στην δισκοβολία με 76 μέτρα και 80 εκατοστά επίδοση που δεν έχει ξεπεραστεί ακόμα, μολονότι σημειώθηκε πριν από 21 χρόνια!
Τα πρώτα συμπτώματα
Οι υποψίες για την τεράστια επιτυχία της χώρας γεννήθηκαν εκ των έσω. Από τους ίδιους τους αθλητές. Κάποιες αλλαγές στον οργανισμό, η περίεργη ανάπτυξη μερών του μυικού τους συστήματος, η αλλαγή στην φωνή τους, ανεξέλεγκτη τριχοφυΐα ,ορμονικές διαταραχές, καρδιολογικά προβλήματα και διάφορα άλλα συμπτώματα, παραξένεψαν τους αθλητές, ωστόσο κανείς δεν μίλησε. Άλλωστε, απολάμβαναν ουκ ολίγα προνόμια και πολυτέλειες από την ηγεσία της χώρας.
Οι πρώτες αποκαλύψεις
Η πτώση του τείχους βοήθησε πάρα πολλούς αθλητές να «σπάσουν» την σιωπή τους. Η Κάρεν Κένινγκ, πρωταθλήτρια στην κολύμβηση το 1980, παρουσίασε συμπτώματα κατάθλιψης και οι γιατροί την είχαν προειδοποιήσει πως στα επόμενα χρόνια θα αντιμετωπίσει προβλήματα με το συκώτι και τα νεφρά της: «Ξεκίνησα να ντοπάρομαι από 11 χρόνων. Έπαιρνα πέντε λευκά χάπια κάθε μέρα που δεν γνωρίζω τι περιείχαν. Όταν έγινα δεκατεσσάρων, άρχισαν να μου δίνουν στεροειδή αναβολικά. Ήταν γαλάζια χαπάκια που μου τα έδιναν για βιταμίνες», ήταν τα σοκαριστικά λόγια της.
«Αν ήσασταν αυτοκίνητο και ερχόσασταν για εξέταση θα σας έστελνα για απόσυρση», είχε πει στην Μπιρζίτ Μπόιζ ένας γιατρός. Η Γιούτα Κλας γέννησε μία τυφλή κόρη κάτι που απέδωσε στα αναβολικά, ενώ η Κάθριν Μέσνερ υποστήριξε οτι για τις επτά αποβολές υπαίτιο ήταν το πλάνο 14.25.. Το σώμα του αρσιβαρίστα Ρόλαντ Σμιντ σταμάτησε να παράγει αντρικές ορμόνες και άρχισε να αναπτύσσει γυναικείο στήθος, το οποίο εν τέλει αφαίρεσε με εγχείρηση. Η Κορνήλια Έντερ αποκάλυψε πως έπαιρνε ενέσεις από τα 13 της, ενώ στην Κάρολα Νίτσκε χορηγούνταν ενέσεις με ανδρικές ορμόνες! Μάλιστα, το 1998 επέστρεψε τα μετάλλια της και ζήτησε το όνομα της να διαγραφεί από το βιβλίο των ρεκόρ.
Η Χάιντι που έγινε... Αντρέας
Το θλιβερότερο πρόσωπο, όμως, αυτής της ιστορίας είναι η Χάιντι Κρίγκερ, η σπουδαία σφαιροβόλος, που αναγκάστηκε το 1997 να κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλλου. «Όλα αυτά τα χάπια σκότωσαν τη Χάιντι. Μας κατέστρεψαν τις ζωές για να κάνουν την χώρα να φαίνεται πανίσχυρη. Κάτι που βέβαια δεν ήταν. Είναι εγκληματίες σαν τους Ναζί», ήταν τα λόγια του... Αντρέας (πλέον) Κρίγκερ.
Η ποδοσφαιρική Ανατολική Γερμανία
Στις προτεραιότητες του καθεστώτος δεν βρισκόταν το ποδόσφαιρο. Η κολύμβηση, ο στίβος και η άρση βαρών είχαν την τιμητική τους, η «ασπρόμαυρη θεά», όμως, ήταν στο περιθώριο. Παρόλα αυτά, η Ανατολική Γερμανία κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς του 1976, ωστόσο η πιο μεγάλη επιτυχία ήταν η νίκη της επί της Δυτικής Γερμανίας με 1-0 στο Μουντιάλ του 1974. Το γκολ του Σπαρβάσερ στο 77' χάρισε το... πάτημα στο καθεστώς για να υπερηφανευτεί για την δύναμή του, χάρισε όμως και την ζωή στο σκόρερ έξι χρόνια μετά, όταν προσπάθησε να διαφύγει και να περάσει στο Δυτικό Βερολίνο. Τότε τον σταμάτησε ένας φρουρός σημαδεύοντας τον με το όπλο όταν όμως τον γνώρισε ποιος ήταν, τον άφησε να «δραπετεύσει»!
Οι ομάδες του καθεστώτος...
Όπως σε κάθε καθεστώς, έτσι και στην Ανατολική Γερμανία υπήρχαν οι... ευνοούμενες ομάδες. Η Ντιναμό Βερολίνου ήταν ο σύλλογος της Στάζι, ενώ και η άλλη Ντιναμό, αυτή της Δρέσδης, ήταν από τους συλλόγους που είχαν ειδική μεταχείριση. Το Μαγδεμβούργο και η Λοκομοτίβ Λειψίας ήταν από τις ομάδες που δεν είχαν σχέση με το καθεστώς, ωστόσο είχαν καλή παρουσία, ακόμα και στην Ευρώπη. Βέβαια, πολλές φορές, η κυβέρνηση διέταζε την μετακίνηση παικτών προς τις ευνοούμενες ομάδες, κάτι που αποδυνάμωνε το πρωτάθλημα. Εκτός αυτών, σε αρκετές περιπτώσεις υπήρχε και... προκαθορισμός των τίτλων. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι όταν το Μαγδεμβούργο πήρε ένα πρωτάθλημα, μπήκε στα αποδυτήρια ο αρχηγός της Στάζι, Έριχ Μίελκε, και είπε πως του χρόνου ο τίτλος θα πάει στην Ντιναμό Βερολίνου.
Άλλες φορές, η Στάζι συνελάμβανε (!) παίκτες κάποιων ομάδων προκειμένου να μην παίξουν σε παιχνίδια με την Ντιναμό και μετά τα ματς τους άφηνε ελεύθερους!
Τον πρόδωσε η κοπέλα του!
Σε κάθε σωματείο, υπήρχαν πράκτορες της μυστικής υπηρεσίας, ενώ το παράδειγμα του Γκερντ Βέμπερ είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Ο συγκεκριμένος παίκτης έπαιζε στην Δρέσδη, αλλά ήταν πράκτορας. Σε ένα ματς στην Ολλανδία με την Τβέντε, ένας παράγοντας της Κολωνίας τον πλησίασε και προσέφερε σε αυτόν και άλλους δύο παίκτες συμβόλαια ώστε να μεταβούν στην Δυτική Γερμανία και να παραμείνουν ζητώντας άσυλο. Ο Βέμπερ το σκέφτηκε και αποφάσισε να... προδώσει την Στάζι, δίχως να αποκαλύψει την πρόταση της Κολωνίας. Μία μέρα πριν φύγει (μόνος του, καθώς οι άλλοι δύο ήταν αρνητικοί), συνελήφθη και έμεινε για μεγάλο διάστημα στην φυλακή. Αυτός που πρόδωσε τον... πράκτορα Βέμπερ ήταν η κοπέλα του! Η οποία με την σειρά της ήταν μυστική πράκτορας της Στάζι!
Κοιμήθηκε «Δυτικός», ξύπνησε «Ανατολικός»!
Την 13η Αυγούστου του 1961, ένας «δυτικός» οπαδός της Χέρτα, ο Χέλμουτ Κλόπφλες κοιμήθηκε σε σπίτι γνωστού του στην ανατολική πλευρά. Την επομένη, το καθεστώς είχε απαγορεύσει την φυγή προς το Δυτικό Βερολίνο και έτσι ο Χέλμουτ εγκλωβίστηκε στην Ανατολική Γερμανία μέχρι και την πτώση του τείχους. Σε κάθε εντός έδρας παιχνίδι της Χέρτα, πήγαινε στο σημείο του τείχους που βρισκόταν πιο κοντά στο «Ολίμπια Στάντιον» για να ακούσει τα συνθήματα της αγαπημένης του ομάδας. Όταν κάποια ομάδα της Δυτικής Γερμανίας αγωνιζόταν σε χώρα του Ανατολικού μπλοκ, ο Χέλμουτ ακολουθούσε προκαλώντας όμως τις υποψίες της Στάζι.
Χαρακτηριστικό είναι πως σε μία αναμέτρηση της «Νάτιοναλμανσαφτ» στην Βουλγαρία, άρχισε να φωνάζει συνθήματα, με αποτέλεσμα μετά από καιρό να συλληφθεί από την Στάζι και να του κατασχεθούν αρκετά αντικείμενα, μεταξύ των οποίων και το διαβατήριο! Ένα γράμμα του προς την ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Δυτικής Γερμανίας τις παραμονές του Μουντιάλ του 1986, τον έφερε και πάλι ενώπιον της Στάζι, ωστόσο η ατάκα του «θέλω να μιλήσω στον φίλο μου τον Μπεκενμπάουερ», ήταν αρκετή για να τον σώσει καθώς η μυστική υπηρεσία δεν ήθελε να δημιουργηθεί σάλος.
Η πτώση του τείχους έδωσε την δυνατότητα στον Χέλμουτ να ξαναδεί αγώνα της αγαπημένης του Χέρτα. Όμως, το γεγονός ότι πολλά στελέχη του καθεστώτος μπήκαν στο ΔΣ της ομάδας όπως επίσης και το ότι η αγωνιστική εικόνα του συλλόγου ήταν κάκιστη, απομάκρυναν τον πιστό οπαδό του βερολινέζικου συλλόγου.
Το «μαύρο πρόβατο»
Μία από τις ομάδες που δεχόταν τον πόλεμο της Στάζι ήταν και η Ουνιόν Βερολίνου. Ο σύλλογος εκπροσωπούσε την εργατική τάξη, ενώ οι οπαδοί της ήταν απείθαρχοι απέναντι στο καθεστώς. Η μυστική υπηρεσία παρακολουθούσε την ομάδα, ενώ οι οπαδοί της περνούσαν από εξονυχιστικό έλεγχο σε κάθε παιχνίδι. Μάλιστα, όσοι έκαναν αιτήσεις για εργασία έβλεπαν... άκυρο μιας και ήταν στην μαύρη λίστα! Το πιο σπουδαίο, όμως, γεγονός είναι ότι οι οπαδοί της Ουνιόν φώναζαν ένα συγκεκριμένο σύνθημα, όταν η ομάδα τους κέρδιζε φάουλ και οι αντίπαλοι έκαναν τείχος: «Το τείχος πρέπει να πέσει», ήταν η πρωτότυπη διαμαρτυρία τους για το κομμάτι τσιμέντου που χώριζε την Γερμανία.
25 χρόνια πλέον μετά την πτώση του Τείχους η Γερμανία παραμένει «διαιρεμένη» έχοντας... ένα άγχος ταυτότητας με την μνήμη των ανθρώπων που βίωσαν την διχοτόμηση στο πετσί τους, να προσπαθεί να ανασύρει μόνο τις ρoμαντικές στιγμές από την καθημερινότητα στην πρώην Ανατολική Γερμανία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου