Ο Αλέξης Σπυρόπουλος γράφει στο blog του στο gazzetta.gr για τον «εθνικό» Σάντος, την... δίψα του για καθημερινή τριβή και το θέμα της ανανέωσης!

Καθ’ οδόν προς το καλοκαίρι 2010, η συναστρία είχε ταιριάξει ιδανικά. Ερχόταν το «φυσικό τέλος» της θητείας Ρέχαγκελ. Με τον πιο ωραίο τρόπο, ένα Μουντιάλ. Την ίδια εκείνη εποχή, ο Φερνάντο Σάντος παραήταν «προφανής ευκαιρία». Ο πλέον κατάλληλος, να εγγυηθεί τη βελούδινη μετάβαση ύστερα απ’ τα εννέα χρόνια του Οτο. Μια, περίπου, αυτόματη λύση για τον Σοφοκλή Πιλάβιο.
Ηταν η εποχή που ο Φερνάντο Σάντος είχε ξοδέψει και την τελευταία ικμάδα ενέργειας στο πρότζεκτ-ΠΑΟΚ. Δεν απέμενε, κάτι άλλο να δώσει. Και πουθενά παραπέρα, να το πάει. Το πρότζεκτ τον είχε εξαντλήσει, νοητικά.
Ένα πρότζεκτ που ξεκίνησε με το να του πετούν θυμωμένοι οπαδοί καλαμπόκι στην Τούμπα (αν αυτό παρηγορεί, σήμερα, τον Γιώργο Δώνη…) κι έφτασε ως το stop του υιού Σπάθα ένα βράδι στην Παπαναστασίου. Βλέποντας την Τετάρτη τον Σπάθα κοντά στον Φερνάντο Σάντος να κάνει τον τέταρτο στο Καραϊσκάκη, Ελλάδα-Ελβετία, ήταν απ’ τις φορές που σκαλίζεις τη μνήμη και μένεις ν’ απορείς με την τσίπα των ανθρώπων…
Εκεί και τότε λοιπόν, ύστερα από είκοσι-τόσα χρόνια στα κλαμπ, ο Φερνάντο Σάντος ήταν «ώριμος» για μια δουλειά αποσυμπίεσης. Η Εθνική, φύσει, είναι μια δουλειά αποσυμπίεσης.
Αποφορτίζει την καθημερινότητα, απελευθερώνει τον χρόνο, του δίνει διαφορετική διάσταση. Αν κανείς είναι άμαθος, τον πρώτο καιρό του έρχεται κάπως. Διεκδικώ, με τριακονταετία κλεισμένη στη δική μου δουλειά, ότι μπορώ να κατανοώ τον Πορτογάλο. Πότε έχεις ανάγκη την αποσυμπίεση. Και πότε ξανάρχεται να σου λείπει, εάν κάποτε σου λείψει, η από μια ολόκληρη ζωή συνηθισμένη πίεση.
Η μετάβαση της Εθνικής ήλθε, πράγματι, όσο ομαλή αναμενόταν. Κάτι ψευτοκουνήματα στην εκκίνηση, ηχηρά ή λιγότερο ηχηρά, έκαναν τον στιγμιαίο κρότο τους στα media αλλά στην πορεία ξέμειναν σαν λησμονημένοι ανθυποαστερίσκοι της ιστορίας. Αμανατίδης, Κυργιάκος, Γκέκας, Τζόρβας, Σεϊταρίδης. Το Παιγνίδι, στον χρόνο, έχει την ιδιότητα να κατατάσσει.
Με δικαιοσύνη. Τον καθένα. Η αληθινά δυνατή, και καθόλου λησμονημένη, συμβολική στιγμή της μετάβασης έκανε τον ελάχιστο κρότο αλλά κατεγράφη αδρά στις ψυχές. Στη Λάρισα, φιλικό Ελλάδα-Καναδάς, όταν τιμήθηκε ο Οτο. Οι δυο τους σφιχταγκαλιάστηκαν, κι έμειναν για δευτερόλεπτα έτσι. Ο ένας, μέσα στον άλλον.
Σαν να παραδίδει πατέρας την ακριβή κόρη στον γαμπρό. «Να μου την προσέχεις».
Ο Φερνάντο Σάντος την πρόσεξε. Η ομάδα προκρίθηκε αήττητη στο Ευρωπαϊκό, εκεί έπαιξε προημιτελικό, για την ώρα προχωρεί αήττητη προς το Παγκόσμιο. Παιδιά και παιδιά είδαν, αυτά τα δυόμισι χρόνια, την πόρτα ν’ ανοίγει για μια ευκαιρία. Αλλοι την πήραν, άλλους η ευκαιρία τους προσπέρασε. Φυσιολογικές καταστάσεις της ζωής στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Επιπλέον, όλον αυτόν τον καιρό ο Φερνάντο Σάντος υπερασπίστηκε σαν υπέροχος Ελληνας, υπερασπίζεται, τα εθνικά χρώματα σε όλα τα επίπεδα.
Το δύσκολο, συνεπώς, δεν ήταν για την ομάδα. Το δύσκολο ήταν για τον ίδιον. Η δική του μετάβαση, από κλαμπ σε Εθνική. Στην αρχή, έπεσε στην υπόθεση με τα μούτρα. Αρκετά γρήγορα, προσαρμόστηκε. Στην καινούργια διάσταση της έννοιας-χρόνος. Αλλά πάλι, κλασικός άνθρωπος της δημιουργίας, σπεσιαλίστας να παίρνει κάτι απ’ το μηδέν και να το εξελίσσει μέχρι όσο φτάσει, ο Πορτογάλος δεν γινόταν να καθήσει ήσυχος. Να είναι, απλώς, ο κόουτς των Ανδρών.
Καταπιάστηκε στην τριβή με τις μικρές, ηλικιακά, ομάδες. Με τους προπονητές τους. Με τις μικρές ομάδες, Εθνικές και συλλόγων. Τις παρακολουθούσε σε τουρνουά, εδώ και στο εξωτερικό. Ξεκίνησε να πηγαίνει σε παιγνίδια τους, «κλειστά» στα προπονητήρια. Στου Ρέντη, στην Παιανία, οπουδήποτε. Εβλεπε, σκεπτόταν, προέβλεπε. Σ’ ένα τέτοιο παιγνίδι, ένα παράδειγμα, είδε πρώτη φορά τον Κώστα Φορτούνη. Κι άρχισε, με πρώτο επί τόπου ωτακουστή τον Τάκη Φύσσα, τα επιφωνήματα! Πω, πω, πω…
Αντιλήφθηκε, έτσι, ότι οι υποχρεώσεις των Ανδρών είναι μονάχα ένα κομμάτι. Κάπου θα προκριθείς, κάπου ενδεχομένως θ’ αποκλειστείς, κάπου θα προκριθείς ξανά. Τα λογικά του αθλητισμού, η αλυσσίδα με τις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Αλλά, πέρα απ’ αυτά και δίπλα σ’ αυτά, υπάρχει κάτι άλλο. Το παράλληλο κομμάτι. Το μακροπρόθεσμο. Ένα ολοκληρωμένο πλάνο ανάπτυξης της εθνικής πυραμίδας. Το μικρόβιο του μηχανικού αφήνιασε, μέσα του. Το έβαλε κάτω. Με την αναλυτικότητα και τη συνθετικότητα των μηχανικών. Το εκπόνησε. Ηδη οι…απόστολοί του έχουν ξαμοληθεί να το κηρύττουν ανά την επικράτεια.
Πώς θα ‘ναι γύρω-γύρω τα πράγματα κατά το καλοκαίρι του 2014, η ζωή είναι τόσο απρόβλεπτη για να μπορεί κανείς να ξέρει. Ο,τι αισθάνεται και εξέφρασε πηγαία προ ημερών ο Φερνάντο Σάντος, είναι σαν μια…δημοσκόπηση. Μια φωτογραφία που αποτυπώνει με πιστότητα τη στιγμή.
Αυτή τη στιγμή, ο Φερνάντο Σάντος «πεθαίνει» για τη Βραζιλία. Είναι χώρα όπου μιλιέται η γλώσσα του, είναι η χώρα που σημαίνει ό,τι σημαίνει για το ποδόσφαιρο, είναι η χώρα όπου ζει ο γιος του, ο γιος που τον έκανε παππού, είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο μετά από ένα Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.
Επειτα, όμως;
Επειτα, βάσει της τρεχούσης ειλικρινούς αυτοσφυγμομετρήσεώς του, θα «πεθαίνει» να γυρίσει πίσω. Στο ποδόσφαιρο των συλλόγων. Μια επόμενη διετία, ως το EURO 2016, θα του λέει λιγότερα απ’ όσα εκτιμά πως θα του λέει μια δουλειά σε κλαμπ. Κι αν τότε αφήσει την Εθνική, θα την αφήσει ασφαλής. Ότι ο σπόρος θα ‘χει κιόλας πιάσει.
Εμείς, ένα έχουμε και μπορούμε να κάνουμε. Να σεβόμαστε τις επιθυμίες των ανθρώπων. Πολύ περισσότερο, τέτοιων ανθρώπων. Να μη βιαζόμαστε, θυμάμαι τον Οτο τώρα, να πάμε στο μεθεπόμενο βήμα προτού κάνουμε το αμέσως επόμενο.
Ομολογώ, λοιπόν, πως δυσκολεύομαι να δω το νόημα μιας, εδώ και τώρα, πρότασης της ΕΠΟ για επέκταση της συνεργασίας ως το 2016. Επικοινωνιακά, να δεχθώ ότι στέκει. Κάπως πρέπει, υποτίθεται, να δείξουν κι οι άνθρωποι στην ομοσπονδία τα δικά τους αντανακλαστικά. Κατ’ ουσίαν ωστόσο, και εξ ορισμού η επικοινωνία δεν μπορεί παρά να είναι παρακολούθημα της ουσίας, νόημα σε μια τέτοια συζήτηση μπορώ να βρω σε εννέα-δέκα μήνες από σήμερα. Όταν θα έχει ολοκληρωθεί η προκριματική διαδικασία.
Τότε, πράγματι ο κύριος Σαρρής θα έχει αυτονόητο δικαίωμα να ξέρει. Για να δει τι θα κάνει. Ώστε ν’ ανταπεξέλθει στην ευθύνη, να είναι η επιλογή του εξίσου επιτυχής με τις επιλογές του Γκαγκάτση (Οτο) και του Πιλάβιου (Φερνάντο). Κι ο Φερνάντο Σάντος, επίσης, τότε θα ‘χει υποχρέωση να πει. Σίγουρα, να πει τι θέλει. Αλλά να πει και μια γνώμη, σαν δωρεάν συμβουλή, ίσως. Για τον επόμενο που θ’ αναλάβει να την προσέχει…